tipitaka2500.github.io

22.1.10.7 Mahāvanavaṇṇanā

Mahānipāta

Mūgapakkhavagga

Vessantarajātaka

Mahāvanavaṇṇanā

2007.

3359 Gacchanto so bhāradvājo,
addassa accutaṃ isiṃ;
Disvāna taṃ bhāradvājo,
sammodi isinā saha.

2008.

3360 “Kacci nu bhoto kusalaṃ,
kacci bhoto anāmayaṃ;
Kacci uñchena yāpesi,
kacci mūlaphalā bahū.

2009.

3361 Kacci ḍaṃsā makasā ca,
appameva sarīsapā;
Vane vāḷamigākiṇṇe,
kacci hiṃsā na vijjati”.

2010.

3362 “Kusalañceva me brahme,
atho brahme anāmayaṃ;
Atho uñchena yāpemi,
atho mūlaphalā bahū.

2011.

3363 Atho ḍaṃsā makasā ca,
appameva sarīsapā;
Vane vāḷamigākiṇṇe,
hiṃsā mayhaṃ na vijjati.

2012.

3364 Bahūni vassapūgāni,
assame vasato mama;
Nābhijānāmi uppannaṃ,
ābādhaṃ amanoramaṃ.

2013.

3365 Svāgataṃ te mahābrahme,
atho te adurāgataṃ;
Anto pavisa bhaddante,
pāde pakkhālayassu te.

2014.

3366 Tindukāni piyālāni,
madhuke kāsumāriyo;
Phalāni khuddakappāni,
bhuñja brahme varaṃ varaṃ.

2015.

3367 Idampi pānīyaṃ sītaṃ,
ābhataṃ girigabbharā;
Tato piva mahābrahme,
sace tvaṃ abhikaṅkhasi”.

2016.

3368 “Paṭiggahitaṃ yaṃ dinnaṃ,
sabbassa agghiyaṃ kataṃ;
Sañjayassa sakaṃ puttaṃ,
sivīhi vippavāsitaṃ;
Tamahaṃ dassanamāgato,
yadi jānāsi saṃsa me”.

2017.

3369 “Na bhavaṃ eti puññatthaṃ,
sivirājassa dassanaṃ;
Maññe bhavaṃ patthayati,
rañño bhariyaṃ patibbataṃ;
Maññe kaṇhājinaṃ dāsiṃ,
jāliṃ dāsañca icchasi.

2018.

3370 Atha vā tayo mātāputte,
araññā netumāgato;
Na tassa bhogā vijjanti,
dhanaṃ dhaññañca brāhmaṇa”.

2019.

3371 “Akuddharūpohaṃ bhoto,
nāhaṃ yācitumāgato;
Sādhu dassanamariyānaṃ,
sannivāso sadā sukho.

2020.

3372 Adiṭṭhapubbo sivirājā,
sivīhi vippavāsito;
Tamahaṃ dassanamāgato,
yadi jānāsi saṃsa me”.

2021.

3373 “Esa selo mahābrahme,
pabbato gandhamādano;
Yattha vessantaro rājā,
saha puttehi sammati.

2022.

3374 Dhārento brāhmaṇavaṇṇaṃ,
āsadañca masaṃ jaṭaṃ;
Cammavāsī chamā seti,
jātavedaṃ namassati.

2023.

3375 Ete nīlā padissanti,
nānāphaladharā dumā;
Uggatā abbhakūṭāva,
nīlā añjanapabbatā.

2024.

3376 Dhavassakaṇṇā khadirā,
sālā phandanamāluvā;
Sampavedhanti vātena,
sakiṃ pītāva māṇavā.

2025.

3377 Upari dumapariyāyesu,
Saṅgītiyova suyyare;
Najjuhā kokilasaṅghā,
Sampatanti dumā dumaṃ.

2026.

3378 Avhayanteva gacchantaṃ,
sākhāpattasamīritā;
Ramayanteva āgantaṃ,
modayanti nivāsinaṃ;
Yattha vessantaro rājā,
saha puttehi sammati.

2027.

3379 Dhārento brāhmaṇavaṇṇaṃ,
āsadañca masaṃ jaṭaṃ;
Cammavāsī chamā seti,
jātavedaṃ namassati.

2028.

3380 Karerimālā vitatā,
bhūmibhāge manorame;
Saddalāharitā bhūmi,
na tatthuddhaṃsate rajo.

2029.

3381 Mayūragīvasaṅkāsā,
tūlaphassasamūpamā;
Tiṇāni nātivattanti,
samantā caturaṅgulā.

2030.

3382 Ambā jambū kapitthā ca,
nīce pakkā cudumbarā;
Paribhogehi rukkhehi,
vanaṃ taṃ rativaḍḍhanaṃ.

2031.

3383 Veḷuriyavaṇṇasannibhaṃ,
macchagumbanisevitaṃ;
Suciṃ sugandhaṃ salilaṃ,
āpo tatthapi sandati.

2032.

