
-
-
- Khuddakapāṭhapāḷi
- Dhammapadapāḷi
- Udānapāḷi
- Itivuttakapāḷi
- Suttanipātapāḷi
- Vimānavatthupāḷi
- Petavatthupāḷi
- Theragāthāpāḷi
- Therīgāthāpāḷi
- Therāpadānapāḷi
- Therīapadānapāḷi
- Buddhavaṃsapāḷi
- Cariyāpiṭakapāḷi
- Jātakapāḷi
- Jātakapāḷi
- Mahāniddesapāḷi
- Cūḷaniddesapāḷi
- Paṭisambhidāmaggapāḷi
- Nettipāḷi
- Peṭakopadesapāḷi
- Milindapañhapāḷi
-
7.3 Tikavāra
Ekuttarikanaya
Tikavāra
323. 1464 Atthāpatti tiṭṭhante bhagavati āpajjati, no parinibbute; atthāpatti parinibbute bhagavati āpajjati, no tiṭṭhante; atthāpatti tiṭṭhantepi bhagavati āpajjati parinibbutepi. Atthāpatti kāle āpajjati, no vikāle; atthāpatti vikāle āpajjati, no kāle; atthāpatti kāle ceva āpajjati vikāle ca. Atthāpatti rattiṃ āpajjati, no divā; atthāpatti divā āpajjati, no rattiṃ; atthāpatti rattiñceva āpajjati divā ca. Atthāpatti dasavasso āpajjati, no ūnadasavasso; atthāpatti ūnadasavasso āpajjati, no dasavasso; atthāpatti dasavasso ceva āpajjati ūnadasavasso ca. Atthāpatti pañcavasso āpajjati, no ūnapañcavasso; atthāpatti ūnapañcavasso āpajjati, no pañcavasso; atthāpatti pañcavasso ceva āpajjati ūnapañcavasso ca. Atthāpatti kusalacitto āpajjati; atthāpatti akusalacitto āpajjati; atthāpatti abyākatacitto āpajjati. Atthāpatti sukhavedanāsamaṅgī āpajjati; atthāpatti dukkhavedanāsamaṅgī āpajjati; atthāpatti adukkhamasukhavedanāsamaṅgī āpajjati. Tīṇi codanāvatthūni— diṭṭhena, sutena, parisaṅkāya. Tayo salākaggāhā— guḷhako, vivaṭako, sakaṇṇajappako. Tayo paṭikkhepā— mahicchatā, asantuṭṭhitā, asallekhatā. Tayo anuññātā— appicchatā, santuṭṭhitā, sallekhatā. Aparepi tayo paṭikkhepā— mahicchatā, asantuṭṭhitā, amattaññutā. Tayo anuññātā— appicchatā, santuṭṭhitā, mattaññutā. Tisso paññattiyo— paññatti, anupaññatti, anuppannapaññatti. Aparāpi tisso paññattiyo— sabbatthapaññatti, padesapaññatti, sādhāraṇapaññatti. Aparāpi tisso paññattiyo— asādhāraṇapaññatti, ekatopaññatti, ubhatopaññatti.
1465 Atthāpatti bālo āpajjati, no paṇḍito; atthāpatti paṇḍito āpajjati, no bālo; atthāpatti bālo ceva āpajjati paṇḍito ca. Atthāpatti kāḷe āpajjati, no juṇhe; atthāpatti juṇhe āpajjati, no kāḷe; atthāpatti kāḷe ceva āpajjati juṇhe ca. Atthi kāḷe kappati, no juṇhe; atthi juṇhe kappati, no kāḷe; atthi kāḷe ceva kappati juṇhe ca. Atthāpatti hemante āpajjati, no gimhe no vasse; atthāpatti gimhe āpajjati, no hemante no vasse; atthāpatti vasse āpajjati, no hemante no gimhe. Atthāpatti saṃgho āpajjati, na gaṇo na puggalo; atthāpatti gaṇo āpajjati, na saṃgho na puggalo; atthāpatti puggalo āpajjati, na saṃgho na gaṇo. Atthi saṃghassa kappati, na gaṇassa na puggalassa; atthi gaṇassa kappati, na saṃghassa na puggalassa; atthi puggalassa kappati, na saṃghassa na gaṇassa. Tisso chādanā vatthuṃ chādeti, no āpattiṃ; āpattiṃ chādeti, no vatthuṃ; vatthuñceva chādeti āpattiñca. Tisso paṭicchādiyo— jantāgharapaṭicchādi, udakapaṭicchādi, vatthapaṭicchādi. Tīṇi paṭicchannāni vahanti, no vivaṭāni— mātugāmo paṭicchanno vahati, no vivaṭo; brāhmaṇānaṃ mantā paṭicchannā vahanti, no vivaṭā; micchādiṭṭhi paṭicchannā vahati, no vivaṭā. Tīṇi vivaṭāni virocanti, no paṭicchannāni— candamaṇḍalaṃ vivaṭaṃ virocati, no paṭicchannaṃ; sūriyamaṇḍalaṃ vivaṭaṃ virocati, no paṭicchannaṃ; tathāgatappavedito dhammavinayo vivaṭo virocati, no paṭicchanno. Tayo senāsanaggāhā— purimako, pacchimako, antarāmuttako. Atthāpatti gilāno āpajjati, no agilāno; atthāpatti agilāno āpajjati, no gilāno; atthāpatti gilāno ceva āpajjati agilāno ca.
