tipitaka2500.github.io
-
-
- Khuddakapāṭhapāḷi
- Dhammapadapāḷi
- Udānapāḷi
- Itivuttakapāḷi
- Suttanipātapāḷi
- Vimānavatthupāḷi
- Petavatthupāḷi
- Theragāthāpāḷi
- Therīgāthāpāḷi
- Therāpadānapāḷi
- Therīapadānapāḷi
- Buddhavaṃsapāḷi
- Cariyāpiṭakapāḷi
- Jātakapāḷi
- Jātakapāḷi
- Mahāniddesapāḷi
- Cūḷaniddesapāḷi
- Paṭisambhidāmaggapāḷi
- Nettipāḷi
- Peṭakopadesapāḷi
- Milindapañhapāḷi
-
1.1.3 Tatiyapārājikasikkhāpada
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
162. 376 Tena samayena buddho bhagavā vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ. Tena kho pana samayena bhagavā bhikkhūnaṃ anekapariyāyena asubhakathaṃ katheti, asubhāya vaṇṇaṃ bhāsati, asubhabhāvanāya vaṇṇaṃ bhāsati, ādissa ādissa asubhasamāpattiyā vaṇṇaṃ bhāsati.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
377 Atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi— “icchāmahaṃ, bhikkhave, addhamāsaṃ paṭisallīyituṃ. Namhi kenaci upasaṅkamitabbo, aññatra ekena piṇḍapātanīhārakenā”ti. “Evaṃ, bhante”ti, kho te bhikkhū bhagavato paṭissuṇitvā nāssudha koci bhagavantaṃ upasaṅkamati, aññatra ekena piṇḍapātanīhārakena.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
378 Bhikkhū— “bhagavā kho anekapariyāyena asubhakathaṃ katheti, asubhāya vaṇṇaṃ bhāsati, asubhabhāvanāya vaṇṇaṃ bhāsati, ādissa ādissa asubhasamāpattiyā vaṇṇaṃ bhāsatī”ti, te anekākāravokāraṃ asubhabhāvanānuyogamanuyuttā viharanti. Te sakena kāyena aṭṭīyanti harāyanti jigucchanti. Seyyathāpi nāma itthī vā puriso vā daharo yuvā maṇḍanakajātiko sīsaṃnhāto ahikuṇapena vā kukkurakuṇapena vā manussakuṇapena vā kaṇṭhe āsattena aṭṭīyeyya harāyeyya jiguccheyya; evameva te bhikkhū sakena kāyena aṭṭīyantā harāyantā jigucchantā attanāpi attānaṃ jīvitā voropenti, aññamaññampi jīvitā voropenti, migalaṇḍikampi samaṇakuttakaṃ upasaṅkamitvā evaṃ vadanti— “sādhu no, āvuso, jīvitā voropehi. Idaṃ te pattacīvaraṃ bhavissatī”ti. Atha kho migalaṇḍiko samaṇakuttako pattacīvarehi bhaṭo sambahule bhikkhū jīvitā voropetvā lohitakaṃ asiṃ ādāya yena vaggumudā nadī tenupasaṅkami.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
163. 379 Atha kho migalaṇḍikassa samaṇakuttakassa lohitakaṃ taṃ asiṃ dhovantassa ahudeva kukkuccaṃ ahu vippaṭisāro— “alābhā vata me, na vata me lābhā; dulladdhaṃ vata me, na vata me suladdhaṃ. Bahuṃ vata mayā apuññaṃ pasutaṃ, yohaṃ bhikkhū sīlavante kalyāṇadhamme jīvitā voropesin”ti. Atha kho aññatarā mārakāyikā devatā abhijjamāne udake āgantvā migalaṇḍikaṃ samaṇakuttakaṃ etadavoca— “sādhu sādhu, sappurisa, lābhā te, sappurisa, suladdhaṃ te, sappurisa. Bahuṃ tayā, sappurisa, puññaṃ pasutaṃ, yaṃ tvaṃ atiṇṇe tāresī”ti.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
380 Atha kho migalaṇḍiko samaṇakuttako— “lābhā kira me, suladdhaṃ kira me, bahuṃ kira mayā puññaṃ pasutaṃ, atiṇṇe kirāhaṃ tāremī”ti, tiṇhaṃ asiṃ ādāya vihārena vihāraṃ pariveṇena pariveṇaṃ upasaṅkamitvā evaṃ vadeti— “ko atiṇṇo, kaṃ tāremī”ti? Tattha ye te bhikkhū avītarāgā tesaṃ tasmiṃ samaye hotiyeva bhayaṃ hoti chambhitattaṃ hoti lomahaṃso. Ye pana te bhikkhū vītarāgā tesaṃ tasmiṃ samaye na hoti bhayaṃ na hoti chambhitattaṃ na hoti lomahaṃso.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
381 Atha kho migalaṇḍiko samaṇakuttako ekampi bhikkhuṃ ekāhena jīvitā voropesi, dvepi bhikkhū ekāhena jīvitā voropesi, tayopi bhikkhū ekāhena jīvitā voropesi, cattāropi bhikkhū ekāhena jīvitā voropesi, pañcapi bhikkhū ekāhena jīvitā voropesi, dasapi bhikkhū ekāhena jīvitā voropesi, vīsampi bhikkhū ekāhena jīvitā voropesi, tiṃsampi bhikkhū ekāhena jīvitā voropesi, cattālīsampi bhikkhū ekāhena jīvitā voropesi, paññāsampi bhikkhū ekāhena jīvitā voropesi, saṭṭhimpi bhikkhū ekāhena jīvitā voropesi.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
