tipitaka2500.github.io

22.1.10.11 Mahārājapabba

Mahānipāta

Mūgapakkhavagga

Vessantarajātaka

Mahārājapabba

2303.

3661 “Kassetaṃ mukhamābhāti,
hemaṃvuttattamagginā;
Nikkhaṃva jātarūpassa,
ukkāmukhapahaṃsitaṃ.

2304.

3662 Ubho sadisapaccaṅgā,
ubho sadisalakkhaṇā;
Jālissa sadiso eko,
ekā kaṇhājinā yathā.

2305.

3663 Sīhā bilāva nikkhantā,
ubho sampatirūpakā;
Jātarūpamayāyeva,
ime dissanti dārakā.

2306.

3664 Kuto nu bhavaṃ bhāradvāja,
Ime ānesi dārake;
Ajja raṭṭhaṃ anuppatto,
Kuhiṃ gacchasi brāhmaṇa”.

2307.

3665 “Mayhaṃ te dārakā deva,
dinnā vittena sañjaya;
Ajja pannarasā ratti,
yato laddhā me dārakā”.

2308.

3666 “Kena vā vācapeyyena,
sammāñāyena saddahe;
Ko tetaṃ dānamadadā,
puttake dānamuttamaṃ”.

2309.

3667 “Yo yācataṃ patiṭṭhāsi,
bhūtānaṃ dharaṇīriva;
So me vessantaro rājā,
puttedāsi vane vasaṃ.

2310.

3668 Yo yācataṃ gatī āsi,
savantīnaṃva sāgaro;
So me vessantaro rājā,
puttedāsi vane vasaṃ”.

2311.

3669 “Dukkaṭaṃ vata bho raññā,
saddhena gharamesinā;
Kathaṃ nu puttake dajjā,
araññe avaruddhako.

2312.

3670 Imaṃ bhonto nisāmetha,
yāvantettha samāgatā;
Kathaṃ vessantaro rājā,
puttedāsi vane vasaṃ.

2313.

3671 Dāsiṃ dāsaṃ ca so dajjā,
assaṃ cassatarīrathaṃ;
Hatthiñca kuñjaraṃ dajja,
kathaṃ so dajja dārake”.

2314.

3672 “Yassa nassa ghare dāso,
asso cassatarīratho;
Hatthī ca kuñjaro nāgo,
kiṃ so dajjā pitāmaha”.

2315.

3673 “Dānamassa pasaṃsāma,
na ca nindāma puttakā;
Kathaṃ nu hadayaṃ āsi,
tumhe datvā vanibbake”.

2316.

3674 “Dukkhassa hadayaṃ āsi,
atho uṇhampi passasi;
Rohinīheva tambakkhī,
pitā assūni vattayi”.

2317.

3675 Yaṃ taṃ kaṇhājināvoca,
“ayaṃ maṃ tāta brāhmaṇo;
Laṭṭhiyā paṭikoṭeti,
ghare jātaṃva dāsiyaṃ.

2318.

3676 Na cāyaṃ brāhmaṇo tāta,
dhammikā honti brāhmaṇā;
Yakkho brāhmaṇavaṇṇena,
khādituṃ tāta neti no;
Nīyamāne pisācena,
kiṃ nu tāta udikkhasi”.

2319.

3677 “Rājaputtī ca vo mātā,
rājaputto ca vo pitā;
Pubbe me aṅkamāruyha,
kiṃ nu tiṭṭhatha ārakā”.

2320.

3678 “Rājaputtī ca no mātā,
rājaputto ca no pitā;
Dāsā mayaṃ brāhmaṇassa,
tasmā tiṭṭhāma ārakā”.

2321.

3679 “Mā sammevaṃ avacuttha,
ḍayhate hadayaṃ mama;
Citakāyaṃva me kāyo,
āsane na sukhaṃ labhe.

2322.

3680 Mā sammevaṃ avacuttha,
bhiyyo sokaṃ janetha maṃ;
Nikkiṇissāmi dabbena,
na vo dāsā bhavissatha.

2323.

3681 Kimagghiyañhi vo tāta,
brāhmaṇassa pitā adā;
Yathābhūtaṃ me akkhātha,
paṭipādentu brāhmaṇaṃ”.

2324.