1466 Tīṇi adhammikāni pātimokkhaṭṭhapanāni. Tīṇi dhammikāni pātimokkhaṭṭhapanāni. Tayo parivāsā— paṭicchannaparivāso, appaṭicchannaparivāso, suddhantaparivāso. Tayo mānattā— paṭicchannamānattaṃ, appaṭicchannamānattaṃ, pakkhamānattaṃ. Tayo pārivāsikassa bhikkhuno ratticchedā— sahavāso, vippavāso, anārocanā. Atthāpatti anto āpajjati, no bahi; atthāpatti bahi āpajjati, no anto; atthāpatti anto ceva āpajjati bahi ca. Atthāpatti antosīmāya āpajjati, no bahisīmāya; atthāpatti bahisīmāya āpajjati, no antosīmāya; atthāpatti antosīmāya ceva āpajjati bahisīmāya ca. Tīhākārehi āpattiṃ āpajjati— kāyena āpajjati, vācāya āpajjati, kāyena vācāya āpajjati. Aparehipi tīhākārehi āpattiṃ āpajjati— saṃghamajjhe, gaṇamajjhe, puggalassa santike. Tīhākārehi āpattiyā vuṭṭhāti— kāyena vuṭṭhāti, vācāya vuṭṭhāti, kāyena vācāya vuṭṭhāti. Aparehipi tīhākārehi āpattiyā vuṭṭhāti— saṃghamajjhe, gaṇamajjhe, puggalassa santike. Tīṇi adhammikāni amūḷhavinayassa dānāni. Tīṇi dhammikāni amūḷhavinayassa dānāni.
1467 Tīhaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno ākaṅkhamāno saṃgho tajjanīyakammaṃ kareyya— bhaṇḍanakārako hoti kalahakārako vivādakārako bhassakārako saṃghe adhikaraṇakārako, bālo hoti abyatto, āpattibahulo anapadāno gihisaṃsaṭṭho viharati ananulomikehi gihisaṃsaggehi. Tīhaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno ākaṅkhamāno saṃgho niyassakammaṃ kareyya— bhaṇḍanakārako hoti…pe… saṃghe adhikaraṇakārako, bālo hoti abyatto, āpattibahulo anapadāno gihisaṃsaṭṭho viharati ananulomikehi gihisaṃsaggehi. Tīhaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno ākaṅkhamāno saṃgho pabbājanīyakammaṃ kareyya— bhaṇḍanakārako hoti…pe… saṃghe adhikaraṇakārako, bālo hoti abyatto, āpattibahulo anapadāno kuladūsako hoti pāpasamācāro pāpasamācārā dissanti ceva suyyanti ca. Tīhaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno ākaṅkhamāno saṃgho paṭisāraṇīyakammaṃ kareyya— bhaṇḍanakārako hoti…pe… saṃghe adhikaraṇakārako, bālo hoti abyatto, āpattibahulo anapadāno gihī akkosati paribhāsati. Tīhaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno ākaṅkhamāno saṃgho āpattiyā adassane ukkhepanīyakammaṃ kareyya— bhaṇḍanakārako hoti…pe… saṃghe adhikaraṇakārako, bālo hoti abyatto, āpattibahulo anapadāno āpattiṃ āpajjitvā na icchati āpattiṃ passituṃ. Tīhaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno ākaṅkhamāno saṃgho āpattiyā appaṭikamme ukkhepanīyakammaṃ kareyya— bhaṇḍanakārako hoti…pe… saṃghe adhikaraṇakārako, bālo hoti abyatto, āpattibahulo anapadāno āpattiṃ āpajjitvā na icchati āpattiṃ paṭikātuṃ. Tīhaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno ākaṅkhamāno saṃgho pāpikāya diṭṭhiyā appaṭinissagge ukkhepanīyakammaṃ kareyya— bhaṇḍanakārako hoti…pe… saṃghe adhikaraṇakārako, bālo hoti abyatto, āpattibahulo anapadāno na icchati pāpikaṃ diṭṭhiṃ paṭinissajjituṃ.