164. 382 Atha kho bhagavā tassa addhamāsassa accayena paṭisallānā vuṭṭhito āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi— “kiṃ nu kho, ānanda, tanubhūto viya bhikkhusaṃgho”ti? “Tathā hi pana, bhante, bhagavā bhikkhūnaṃ anekapariyāyena asubhakathaṃ katheti, asubhāya vaṇṇaṃ bhāsati, asubhabhāvanāya vaṇṇaṃ bhāsati, ādissa ādissa asubhasamāpattiyā vaṇṇaṃ bhāsati. Te ca, bhante, bhikkhū— ‘bhagavā kho anekapariyāyena asubhakathaṃ katheti, asubhāya vaṇṇaṃ bhāsati, asubhabhāvanāya vaṇṇaṃ bhāsati, ādissa ādissa asubhasamāpattiyā vaṇṇaṃ bhāsatī’ti, te anekākāravokāraṃ asubhabhāvanānuyogamanuyuttā viharanti. Te sakena kāyena aṭṭīyanti harāyanti jigucchanti. Seyyathāpi nāma itthī vā puriso vā daharo yuvā maṇḍanakajātiko sīsaṃnhāto ahikuṇapena vā kukkurakuṇapena vā manussakuṇapena vā kaṇṭhe āsattena aṭṭīyeyya harāyeyya jiguccheyya; evameva te bhikkhū sakena kāyena aṭṭīyantā harāyantā jigucchantā attanāpi attānaṃ jīvitā voropenti, aññamaññampi jīvitā voropenti, migalaṇḍikampi samaṇakuttakaṃ upasaṅkamitvā evaṃ vadanti— ‘sādhu no, āvuso, jīvitā voropehi. Idaṃ te pattacīvaraṃ bhavissatī’ti. Atha kho, bhante, migalaṇḍiko samaṇakuttako pattacīvarehi bhaṭo ekampi bhikkhuṃ ekāhena jīvitā voropesi…pe… saṭṭhimpi bhikkhū ekāhena jīvitā voropesi. Sādhu, bhante, bhagavā aññaṃ pariyāyaṃ ācikkhatu yathāyaṃ bhikkhusaṃgho aññāya saṇṭhaheyyā”ti. “Tenahānanda, yāvatikā bhikkhū vesāliṃ upanissāya viharanti te sabbe upaṭṭhānasālāyaṃ sannipātehī”ti. “Evaṃ, bhante”ti, kho āyasmā ānando bhagavato paṭissuṇitvā yāvatikā bhikkhū vesāliṃ upanissāya viharanti te sabbe upaṭṭhānasālāyaṃ sannipātetvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ etadavoca— “sannipatito, bhante, bhikkhusaṃgho; yassadāni, bhante, bhagavā kālaṃ maññatī”ti.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
165. 383 Atha kho bhagavā yena upaṭṭhānasālā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Nisajja kho bhagavā bhikkhū āmantesi—
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
384 “Ayampi kho, bhikkhave, ānāpānassatisamādhi bhāvito bahulīkato santo ceva paṇīto ca asecanako ca sukho ca vihāro uppannuppanne ca pāpake akusale dhamme ṭhānaso antaradhāpeti vūpasameti. Seyyathāpi, bhikkhave, gimhānaṃ pacchime māse uhataṃ rajojallaṃ tamenaṃ mahāakālamegho ṭhānaso antaradhāpeti vūpasameti; evameva kho, bhikkhave, ānāpānassatisamādhi bhāvito bahulīkato santo ceva paṇīto ca asecanako ca sukho ca vihāro uppannuppanne ca pāpake akusale dhamme ṭhānaso antaradhāpeti vūpasameti.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
385 Kathaṃ bhāvito ca, bhikkhave, ānāpānassatisamādhi kathaṃ bahulīkato santo ceva paṇīto ca asecanako ca sukho ca vihāro uppannuppanne ca pāpake akusale dhamme ṭhānaso antaradhāpeti vūpasameti? Idha, bhikkhave, bhikkhu araññagato vā rukkhamūlagato vā suññāgāragato vā nisīdati pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā. So satova assasati sato passasati.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
