5.4.3 Musāvādagarulahubhāvapañha

Meṇḍakapañha

Sabbaññutañāṇavagga

Musāvādagarulahubhāvapañha

152. 869 “Bhante nāgasena, bhāsitampetaṃ bhagavatā—  ‘sampajānamusāvāde pārājiko hotī’ti. Puna ca bhaṇitaṃ—  ‘sampajānamusāvāde lahukaṃ āpattiṃ āpajjati ekassa santike desanāvatthukan’ti. Bhante nāgasena, ko panettha viseso, kiṃkāraṇaṃ, yañcekena musāvādena ucchijjati, yañcekena musāvādena satekiccho hoti? Yadi, bhante nāgasena, bhagavatā bhaṇitaṃ—  ‘sampajānamusāvāde pārājiko hotī’ti, tena hi ‘sampajānamusāvāde lahukaṃ āpattiṃ āpajjati ekassa santike desanāvatthukan’ti yaṃ vacanaṃ, taṃ micchā. Yadi tathāgatena bhaṇitaṃ—  ‘sampajānamusāvāde lahukaṃ āpattiṃ āpajjati ekassa santike desanāvatthukan’ti, tena hi ‘sampajānamusāvāde pārājiko hotī’ti tampi vacanaṃ micchā. Ayampi ubhato koṭiko pañho tavānuppatto, so tayā nibbāhitabbo”ti.

870 “Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā—  ‘sampajānamusāvāde pārājiko hotī’ti. Bhaṇitañca—  ‘sampajānamusāvāde lahukaṃ āpattiṃ āpajjati ekassa santike desanāvatthukan’ti, tañca pana vatthuvasena garukalahukaṃ hoti. Taṃ kiṃ maññasi, mahārāja, idha koci puriso parassa pāṇinā pahāraṃ dadeyya, tassa tumhe kiṃ daṇḍaṃ dhārethā”ti? “Yadi so, bhante, āha—  ‘nakkhamāmī’ti, tassa mayaṃ akkhamamāne kahāpaṇaṃ harāpemā”ti. “Idha pana, mahārāja, soyeva puriso tava pāṇinā pahāraṃ dadeyya, tassa pana ko daṇḍo”ti? “Hatthampissa, bhante, chedāpeyyāma, pādampi chedāpeyyāma, yāva sīsaṃ kaḷīracchejjaṃ chedāpeyyāma, sabbampi taṃ gehaṃ vilumpāpeyyāma, ubhatopakkhe yāva sattamaṃ kulaṃ samugghātāpeyyāmā”ti. “Ko panettha, mahārāja, viseso, kiṃkāraṇaṃ, yaṃ ekassa pāṇippahāre sukhumo kahāpaṇo daṇḍo, yaṃ tava pāṇippahāre hatthacchejjaṃ pādacchejjaṃ yāva kaḷīracchejjaṃ sabbagehādānaṃ ubhatopakkhe yāva sattamakulā samugghāto”ti? “Manussantarena, bhante”ti. “Evameva kho, mahārāja, sampajānamusāvādo vatthuvasena garukalahuko hotī”ti. “Sādhu, bhante nāgasena, evametaṃ tathā sampaṭicchāmī”ti.

871 Musāvādagarulahubhāvapañho tatiyo.