1468 Tīhaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno ākaṅkhamāno saṃgho āgāḷhāya ceteyya— bhaṇḍanakārako hoti kalahakārako vivādakārako bhassakārako saṃghe adhikaraṇakārako, bālo hoti abyatto āpattibahulo anapadāno, gihisaṃsaṭṭho viharati ananulomikehi gihisaṃsaggehi. Tīhaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno kammaṃ kātabbaṃ— alajjī ca hoti, bālo ca, apakatatto ca. Aparehipi tīhaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno kammaṃ kātabbaṃ— adhisīle sīlavipanno hoti, ajjhācāre ācāravipanno hoti, atidiṭṭhiyā diṭṭhivipanno hoti. Aparehipi tīhaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno kammaṃ kātabbaṃ— kāyikena davena samannāgato hoti, vācasikena davena samannāgato hoti, kāyikavācasikena davena samannāgato hoti. Aparehipi tīhaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno kammaṃ kātabbaṃ— kāyikena anācārena samannāgato hoti, vācasikena anācārena samannāgato hoti, kāyikavācasikena anācārena samannāgato hoti. Aparehipi tīhaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno kammaṃ kātabbaṃ— kāyikena upaghātikena samannāgato hoti, vācasikena upaghātikena samannāgato hoti, kāyikavācasikena upaghātikena samannāgato hoti. Aparehipi tīhaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno kammaṃ kātabbaṃ— kāyikena micchājīvena samannāgato hoti, vācasikena micchājīvena samannāgato hoti, kāyikavācasikena micchājīvena samannāgato hoti. Aparehipi tīhaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno kammaṃ kātabbaṃ— āpattiṃ āpanno kammakato upasampādeti, nissayaṃ deti, sāmaṇeraṃ upaṭṭhāpeti. Aparehipi tīhaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno kammaṃ kātabbaṃ— yāya āpattiyā saṃghena kammaṃ kataṃ hoti taṃ āpattiṃ āpajjati, aññaṃ vā tādisikaṃ, tato vā pāpiṭṭhataraṃ. Aparehipi tīhaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno kammaṃ kātabbaṃ— buddhassa avaṇṇaṃ bhāsati, dhammassa avaṇṇaṃ bhāsati, saṃghassa avaṇṇaṃ bhāsati.
1469 Tīhaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno saṃghamajjhe uposathaṃ ṭhapentassa— “alaṃ, bhikkhu, mā bhaṇḍanaṃ mā kalahaṃ mā viggahaṃ mā vivādan”ti omadditvā saṃghena uposatho kātabbo— alajjī ca hoti, bālo ca, apakatatto ca. Tīhaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno saṃghamajjhe pavāraṇaṃ ṭhapentassa— “alaṃ, bhikkhu, mā bhaṇḍanaṃ mā kalahaṃ mā viggahaṃ mā vivādan”ti omadditvā saṃghena pavāretabbaṃ— alajjī ca hoti, bālo ca, apakatatto ca. Tīhaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno na kāci saṃghasammuti dātabbā— alajjī ca hoti, bālo ca, apakatatto ca. Tīhaṅgehi samannāgatena bhikkhunā saṃghe na voharitabbaṃ— alajjī ca hoti, bālo ca, apakatatto ca. Tīhaṅgehi samannāgato bhikkhu na kismiñci paccekaṭṭhāne ṭhapetabbo— alajjī ca hoti, bālo ca, apakatatto ca. Tīhaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno nissāya na vatthabbaṃ— alajjī ca hoti, bālo ca, apakatatto ca. Tīhaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno nissayo na dātabbo— alajjī ca hoti, bālo ca, apakatatto ca. Tīhaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno okāsakammaṃ kārāpentassa nālaṃ okāsakammaṃ kātuṃ— alajjī ca hoti, bālo ca, apakatatto ca. Tīhaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno savacanīyaṃ nādātabbaṃ— alajjī ca hoti, bālo ca, apakatatto ca. Tīhaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno vinayo na pucchitabbo— alajjī ca hoti, bālo ca, apakatatto ca. Tīhaṅgehi samannāgatena bhikkhunā vinayo na pucchitabbo— alajjī ca hoti, bālo ca, apakatatto ca. Tīhaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno vinayo na vissajjetabbo— alajjī ca hoti, bālo ca, apakatatto ca. Tīhaṅgehi samannāgatena bhikkhunā vinayo na vissajjetabbo— alajjī ca hoti, bālo ca, apakatatto ca. Tīhaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno anuyogo na dātabbo— alajjī ca hoti, bālo ca, apakatatto ca. Tīhaṅgehi samannāgatena bhikkhunā saddhiṃ vinayo na sākacchitabbo— alajjī ca hoti, bālo ca, apakatatto ca. Tīhaṅgehi samannāgatena bhikkhunā na upasampādetabbaṃ na nissayo dātabbo na sāmaṇero upaṭṭhāpetabbo— alajjī ca hoti, bālo ca, apakatatto ca.