386 Dīghaṃ vā assasanto dīghaṃ assasāmīti pajānāti, dīghaṃ vā passasanto dīghaṃ passasāmīti pajānāti. Rassaṃ vā assasanto rassaṃ assasāmīti pajānāti, rassaṃ vā passasanto rassaṃ passasāmīti pajānāti. Sabbakāyappaṭisaṃvedī assasissāmīti sikkhati. Sabbakāyappaṭisaṃvedī passasissāmīti sikkhati. Passambhayaṃ kāyasaṅkhāraṃ assasissāmīti sikkhati. Passambhayaṃ kāyasaṅkhāraṃ passasissāmīti sikkhati.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
387 Pītippaṭisaṃvedī assasissāmīti sikkhati. Pītippaṭisaṃvedī passasissāmīti sikkhati. Sukhappaṭisaṃvedī assasissāmīti sikkhati. Sukhappaṭisaṃvedī passasissāmīti sikkhati. Cittasaṅkhārappaṭisaṃvedī assasissāmīti sikkhati. Cittasaṅkhārappaṭisaṃvedī passasissāmīti sikkhati. Passambhayaṃ cittasaṅkhāraṃ assasissāmīti sikkhati. Passambhayaṃ cittasaṅkhāraṃ passasissāmīti sikkhati. Cittappaṭisaṃvedī assasissāmīti sikkhati. Cittappaṭisaṃvedī passasissāmīti sikkhati. Abhippamodayaṃ cittaṃ…pe… samādahaṃ cittaṃ…pe… vimocayaṃ cittaṃ…pe…
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
388 Aniccānupassī…pe… virāgānupassī…pe… nirodhānupassī…pe… paṭinissaggānupassī assasissāmīti sikkhati. Paṭinissaggānupassī passasissāmīti sikkhati.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
389 Evaṃ bhāvito kho, bhikkhave, ānāpānassatisamādhi evaṃ bahulīkato santo ceva paṇīto ca asecanako ca sukho ca vihāro uppannuppanne ca pāpake akusale dhamme ṭhānaso antaradhāpeti vūpasametī”ti.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
166. 390 Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe bhikkhusaṃghaṃ sannipātāpetvā bhikkhū paṭipucchi— “saccaṃ kira, bhikkhave, bhikkhū attanāpi attānaṃ jīvitā voropenti, aññamaññampi jīvitā voropenti migalaṇḍikampi samaṇakuttakaṃ upasaṅkamitvā evaṃ vadanti— ‘sādhu no, āvuso, jīvitā voropehi, idaṃ te pattacīvaraṃ bhavissatī’”ti? “Saccaṃ, bhagavā”ti. Vigarahi buddho bhagavā— “ananucchavikaṃ, bhikkhave, tesaṃ bhikkhūnaṃ ananulomikaṃ appaṭirūpaṃ assāmaṇakaṃ akappiyaṃ akaraṇīyaṃ. Kathañhi nāma te, bhikkhave, bhikkhū attanāpi attānaṃ jīvitā voropessanti, aññamaññampi jīvitā voropessanti, migalaṇḍikampi samaṇakuttakaṃ upasaṅkamitvā evaṃ vakkhanti— ‘sādhu no, āvuso, jīvitā voropehi, idaṃ te pattacīvaraṃ bhavissatī’ti. Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha—
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
167. 391 “Yo pana bhikkhu sañcicca manussaviggahaṃ jīvitā voropeyya satthahārakaṃ vāssa pariyeseyya, ayampi pārājiko hoti asaṃvāso” ti.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
392 Evañcidaṃ bhagavatā bhikkhūnaṃ sikkhāpadaṃ paññattaṃ hoti.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
168. 393 Tena kho pana samayena aññataro upāsako gilāno hoti. Tassa pajāpati abhirūpā hoti dassanīyā pāsādikā. Chabbaggiyā bhikkhū tassā itthiyā paṭibaddhacittā honti. Atha kho chabbaggiyānaṃ bhikkhūnaṃ etadahosi— “sace kho so, āvuso, upāsako jīvissati na mayaṃ taṃ itthiṃ labhissāma. Handa mayaṃ, āvuso, tassa upāsakassa maraṇavaṇṇaṃ saṃvaṇṇemā”ti. Atha kho chabbaggiyā bhikkhū yena so upāsako tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā taṃ upāsakaṃ etadavocuṃ— “tvaṃ khosi, upāsaka, katakalyāṇo katakusalo katabhīruttāṇo akatapāpo akataluddo akatakibbiso. Kataṃ tayā kalyāṇaṃ, akataṃ tayā pāpaṃ. Kiṃ tuyhiminā pāpakena dujjīvitena. Mataṃ te jīvitā seyyo. Ito tvaṃ kālaṅkato kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjissasi. Tattha dibbehi pañcahi kāmaguṇehi samappito samaṅgībhūto paricāressasī”ti.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