3682 “Sahassagghañhi maṃ tāta,
brāhmaṇassa pitā adā;
Atha kaṇhājinaṃ kaññaṃ,
hatthinā ca satena ca”.

2325.

3683 “Uṭṭhehi katte taramāno,
brāhmaṇassa avākara;
Dāsisataṃ dāsasataṃ,
gavaṃ hatthusabhaṃ sataṃ;
Jātarūpasahassañca,
puttānaṃ dehi nikkayaṃ”.

2326.

3684 Tato kattā taramāno,
brāhmaṇassa avākari;
Dāsisataṃ dāsasataṃ,
gavaṃ hatthusabhaṃ sataṃ;
Jātarūpasahassañca,
puttānaṃdāsi nikkayaṃ.

2327.

3685 Nikkiṇitvā nahāpetvā,
bhojayitvāna dārake;
Samalaṅkaritvā bhaṇḍena,
ucchaṅge upavesayuṃ.

2328.

3686 Sīsaṃ nhāte sucivatthe,
sabbābharaṇabhūsite;
Rājā aṅke karitvāna,
ayyako paripucchatha.

2329.

3687 Kuṇḍale ghusite māle,
sabbābharaṇabhūsite;
Rājā aṅke karitvāna,
idaṃ vacanamabravi.

2330.

3688 “Kacci ubho arogā te,
jāli mātāpitā tava;
Kacci uñchena yāpenti,
kacci mūlaphalā bahū.

2331.

3689 Kacci ḍaṃsā makasā ca,
appameva sarīsapā;
Vane vāḷamigākiṇṇe,
kacci hiṃsā na vijjati”.

2332.

3690 “Atho ubho arogā me,
deva mātāpitā mama;
Atho uñchena yāpenti,
atho mūlaphalā bahū.

2333.

3691 Atho ḍaṃsā makasā ca,
appameva sarīsapā;
Vane vāḷamigākiṇṇe,
hiṃsā nesaṃ na vijjati.

2334.

3692 Khaṇantālukalambāni,
bilāni takkalāni ca;
Kolaṃ bhallātakaṃ bellaṃ,
sā no āhatva posati.

2335.

3693 Yañceva sā āharati,
vanamūlaphalahāriyā;
Taṃ no sabbe samāgantvā,
rattiṃ bhuñjāma no divā.

2336.

3694 Ammāva no kisā paṇḍu,
āharantī dumapphalaṃ;
Vātātapena sukhumālī,
padumaṃ hatthagatāmiva.

2337.

3695 Ammāya patanū kesā,
vicarantyā brahāvane;
Vane vāḷamigākiṇṇe,
khaggadīpinisevite.

2338.

3696 Kesesu jaṭaṃ bandhitvā,
kacche jallamadhārayi;
Cammavāsī chamā seti,
jātavedaṃ namassati.

2339.

3697 Puttā piyā manussānaṃ,
lokasmiṃ udapajjisuṃ;
Na hi nūnamhākaṃ ayyassa,
putte sneho ajāyatha”.

2340.

3698 “Dukkaṭañca hi no putta,
bhūnahaccaṃ kataṃ mayā;
Yohaṃ sivīnaṃ vacanā,
pabbājesimadūsakaṃ.

2341.

3699 Yaṃ me kiñci idha atthi,
dhanaṃ dhaññañca vijjati;
Etu vessantaro rājā,
siviraṭṭhe pasāsatu”.

2342.

3700 “Na deva mayhaṃ vacanā,
ehiti sivisuttamo;
Sayameva devo gantvā,
siñca bhogehi atrajaṃ”.

2343.

3701 Tato senāpatiṃ rājā,
sañjayo ajjhabhāsatha;
“Hatthī assā rathā pattī,
senā sannāhayantu naṃ;
Negamā ca maṃ anventu,
brāhmaṇā ca purohitā.

2344.

3702 Tato saṭṭhisahassāni,
yodhino cārudassanā;
Khippamāyantu sannaddhā,
nānāvaṇṇehilaṅkatā.

2345.

