tipitaka2500.github.io

1.4.3.9 Sāsaṅkasikkhāpada

Mahāvibhaṅga

Nissaggiyakaṇḍa

Pattavagga

Sāsaṅkasikkhāpada

652. 2400 Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena bhikkhū vutthavassā āraññakesu senāsanesu viharanti. Kattikacorakā bhikkhū—  “laddhalābhā”ti paripātenti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi—  “anujānāmi, bhikkhave, āraññakesu senāsanesu viharantena tiṇṇaṃ cīvarānaṃ aññataraṃ cīvaraṃ antaraghare nikkhipitun”ti.

2401 Tena kho pana samayena bhikkhū—  “bhagavatā anuññātaṃ āraññakesu senāsanesu viharantena tiṇṇaṃ cīvarānaṃ aññataraṃ cīvaraṃ antaraghare nikkhipitun”ti tiṇṇaṃ cīvarānaṃ aññataraṃ cīvaraṃ antaraghare nikkhipitvā atirekachārattaṃ vippavasanti. Tāni cīvarāni nassantipi vinassantipi ḍayhantipi undūrehipi khajjanti. Bhikkhū duccoḷā honti lūkhacīvarā. Bhikkhū evamāhaṃsu—  “kissa tumhe, āvuso, duccoḷā lūkhacīvarā”ti? Atha kho te bhikkhū bhikkhūnaṃ etamatthaṃ ārocesuṃ. Ye te bhikkhū appicchā…pe…  te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti—  “kathañhi nāma bhikkhū tiṇṇaṃ cīvarānaṃ aññataraṃ cīvaraṃ antaraghare nikkhipitvā atirekachārattaṃ vippavasissantī”ti.

2402 Atha kho te bhikkhū te anekapariyāyena vigarahitvā bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe…  “saccaṃ kira, bhikkhave, bhikkhū tiṇṇaṃ cīvarānaṃ aññataraṃ cīvaraṃ antaraghare nikkhipitvā atirekachārattaṃ vippavasantī”ti? “Saccaṃ, bhagavā”ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe…  kathañhi nāma te, bhikkhave, moghapurisā tiṇṇaṃ cīvarānaṃ aññataraṃ cīvaraṃ antaraghare nikkhipitvā atirekachārattaṃ vippavasissanti. Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya…pe…  evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha—

653. 2403 “Upavassaṃ kho pana kattikapuṇṇamaṃ yāni kho pana tāni āraññakāni senāsanāni sāsaṅkasammatāni sappaṭibhayāni tathārūpesu bhikkhu senāsanesu viharanto ākaṅkhamāno tiṇṇaṃ cīvarānaṃ aññataraṃ cīvaraṃ antaraghare nikkhipeyya, siyā ca tassa bhikkhuno kocideva paccayo tena cīvarena vippavāsāya. Chārattaparamaṃ tena bhikkhunā tena cīvarena vippavasitabbaṃ. Tato ce uttari vippavaseyya, aññatra bhikkhusammutiyā, nissaggiyaṃ pācittiyan” ti. ( 29 : 48 )

654. 2404 Upavassaṃ kho panā ti vuṭṭhavassānaṃ.

2405 Kattikapuṇṇaman ti kattikacātumāsinī vuccati.

2406 Yāni kho pana tāni āraññakāni senāsanānī ti āraññakaṃ nāma senāsanaṃ pañcadhanusatikaṃ pacchimaṃ.

2407 Sāsaṅkaṃ nāma ārāme ārāmūpacāre corānaṃ niviṭṭhokāso dissati, bhuttokāso dissati, ṭhitokāso dissati, nisinnokāso dissati, nipannokāso dissati.

2408 Sappaṭibhayaṃ nāma ārāme ārāmūpacāre corehi manussā hatā dissanti, viluttā dissanti, ākoṭitā dissanti.

2409 Tathārūpesu bhikkhu senāsanesu viharanto ti evarūpesu bhikkhu senāsanesu viharanto.

2410 Ākaṅkhamāno ti icchamāno.

2411 Tiṇṇaṃ cīvarānaṃ aññataraṃ cīvaran ti saṅghāṭiṃ vā uttarāsaṅgaṃ vā antaravāsakaṃ vā.

2412 Antaraghare nikkhipeyyā ti samantā gocaragāme nikkhipeyya.

2413 Siyā ca tassa bhikkhuno kocideva paccayo tena cīvarena vippavāsāyā ti siyā paccayo siyā karaṇīyaṃ.

2414 Chārattaparamaṃ tena bhikkhunā tena cīvarena vippavasitabban ti chārattaparamatā vippavasitabbaṃ.

2415 Aññatra bhikkhusammutiyā ti ṭhapetvā bhikkhusammutiṃ.

2416 Tato ce uttari vippavaseyyā ti sattame aruṇuggamane nissaggiyaṃ hoti. Nissajjitabbaṃ saṃghassa vā gaṇassa vā puggalassa vā. Evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbaṃ…pe…  idaṃ me, bhante, cīvaraṃ atirekachārattaṃ vippavutthaṃ, aññatra bhikkhusammutiyā, nissaggiyaṃ. Imāhaṃ saṃghassa nissajjāmīti…pe…  dadeyyāti…pe…  dadeyyunti…pe…  āyasmato dammīti.

655. 2417 Atirekachāratte atirekasaññī vippavasati, aññatra bhikkhusammutiyā, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Atirekachāratte vematiko vippavasati, aññatra bhikkhusammutiyā, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Atirekachāratte ūnakasaññī vippavasati, aññatra bhikkhusammutiyā, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Appaccuddhaṭe paccuddhaṭasaññī…pe…  avissajjite vissajjitasaññī…  anaṭṭhe naṭṭhasaññī…  avinaṭṭhe vinaṭṭhasaññī…  adaḍḍhe daḍḍhasaññī…  avilutte viluttasaññī vippavasati, aññatra bhikkhusammutiyā, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.

2418 Nissaggiyaṃ cīvaraṃ anissajjitvā paribhuñjati, āpatti dukkaṭassa. Ūnakachāratte atirekasaññī, āpatti dukkaṭassa. Ūnakachāratte vematiko, āpatti dukkaṭassa. Ūnakachāratte ūnakasaññī, anāpatti.

656. 2419 Anāpatti—  chārattaṃ vippavasati, ūnakachārattaṃ vippavasati, chārattaṃ vippavasitvā puna gāmasīmaṃ okkamitvā vasitvā pakkamati, antochārattaṃ paccuddharati, vissajjeti, nassati, vinassati, ḍayhati, acchinditvā gaṇhanti, vissāsaṃ gaṇhanti, bhikkhusammutiyā, ummattakassa, ādikammikassāti.

2420 Sāsaṅkasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ navamaṃ.