169. 394 Atha kho so upāsako— “saccaṃ kho ayyā āhaṃsu. Ahañhi katakalyāṇo katakusalo katabhīruttāṇo akatapāpo akataluddo akatakibbiso. Kataṃ mayā kalyāṇaṃ, akataṃ mayā pāpaṃ. Kiṃ mayhiminā pāpakena dujjīvitena. Mataṃ me jīvitā seyyo. Ito ahaṃ kālaṅkato kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjissāmi. Tattha dibbehi pañcahi kāmaguṇehi samappito samaṅgībhūto paricāressāmī”ti, so asappāyāni ceva bhojanāni bhuñji asappāyāni ca khādanīyāni khādi asappāyāni ca sāyanīyāni sāyi asappāyāni ca pānāni pivi. Tassa asappāyāni ceva bhojanāni bhuñjato asappāyāni ca khādanīyāni khādato asappāyāni ca sāyanīyāni sāyato asappāyāni ca pānāni pivato kharo ābādho uppajji. So teneva ābādhena kālamakāsi. Tassa pajāpati ujjhāyati khiyyati vipāceti— “alajjino ime samaṇā sakyaputtiyā dussīlā musāvādino. Ime hi nāma dhammacārino samacārino brahmacārino saccavādino sīlavanto kalyāṇadhammā paṭijānissanti. Natthi imesaṃ sāmaññaṃ natthi imesaṃ brahmaññaṃ, naṭṭhaṃ imesaṃ sāmaññaṃ naṭṭhaṃ imesaṃ brahmaññaṃ, kuto imesaṃ sāmaññaṃ kuto imesaṃ brahmaññaṃ, apagatā ime sāmaññā apagatā ime brahmaññā. Ime me sāmikassa maraṇavaṇṇaṃ saṃvaṇṇesuṃ. Imehi me sāmiko mārito”ti. Aññepi manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti— “alajjino ime samaṇā sakyaputtiyā dussīlā musāvādino. Ime hi nāma dhammacārino samacārino brahmacārino saccavādino sīlavanto kalyāṇadhammā paṭijānissanti. Natthi imesaṃ sāmaññaṃ natthi imesaṃ brahmaññaṃ, naṭṭhaṃ imesaṃ sāmaññaṃ naṭṭhaṃ imesaṃ brahmaññaṃ, kuto imesaṃ sāmaññaṃ kuto imesaṃ brahmaññaṃ, apagatā ime sāmaññā apagatā ime brahmaññā. Ime upāsakassa maraṇavaṇṇaṃ saṃvaṇṇesuṃ. Imehi upāsako mārito”ti.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
395 Assosuṃ kho bhikkhū tesaṃ manussānaṃ ujjhāyantānaṃ khiyyantānaṃ vipācentānaṃ. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti— “kathañhi nāma chabbaggiyā bhikkhū upāsakassa maraṇavaṇṇaṃ saṃvaṇṇissantī”ti.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
170. 396 Atha kho te bhikkhū chabbaggiye bhikkhū anekapariyāyena vigarahitvā bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… “saccaṃ kira tumhe, bhikkhave, upāsakassa maraṇavaṇṇaṃ saṃvaṇṇethā”ti? “Saccaṃ, bhagavā”ti. Vigarahi buddho bhagavā— “ananucchavikaṃ, moghapurisā, ananulomikaṃ appaṭirūpaṃ assāmaṇakaṃ akappiyaṃ akaraṇīyaṃ. Kathañhi nāma tumhe, moghapurisā, upāsakassa maraṇavaṇṇaṃ saṃvaṇṇissatha. Netaṃ, moghapurisā, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha—
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
171. 397 “Yo pana bhikkhu sañcicca manussaviggahaṃ jīvitā voropeyya satthahārakaṃ vāssa pariyeseyya maraṇavaṇṇaṃ vā saṃvaṇṇeyya maraṇāya vā samādapeyya— ‘ambho purisa, kiṃ tuyhiminā pāpakena dujjīvitena, mataṃ te jīvitā seyyo’ti, iti cittamano cittasaṅkappo anekapariyāyena maraṇavaṇṇaṃ vā saṃvaṇṇeyya, maraṇāya vā samādapeyya, ayampi pārājiko hoti asaṃvāso” ti. ( 3 : 3 )
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
172. 398 Yo panā ti yo yādiso…pe… bhikkhū ti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippeto bhikkhūti.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
399 Sañciccā ti jānanto sañjānanto cecca abhivitaritvā vītikkamo.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
400 Manussaviggaho nāma yaṃ mātukucchismiṃ paṭhamaṃ cittaṃ uppannaṃ paṭhamaṃ viññāṇaṃ pātubhūtaṃ, yāva maraṇakālā etthantare eso manussaviggaho nāma.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
401 Jīvitā voropeyyā ti jīvitindriyaṃ upacchindati uparodheti santatiṃ vikopeti.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