3703 Nīlavatthadharā neke,
pītāneke nivāsitā;
Aññe lohitauṇhīsā,
suddhāneke nivāsitā;
Khippamāyantu sannaddhā,
nānāvaṇṇehilaṅkatā.

2346.

3704 Himavā yathā gandhadharo,
pabbato gandhamādano;
Nānārukkhehi sañchanno,
mahābhūtagaṇālayo.

2347.

3705 Osadhehi ca dibbehi,
disā bhāti pavāti ca;
Khippamāyantu sannaddhā,
disā bhantu pavantu ca.

2348.

3706 Tato nāgasahassāni,
yojayantu catuddasa;
Suvaṇṇakacchā mātaṅgā,
hemakappanavāsasā.

2349.

3707 Ārūḷhā gāmaṇīyehi,
tomaraṅkusapāṇibhi;
Khippamāyantu sannaddhā,
hatthikkhandhehi dassitā.

2350.

3708 Tato assasahassāni,
yojayantu catuddasa;
Ājānīyāva jātiyā,
sindhavā sīghavāhanā.

2351.

3709 Ārūḷhā gāmaṇīyehi,
illiyācāpadhāribhi;
Khippamāyantu sannaddhā,
assapiṭṭhehilaṅkatā.

2352.

3710 Tato rathasahassāni,
yojayantu catuddasa;
Ayosukatanemiyo,
suvaṇṇacitapakkhare.

2353.

3711 Āropentu dhaje tattha,
cammāni kavacāni ca;
Vippālentu ca cāpāni,
daḷhadhammā pahārino;
Khippamāyantu sannaddhā,
rathesu rathajīvino.

2354.

3712 Lājā olopiyā pupphā,
mālāgandhavilepanā;
Agghiyāni ca tiṭṭhantu,
yena maggena ehiti.

2355.

3713 Gāme gāme sataṃ kumbhā,
merayassa surāya ca;
Maggamhi patitiṭṭhantu,
yena maggena ehiti.

2356.

3714 Maṃsā pūvā saṅkuliyo,
kummāsā macchasaṃyutā;
Maggamhi patitiṭṭhantu,
yena maggena ehiti.

2357.

3715 Sappi telaṃ dadhi khīraṃ,
kaṅgubījā bahū surā;
Maggamhi patitiṭṭhantu,
yena maggena ehiti.

2358.

3716 Āḷārikā ca sūdā ca,
naṭanaṭṭakagāyino;
Pāṇissarā kumbhathūṇiyo,
mandakā sokajjhāyikā.

2359.

3717 Āhaññantu sabbavīṇā,
bheriyo dindimāni ca;
Kharamukhāni dhamentu,
nadantu ekapokkharā.

2360.

3718 Mudiṅgā paṇavā saṅkhā,
godhā parivadentikā;
Dindimāni ca haññantu,
kutumpa dindimāni ca”.

2361.

3719 Sā senā mahatī āsi,
uyyuttā sivivāhinī;
Jālinā magganāyena,
vaṅkaṃ pāyāsi pabbataṃ.

2362.

3720 Koñcaṃ nadati mātaṅgo,
kuñjaro saṭṭhihāyano;
Kacchāya baddhamānāya,
koñcaṃ nadati vāraṇo.

2363.

3721 Ājānīyā hasiyanti,
nemighoso ajāyatha;
Abbhaṃ rajo acchādesi,
uyyuttā sivivāhinī.

2364.

3722 Sā senā mahatī āsi,
uyyuttā hārahārinī;
Jālinā magganāyena,
vaṅkaṃ pāyāsi pabbataṃ.

2365.

3723 Te pāviṃsu brahāraññaṃ,
bahusākhaṃ mahodakaṃ;
Puppharukkhehi sañchannaṃ,
phalarukkhehi cūbhayaṃ.

2366.

3724 Tattha bindussarā vaggū,
nānāvaṇṇā bahū dijā;
Kūjantamupakūjanti,
utusampupphite dume.

2367.

3725 Te gantvā dīghamaddhānaṃ,
ahorattānamaccaye;
Padesaṃ taṃ upāgacchuṃ,
yattha vessantaro ahu.

3726 Mahārājapabbaṃ nāma.