3384 Tassāvidūre pokkharaṇī,
bhūmibhāge manorame;
Padumuppalasañchannā,
devānamiva nandane.

2033.

3385 Tīṇi uppalajātāni,
tasmiṃ sarasi brāhmaṇa;
Vicittaṃ nīlānekāni,
setā lohitakāni ca.

2034.

3386 Khomāva tattha padumā,
setasogandhikehi ca;
Kalambakehi sañchanno,
mucalindo nāma so saro.

2035.

3387 Athettha padumā phullā,
apariyantāva dissare;
Gimhā hemantikā phullā,
jaṇṇutagghā upattharā.

2036.

3388 Surabhī sampavāyanti,
vicittapupphasanthatā;
Bhamarā pupphagandhena,
samantā mabhināditā.

2037.

3389 Athettha udakantasmiṃ,
rukkhā tiṭṭhanti brāhmaṇa;
Kadambā pāṭalī phullā,
koviḷārā ca pupphitā.

2038.

3390 Aṅkolā kacchikārā ca,
pārijaññā ca pupphitā;
Vāraṇā vayanā rukkhā,
mucalindamubhato saraṃ.

2039.

3391 Sirīsā setapārisā,
sādhu vāyanti padmakā;
Nigguṇḍī sirīnigguṇḍī,
asanā cettha pupphitā.

2040.

3392 Paṅgurā bahulā selā,
sobhañjanā ca pupphitā;
Ketakā kaṇikārā ca,
kanaverā ca pupphitā.

2041.

3393 Ajjunā ajjukaṇṇā ca,
mahānāmā ca pupphitā;
Supupphitaggā tiṭṭhanti,
pajjalanteva kiṃsukā.

2042.

3394 Setapaṇṇī sattapaṇṇā,
kadaliyo kusumbharā;
Dhanutakkārī pupphehi,
sīsapāvaraṇāni ca.

2043.

3395 Acchivā sallavā rukkhā,
sallakiyo ca pupphitā;
Setageru ca tagarā,
maṃsikuṭṭhā kulāvarā.

2044.

3396 Daharā rukkhā ca vuddhā ca,
akuṭilā cettha pupphitā;
Assamaṃ ubhato ṭhanti,
agyāgāraṃ samantato.

2045.

3397 Athettha udakantasmiṃ,
bahujāto phaṇijjako;
Muggatiyo karatiyo,
sevālasīsakā bahū.

2046.

3398 Uddāpavattaṃ ulluḷitaṃ,
makkhikā hiṅgujālikā;
Dāsimakañjako cettha,
bahū nīcekaḷambakā.

2047.

3399 Elamphurakasañchannā,
rukkhā tiṭṭhanti brāhmaṇa;
Sattāhaṃ dhāriyamānānaṃ,
gandho tesaṃ na chijjati.

2048.

3400 Ubhato saraṃ mucalindaṃ,
pupphā tiṭṭhanti sobhanā;
Indīvarehi sañchannaṃ,
vanaṃ taṃ upasobhati.

2049.

3401 Aḍḍhamāsaṃ dhāriyamānānaṃ,
Gandho tesaṃ na chijjati;
Nīlapupphī setavārī,
Pupphitā girikaṇṇikā;
Kalerukkhehi sañchannaṃ,
Vanaṃ taṃ tulasīhi ca.

2050.

3402 Sammaddateva gandhena,
pupphasākhāhi taṃ vanaṃ;
Bhamarā pupphagandhena,
samantā mabhināditā.

2051.

3403 Tīṇi kakkārujātāni,
tasmiṃ sarasi brāhmaṇa;
Kumbhamattāni cekāni,
murajamattāni tā ubho.

2052.

3404 Athettha sāsapo bahuko,
nādiyo haritāyuto;
Asī tālāva tiṭṭhanti,
chejjā indīvarā bahū.

2053.

3405 Apphoṭā suriyavallī ca,
kāḷīyā madhugandhiyā;
Asokā mudayantī ca,
vallibho khuddapupphiyo.

2054.

3406 Koraṇḍakā anojā ca,
pupphitā nāgamallikā;
Rukkhamāruyha tiṭṭhanti,
phullā kiṃsukavalliyo.

2055.

3407 Kaṭeruhā ca vāsantī,
yūthikā madhugandhiyā;
Niliyā sumanā bhaṇḍī,
sobhati padumuttaro.

2056.

3408 Pāṭalī samuddakappāsī,
kaṇikārā ca pupphitā;
Hemajālāva dissanti,
ruciraggi sikhūpamā.

2057.

3409 Yāni tāni ca pupphāni,
thalajānudakāni ca;
Sabbāni tattha dissanti,
evaṃ rammo mahodadhi.

2058.

3410 Athassā pokkharaṇiyā,
bahukā vārigocarā;
Rohitā naḷapī siṅgū,
kumbhilā makarā susū.

2059.

3411 Madhu ca madhulaṭṭhi ca,
tālisā ca piyaṅgukā;
Kuṭandajā bhaddamuttā,
setapupphā ca lolupā.

2060.