402 Satthahārakaṃ vāssa pariyeseyyā ti asiṃ vā sattiṃ vā bheṇḍiṃ vā laguḷaṃ vā pāsāṇaṃ vā satthaṃ vā visaṃ vā rajjuṃ vā.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
403 Maraṇavaṇṇaṃ vā saṃvaṇṇeyyā ti jīvite ādīnavaṃ dasseti, maraṇe vaṇṇaṃ bhaṇati.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
404 Maraṇāya vā samādapeyyā ti satthaṃ vā āhara, visaṃ vā khāda, rajjuyā vā ubbandhitvā kālaṃ karohīti.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
405 Ambho purisā ti ālapanādhivacanametaṃ.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
406 Kiṃ tuyhiminā pāpakena dujjīvitenā ti pāpakaṃ nāma jīvitaṃ aḍḍhānaṃ jīvitaṃ upādāya daliddānaṃ jīvitaṃ pāpakaṃ lāmakaṃ, sadhanānaṃ jīvitaṃ upādāya adhanānaṃ jīvitaṃ pāpakaṃ, devānaṃ jīvitaṃ upādāya manussānaṃ jīvitaṃ pāpakaṃ.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
407 Dujjīvitaṃ nāma hatthacchinnassa pādacchinnassa hatthapādacchinnassa kaṇṇacchinnassa nāsacchinnassa kaṇṇanāsacchinnassa, iminā ca pāpakena iminā ca dujjīvitena mataṃ te jīvitā seyyoti.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
408 Iti cittamano ti yaṃ cittaṃ taṃ mano, yaṃ mano taṃ cittaṃ.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
409 Cittasaṅkappo ti maraṇasaññī maraṇacetano maraṇādhippāyo.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
410 Anekapariyāyenā ti uccāvacehi ākārehi.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
411 Maraṇavaṇṇaṃ vā saṃvaṇṇeyyā ti jīvite ādīnavaṃ dasseti, maraṇe vaṇṇaṃ bhaṇati— “ito tvaṃ kālaṅkato kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjissasi, tattha dibbehi pañcahi kāmaguṇehi samappito samaṅgībhūto paricāressasī”ti.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
412 Maraṇāya vā samādapeyyā ti satthaṃ vā āhara, visaṃ vā khāda, rajjuyā vā ubbandhitvā kālaṃ karohi, sobbhe vā narake vā papāte vā papatāti.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
413 Ayampī ti purime upādāya vuccati.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
414 Pārājiko hotī ti seyyathāpi nāma puthusilā dvidhā bhinnā appaṭisandhikā hoti, evameva bhikkhu sañcicca manussaviggahaṃ jīvitā voropetvā assamaṇo hoti asakyaputtiyo. Tena vuccati— “pārājiko hotī”ti.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
415 Asaṃvāso ti saṃvāso nāma ekakammaṃ ekuddeso samasikkhatā— eso saṃvāso nāma. So tena saddhiṃ natthi, tena vuccati asaṃvāsoti.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
173. 416 Sāmaṃ, adhiṭṭhāya, dūtena, dūtaparamparāya, visakkiyena dūtena, gatapaccāgatena dūtena, araho rahosaññī, raho arahosaññī, araho arahosaññī, raho rahosaññī kāyena saṃvaṇṇeti, vācāya saṃvaṇṇeti, kāyena vācāya saṃvaṇṇeti, dūtena saṃvaṇṇeti, lekhāya saṃvaṇṇeti, opātaṃ apassenaṃ, upanikkhipanaṃ, bhesajjaṃ, rūpūpahāro, saddūpahāro, gandhūpahāro, rasūpahāro, phoṭṭhabbūpahāro, dhammūpahāro, ācikkhanā, anusāsanī, saṅketakammaṃ, nimittakammanti.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
174. 417 Sāman ti sayaṃ hanati kāyena vā kāyapaṭibaddhena vā nissaggiyena vā.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
418 Adhiṭṭhāyā ti adhiṭṭhahitvā āṇāpeti— “evaṃ vijjha, evaṃ pahara, evaṃ ghātehī”ti.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
419 Bhikkhu bhikkhuṃ āṇāpeti— “itthannāmaṃ jīvitā voropehī”ti, āpatti dukkaṭassa. So taṃ maññamāno taṃ jīvitā voropeti, āpatti ubhinnaṃ pārājikassa.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