1470 Tayo uposathā— cātuddasiko, pannarasiko, sāmaggiuposatho. Aparepi tayo uposathā— saṃgheuposatho, gaṇeuposatho, puggaleuposatho. Aparepi tayo uposathā— suttuddesouposatho, pārisuddhiuposatho, adhiṭṭhānuposatho.
1471 Tisso pavāraṇā— cātuddasikā, pannarasikā, sāmaggipavāraṇā. Aparāpi tisso pavāraṇā— saṃghepavāraṇā, gaṇepavāraṇā, puggalepavāraṇā. Aparāpi tisso pavāraṇā— tevācikāpavāraṇā, dvevācikāpavāraṇā, samānavassikāpavāraṇā.
1472 Tayo āpāyikā nerayikā— idamappahāya, yo ca abrahmacārī brahmacāripaṭiñño, yo ca suddhaṃ brahmacāriṃ parisuddhabrahmacariyaṃ carantaṃ amūlakena abrahmacariyena anuddhaṃseti, yo cāyaṃ evaṃvādī evaṃdiṭṭhi— “natthi kāmesu doso”ti so kāmesu pātabyataṃ āpajjati. Tīṇi akusalamūlāni— lobho akusalamūlaṃ, doso akusalamūlaṃ, moho akusalamūlaṃ. Tīṇi kusalamūlāni— alobho kusalamūlaṃ, adoso kusalamūlaṃ, amoho kusalamūlaṃ. Tīṇi duccaritāni— kāyaduccaritaṃ, vacīduccaritaṃ, manoduccaritaṃ. Tīṇi sucaritāni— kāyasucaritaṃ, vacīsucaritaṃ, manosucaritaṃ. Tayo atthavase paṭicca bhagavatā kulesu tikabhojanaṃ paññattaṃ— dummaṅkūnaṃ puggalānaṃ niggahāya, pesalānaṃ bhikkhūnaṃ phāsuvihārāya, “mā pāpicchā pakkhaṃ nissāya saṃghaṃ bhindeyyun”ti kulānuddayatāya ca. Tīhi asaddhammehi abhibhūto pariyādinnacitto devadatto āpāyiko nerayiko kappaṭṭho atekiccho pāpicchatā pāpamittatā oramattakena visesādhigamena antarā vosānaṃ āpādi. Tisso sammutiyo— daṇḍasammuti, sikkāsammuti, daṇḍasikkāsammuti. Tisso pādukā dhuvaṭṭhānikā asaṅkamanīyā— vaccapādukā, passāvapādukā, ācamanapādukā. Tisso pādaghaṃsaniyo— sakkharaṃ, kathalā, samuddapheṇakoti.
1473 Tikaṃ niṭṭhitaṃ.
1474 Tassuddānaṃ
1475 Tiṭṭhante kāle rattiñca, |
dasa pañca kusalena; |
Vedanā codanā vatthu, |
salākā dve paṭikkhipā. |
1476 Paññatti apare dve ca, |
bālo kāḷe ca kappati; |
Hemante saṃgho saṃghassa, |
chādanā ca paṭicchādi. |
1477 Paṭicchannā vivaṭā ca, |
senāsanagilāyanā; |
Pātimokkhaṃ parivāsaṃ, |
mānattā pārivāsikā. |
1478 Anto anto ca sīmāya, |
āpajjati punāpare; |
Vuṭṭhāti apare ceva, |
amūḷhavinayā duve. |
1479 Tajjanīyā niyassā ca, |
pabbājapaṭisāraṇī; |
Adassanā paṭikamme, |
anissagge ca diṭṭhiyā. |
1480 Āgāḷhakammādhisīle, |
davānācāraghātikā; |
Ājīvāpannā tādisikā, |
avaṇṇuposathena ca. |
1481 Pavāraṇā sammuti ca, |
vohārapaccekena ca; |
Na vatthabbaṃ na dātabbaṃ, |
okāsaṃ na kare tathā. |
1482 Na kare savacanīyaṃ, |
na pucchitabbakā duve; |
Na vissajje duve ceva, |
anuyogampi no dade. |
1483 Sākacchā upasampadā, |
nissayasāmaṇerā ca; |
Uposathatikā tīṇi, |
pavāraṇatikā tayo. |
1484 Āpāyikā akusalā, |
kusalā caritā duve; |
Tikabhojanasaddhamme, |
sammuti pādukena ca; |
Pādaghaṃsanikā ceva, |
uddānaṃ tikake idanti. |