3412 Surabhī ca rukkhā tagarā,
bahukā tuṅgavaṇṭakā;
Padmakā naradā kuṭṭhā,
jhāmakā ca hareṇukā.

2061.

3413 Haliddakā gandhasilā,
hiriverā ca guggulā;
Vibhedikā corakā kuṭṭhā,
kappūrā ca kaliṅgukā.

2062.

3414 Athettha sīhabyagghā ca,
purisālū ca hatthiyo;
Eṇeyyā pasadā ceva,
rohiccā sarabhā migā.

2063.

3415 Koṭṭhasuṇā suṇopi ca,
tuliyā naḷasannibhā;
Cāmarī calanī laṅghī,
jhāpitā makkaṭā picu.

2064.

3416 Kakkaṭā kaṭamāyā ca,
ikkā goṇasirā bahū;
Khaggā varāhā nakulā,
kāḷakettha bahūtaso.

2065.

3417 Mahiṃsā soṇasiṅgālā,
pampakā ca samantato;
Ākucchā pacalākā ca,
citrakā cāpi dīpiyo.

2066.

3418 Pelakā ca vighāsādā,
sīhā gogaṇisādakā;
Aṭṭhapādā ca morā ca,
bhassarā ca kukutthakā.

2067.

3419 Caṅkorā kukkuṭā nāgā,
aññamaññaṃ pakūjino;
Bakā balākā najjuhā,
dindibhā kuñjavājitā.

2068.

3420 Byagghinasā lohapiṭṭhā,
pammakā jīvajīvakā;
Kapiñjarā tittirāyo,
kulā ca paṭikutthakā.

2069.

3421 Mandālakā celakeṭu,
bhaṇḍutittiranāmakā;
Celāvakā piṅgalāyo,
goṭakā aṅgahetukā.

2070.

3422 Karaviyā ca saggā ca,
uhuṅkārā ca kukkuhā;
Nānādijagaṇākiṇṇaṃ,
nānāsaranikūjitaṃ.

2071.

3423 Athettha sakuṇā santi,
nīlakā mañjubhāṇakā;
Modanti saha bhariyāhi,
aññamaññaṃ pakūjino.

2072.

3424 Athettha sakuṇā santi,
dijā mañjussarā sitā;
Setacchikūṭā bhadrakkhā,
aṇḍajā citrapekhuṇā.

2073.

3425 Athettha sakuṇā santi,
dijā mañjussarā sitā;
Sikhaṇḍī nīlagīvāhi,
aññamaññaṃ pakūjino.

2074.

3426 Kukutthakā kuḷīrakā,
koṭṭhā pokkharasātakā;
Kālāmeyyā baliyakkhā,
kadambā suvasāḷikā.

2075.

3427 Haliddā lohitā setā,
athettha nalakā bahū;
Vāraṇā bhiṅgarājā ca,
kadambā suvakokilā.

2076.

3428 Ukkusā kurarā haṃsā,
āṭā parivadentikā;
Pākahaṃsā atibalā,
najjuhā jīvajīvakā.

2077.

3429 Pārevatā ravihaṃsā,
cakkavākā nadīcarā;
Vāraṇābhirudā rammā,
ubho kālūpakūjino.

2078.

3430 Athettha sakuṇā santi,
nānāvaṇṇā bahū dijā;
Modanti saha bhariyāhi,
aññamaññaṃ pakūjino.

2079.

3431 Athettha sakuṇā santi,
nānāvaṇṇā bahū dijā;
Sabbe mañjū nikūjanti,
mucalindamubhato saraṃ.

2080.

3432 Athettha sakuṇā santi,
karaviyā nāma te dijā;
Modanti saha bhariyāhi,
aññamaññaṃ pakūjino.

2081.

3433 Athettha sakuṇā santi,
karaviyā nāma te dijā;
Sabbe mañjū nikūjanti,
mucalindamubhato saraṃ.

2082.

3434 Eṇeyyapasadākiṇṇaṃ,
nāgasaṃsevitaṃ vanaṃ;
Nānālatāhi sañchannaṃ,
kadalīmigasevitaṃ.

2083.

3435 Athettha sāsapo bahuko,
nīvāro varako bahu;
Sāli akaṭṭhapāko ca,
ucchu tattha anappako.

2084.

3436 Ayaṃ ekapadī eti,
ujuṃ gacchati assamaṃ;
Khudaṃ pipāsaṃ aratiṃ,
tattha patto na vindati;
Yattha vessantaro rājā,
saha puttehi sammati.

2085.

3437 Dhārento brāhmaṇavaṇṇaṃ,
āsadañca masaṃ jaṭaṃ;
Cammavāsī chamā seti,
jātavedaṃ namassati”.

2086.

3438 Idaṃ sutvā brahmabandhu,
isiṃ katvā padakkhiṇaṃ;
Udaggacitto pakkāmi,
yattha vessantaro ahu.

3439 Mahāvanavaṇṇanā.