420 Bhikkhu bhikkhuṃ āṇāpeti— “itthannāmaṃ jīvitā voropehī”ti, āpatti dukkaṭassa. So taṃ maññamāno aññaṃ jīvitā voropeti, mūlaṭṭhassa anāpatti. Vadhakassa āpatti pārājikassa.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
421 Bhikkhu bhikkhuṃ āṇāpeti— “itthannāmaṃ jīvitā voropehī”ti, āpatti dukkaṭassa. So aññaṃ maññamāno taṃ jīvitā voropeti, āpatti ubhinnaṃ pārājikassa.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
422 Bhikkhu bhikkhuṃ āṇāpeti— “itthannāmaṃ jīvitā voropehī”ti, āpatti dukkaṭassa. So aññaṃ maññamāno aññaṃ jīvitā voropeti; mūlaṭṭhassa anāpatti, vadhakassa āpatti pārājikassa.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
423 Bhikkhu bhikkhuṃ āṇāpeti— “itthannāmassa pāvada— ‘itthannāmo itthannāmassa pāvadatu— itthannāmo itthannāmaṃ jīvitā voropetū’”ti, āpatti dukkaṭassa. So itarassa āroceti, āpatti dukkaṭassa. Vadhako paṭiggaṇhāti, mūlaṭṭhassa āpatti thullaccayassa. So taṃ jīvitā voropeti, āpatti sabbesaṃ pārājikassa.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
424 Bhikkhu bhikkhuṃ āṇāpeti— “itthannāmassa pāvada— ‘itthannāmo itthannāmassa pāvadatu— itthannāmo itthannāmaṃ jīvitā voropetū’”ti, āpatti dukkaṭassa. So aññaṃ āṇāpeti, āpatti dukkaṭassa. Vadhako paṭiggaṇhāti, āpatti dukkaṭassa. So taṃ jīvitā voropeti, mūlaṭṭhassa anāpatti; āṇāpakassa ca vadhakassa ca āpatti pārājikassa.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
425 Bhikkhu bhikkhuṃ āṇāpeti— “itthannāmaṃ jīvitā voropehī”ti, āpatti dukkaṭassa. So gantvā puna paccāgacchati— “nāhaṃ sakkomi taṃ jīvitā voropetun”ti. So puna āṇāpeti— “yadā sakkosi tadā taṃ jīvitā voropehī”ti, āpatti dukkaṭassa. So taṃ jīvitā voropeti, āpatti ubhinnaṃ pārājikassa.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
426 Bhikkhu bhikkhuṃ āṇāpeti— “itthannāmaṃ jīvitā voropehī”ti, āpatti dukkaṭassa. So āṇāpetvā vippaṭisārī na sāveti— “mā ghātehī”ti. So taṃ jīvitā voropeti, āpatti ubhinnaṃ pārājikassa.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
427 Bhikkhu bhikkhuṃ āṇāpeti— “itthannāmaṃ jīvitā voropehī”ti, āpatti dukkaṭassa. So āṇāpetvā vippaṭisārī sāveti— “mā ghātehī”ti. So— “āṇatto ahaṃ tayā”ti taṃ jīvitā voropeti, mūlaṭṭhassa anāpatti. Vadhakassa āpatti pārājikassa.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
428 Bhikkhu bhikkhuṃ āṇāpeti— “itthannāmaṃ jīvitā voropehī”ti, āpatti dukkaṭassa. So āṇāpetvā vippaṭisārī sāveti— “mā ghātehī”ti. So sādhūti oramati, ubhinnaṃ anāpatti.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
175. 429 Araho rahosaññī ullapati— “aho itthannāmo hato assā”ti, āpatti dukkaṭassa. Raho arahosaññī ullapati— “aho itthannāmo hato assā”ti, āpatti dukkaṭassa. Araho arahosaññī ullapati— “aho itthannāmo hato assā”ti, āpatti dukkaṭassa. Raho rahosaññī ullapati— “aho itthannāmo hato assā”ti, āpatti dukkaṭassa.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
430 Kāyena saṃvaṇṇeti nāma kāyena vikāraṃ karoti— “yo evaṃ marati so dhanaṃ vā labhati yasaṃ vā labhati saggaṃ vā gacchatī”ti, āpatti dukkaṭassa. Tāya saṃvaṇṇanāya marissāmīti dukkhaṃ vedanaṃ uppādeti, āpatti thullaccayassa. Marati, āpatti pārājikassa.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
431 Vācāya saṃvaṇṇeti nāma vācāya bhaṇati— “yo evaṃ marati so dhanaṃ vā labhati yasaṃ vā labhati saggaṃ vā gacchatī”ti, āpatti dukkaṭassa. Tāya saṃvaṇṇanāya marissāmīti dukkhaṃ vedanaṃ uppādeti, āpatti thullaccayassa. Marati, āpatti pārājikassa.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
432 Kāyena vācāya saṃvaṇṇeti nāma kāyena ca vikāraṃ karoti, vācāya ca bhaṇati— “yo evaṃ marati so dhanaṃ vā labhati yasaṃ vā labhati saggaṃ vā gacchatī”ti, āpatti dukkaṭassa. Tāya saṃvaṇṇanāya marissāmīti dukkhaṃ vedanaṃ uppādeti, āpatti thullaccayassa. Marati, āpatti pārājikassa.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
433 Dūtena saṃvaṇṇeti nāma dūtassa sāsanaṃ āroceti— “yo evaṃ marati so dhanaṃ vā labhati yasaṃ vā labhati saggaṃ vā gacchatī”ti, āpatti dukkaṭassa. Dūtassa sāsanaṃ sutvā marissāmīti dukkhaṃ vedanaṃ uppādeti, āpatti thullaccayassa. Marati, āpatti pārājikassa.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
176. 434 Lekhāya saṃvaṇṇeti nāma lekhaṃ chindati— “yo evaṃ marati so dhanaṃ vā labhati yasaṃ vā labhati saggaṃ vā gacchatī”ti, akkharakkharāya āpatti dukkaṭassa. Lekhaṃ passitvā marissāmīti dukkhaṃ vedanaṃ uppādeti, āpatti thullaccayassa. Marati, āpatti pārājikassa.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
435 Opātaṃ nāma manussaṃ uddissa opātaṃ khanati— “papatitvā marissatī”ti, āpatti dukkaṭassa. Papatite dukkhā vedanā uppajjati, āpatti thullaccayassa. Marati, āpatti pārājikassa. Anodissa opātaṃ khanati— “yo koci papatitvā marissatī”ti, āpatti dukkaṭassa. Manusso tasmiṃ papatati, āpatti dukkaṭassa. Papatite dukkhā vedanā uppajjati, āpatti thullaccayassa. Marati, āpatti pārājikassa. Yakkho vā peto vā tiracchānagatamanussaviggaho vā tasmiṃ papatati, āpatti dukkaṭassa. Papatite dukkhā vedanā uppajjati, āpatti dukkaṭassa. Marati, āpatti thullaccayassa. Tiracchānagato tasmiṃ papatati, āpatti dukkaṭassa. Papatite dukkhā vedanā uppajjati, āpatti dukkaṭassa. Marati, āpatti pācittiyassa.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
177. 436 Apassenaṃ nāma apassene satthaṃ vā ṭhapeti visena vā makkheti dubbalaṃ vā karoti sobbhe vā narake vā papāte vā ṭhapeti— “papatitvā marissatī”ti, āpatti dukkaṭassa. Satthena vā visena vā papatitena vā dukkhā vedanā uppajjati, āpatti thullaccayassa. Marati, āpatti pārājikassa.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
437 Upanikkhipanaṃ nāma asiṃ vā sattiṃ vā bheṇḍiṃ vā laguḷaṃ vā pāsāṇaṃ vā satthaṃ vā visaṃ vā rajjuṃ vā upanikkhipati— “iminā marissatī”ti, āpatti dukkaṭassa. “Tena marissāmī”ti dukkhaṃ vedanaṃ uppādeti, āpatti thullaccayassa. Marati, āpatti pārājikassa.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
438 Bhesajjaṃ nāma sappiṃ vā navanītaṃ vā telaṃ vā madhuṃ vā phāṇitaṃ vā deti— “imaṃ sāyitvā marissatī”ti, āpatti dukkaṭassa. Taṃ sāyite dukkhā vedanā uppajjati, āpatti thullaccayassa. Marati, āpatti pārājikassa.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
178. 439 Rūpūpahāro nāma amanāpikaṃ rūpaṃ upasaṃharati bhayānakaṃ bheravaṃ— “imaṃ passitvā uttasitvā marissatī”ti, āpatti dukkaṭassa. Taṃ passitvā uttasati, āpatti thullaccayassa. Marati, āpatti pārājikassa. Manāpikaṃ rūpaṃ upasaṃharati— “imaṃ passitvā alābhakena sussitvā marissatī”ti, āpatti dukkaṭassa. Taṃ passitvā alābhakena sussati, āpatti thullaccayassa. Marati, āpatti pārājikassa.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
440 Saddūpahāro nāma amanāpikaṃ saddaṃ upasaṃharati bhayānakaṃ bheravaṃ— “imaṃ sutvā uttasitvā marissatī”ti, āpatti dukkaṭassa. Taṃ sutvā uttasati, āpatti thullaccayassa. Marati, āpatti pārājikassa. Manāpikaṃ saddaṃ upasaṃharati pemanīyaṃ hadayaṅgamaṃ— “imaṃ sutvā alābhakena sussitvā marissatī”ti, āpatti dukkaṭassa. Taṃ sutvā alābhakena sussati, āpatti thullaccayassa. Marati, āpatti pārājikassa.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
441 Gandhūpahāro nāma amanāpikaṃ gandhaṃ upasaṃharati jegucchaṃ pāṭikulyaṃ— “imaṃ ghāyitvā jegucchatā pāṭikulyatā marissatī”ti, āpatti dukkaṭassa. Taṃ ghāyite jegucchatā pāṭikulyatā dukkhā vedanā uppajjati, āpatti thullaccayassa. Marati, āpatti pārājikassa. Manāpikaṃ gandhaṃ upasaṃharati— “imaṃ ghāyitvā alābhakena sussitvā marissatī”ti, āpatti dukkaṭassa. Taṃ ghāyitvā alābhakena sussati, āpatti thullaccayassa. Marati, āpatti pārājikassa.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
442 Rasūpahāro nāma amanāpikaṃ rasaṃ upasaṃharati jegucchaṃ pāṭikulyaṃ— “imaṃ sāyitvā jegucchatā pāṭikulyatā marissatī”ti, āpatti dukkaṭassa. Taṃ sāyite jegucchatā pāṭikulyatā dukkhā vedanā uppajjati, āpatti thullaccayassa. Marati, āpatti pārājikassa. Manāpikaṃ rasaṃ upasaṃharati— “imaṃ sāyitvā alābhakena sussitvā marissatī”ti, āpatti dukkaṭassa. Taṃ sāyitvā alābhakena sussati, āpatti thullaccayassa. Marati, āpatti pārājikassa.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
443 Phoṭṭhabbūpahāro nāma amanāpikaṃ phoṭṭhabbaṃ upasaṃharati dukkhasamphassaṃ kharasamphassaṃ— “iminā phuṭṭho marissatī”ti, āpatti dukkaṭassa. Tena phuṭṭhassa dukkhā vedanā uppajjati, āpatti thullaccayassa. Marati, āpatti pārājikassa. Manāpikaṃ phoṭṭhabbaṃ upasaṃharati sukhasamphassaṃ mudusamphassaṃ— “iminā phuṭṭho alābhakena sussitvā marissatī”ti, āpatti dukkaṭassa. Tena phuṭṭho alābhakena sussati, āpatti thullaccayassa. Marati, āpatti pārājikassa.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
444 Dhammūpahāro nāma nerayikassa nirayakathaṃ katheti— “imaṃ sutvā uttasitvā marissatī”ti, āpatti dukkaṭassa. Taṃ sutvā uttasati, āpatti thullaccayassa. Marati, āpatti pārājikassa. Kalyāṇakammassa saggakathaṃ katheti— “imaṃ sutvā adhimutto marissatī”ti, āpatti dukkaṭassa. Taṃ sutvā adhimutto marissāmīti dukkhaṃ vedanaṃ uppādeti, āpatti thullaccayassa. Marati, āpatti pārājikassa.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
179. 445 Ācikkhanā nāma puṭṭho bhaṇati— “evaṃ marassu. Yo evaṃ marati so dhanaṃ vā labhati yasaṃ vā labhati saggaṃ vā gacchatī”ti, āpatti dukkaṭassa. Tāya ācikkhanāya marissāmīti dukkhaṃ vedanaṃ uppādeti, āpatti thullaccayassa. Marati, āpatti pārājikassa.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
446 Anusāsanī nāma apuṭṭho bhaṇati— “evaṃ marassu. Yo evaṃ marati so dhanaṃ vā labhati yasaṃ vā labhati saggaṃ vā gacchatī”ti, āpatti dukkaṭassa. Tāya anusāsaniyā marissāmīti dukkhaṃ vedanaṃ uppādeti, āpatti thullaccayassa. Marati, āpatti pārājikassa.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
447 Saṅketakammaṃ nāma saṅketaṃ karoti purebhattaṃ vā pacchābhattaṃ vā rattiṃ vā divā vā— “tena saṅketena taṃ jīvitā voropehī”ti, āpatti dukkaṭassa. Tena saṅketena taṃ jīvitā voropeti, āpatti ubhinnaṃ pārājikassa. Taṃ saṅketaṃ pure vā pacchā vā taṃ jīvitā voropeti, mūlaṭṭhassa anāpatti, vadhakassa āpatti pārājikassa.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
448 Nimittakammaṃ nāma nimittaṃ karoti— “akkhiṃ vā nikhaṇissāmi bhamukaṃ vā ukkhipissāmi sīsaṃ vā ukkhipissāmi, tena nimittena taṃ jīvitā voropehī”ti, āpatti dukkaṭassa. Tena nimittena taṃ jīvitā voropeti, āpatti ubhinnaṃ pārājikassa. Taṃ nimittaṃ pure vā pacchā vā taṃ jīvitā voropeti, mūlaṭṭhassa anāpatti, vadhakassa āpatti pārājikassa.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
449 Anāpatti— asañcicca ajānantassa namaraṇādhippāyassa ummattakassa ādikammikassāti.
Mahāvibhaṅga
Pārājikakaṇḍa
Tatiyapārājikasikkhāpada
450 Manussaviggahapārājikamhi paṭhamabhāṇavāro niṭṭhito.