Sumanabuddhavaṃsa

1.

376 “Maṅgalassa aparena,

sumano nāma nāyako;

Sabbadhammehi asamo,

sabbasattānamuttamo.

2.

377 Tadā amatabheriṃ so,

āhanī mekhale pure;

Dhammasaṅkhasamāyuttaṃ,

navaṅgaṃ jinasāsanaṃ.

3.

378 Nijjinitvā kilese so,

patvā sambodhimuttamaṃ;

Māpesi nagaraṃ satthā,

saddhammapuravaruttamaṃ.

4.

379 Nirantaraṃ akuṭilaṃ,

ujuṃ vipulavitthataṃ;

Māpesi so mahāvīthiṃ,

satipaṭṭhānavaruttamaṃ.

5.

380 Phale cattāri sāmaññe,

catasso paṭisambhidā;

Chaḷabhiññāṭṭhasamāpattī,

pasāresi tattha vīthiyaṃ.

6.

381 Ye appamattā akhilā,

hirivīriyehupāgatā;

Te te ime guṇavare,

ādiyanti yathā sukhaṃ.

7.

382 Evametena yogena,

uddharanto mahājanaṃ;

Bodhesi paṭhamaṃ satthā,

koṭisatasahassiyo.

8.

383 Yamhi kāle mahāvīro,

ovadī titthiye gaṇe;

Koṭisahassābhisamiṃsu,

dutiye dhammadesane.

9.

384 Yadā devā manussā ca,

samaggā ekamānasā;

Nirodhapañhaṃ pucchiṃsu,

saṃsayañcāpi mānasaṃ.

10.

385 Tadāpi dhammadesane,

nirodhaparidīpane;

Navutikoṭisahassānaṃ,

tatiyābhisamayo ahu.

11.

386 Sannipātā tayo āsuṃ,

sumanassa mahesino;

Khīṇāsavānaṃ vimalānaṃ,

santacittāna tādinaṃ.

12.

387 Vassaṃvutthassa bhagavato,

abhighuṭṭhe pavāraṇe;

Koṭisatasahassehi,

pavāresi tathāgato.

13.

388 Tatoparaṃ sannipāte,

vimale kañcanapabbate;

Navutikoṭisahassānaṃ,

dutiyo āsi samāgamo.

14.

389 Yadā sakko devarājā,

buddhadassanupāgami;

Asītikoṭisahassānaṃ,

tatiyo āsi samāgamo.

15.

390 Ahaṃ tena samayena,

nāgarājā mahiddhiko;

Atulo nāma nāmena,

ussannakusalasañcayo.

16.

391 Tadāhaṃ nāgabhavanā,

nikkhamitvā sañātibhi;

Nāgānaṃ dibbaturiyehi,

sasaṃghaṃ jinamupaṭṭhahiṃ.

17.

392 Koṭisatasahassānaṃ,

annapānena tappayiṃ;

Paccekadussayugaṃ datvā,

saraṇaṃ tamupāgamiṃ.

18.

393 Sopi maṃ buddho byākāsi,

sumano lokanāyako;

‘Aparimeyyito kappe,

ayaṃ buddho bhavissati.

19.

394 Padhānaṃ padahitvāna,

…pe…

hessāma sammukhā imaṃ’.

20.

395 Tassāpi vacanaṃ sutvā,

bhiyyo cittaṃ pasādayiṃ;

Uttariṃ vatamadhiṭṭhāsiṃ,

dasapāramipūriyā.

21.

396 Nagaraṃ mekhalaṃ nāma,

sudatto nāma khattiyo;

Sirimā nāma janikā,

sumanassa mahesino.

22.

397 Navavassasahassāni,

agāraṃ ajjha so vasi;

Cando sucando vaṭaṃso ca,

tayo pāsādamuttamā.

23.

398 Tesaṭṭhisatasahassāni,

nāriyo samalaṅkatā;

Vaṭaṃsikā nāma nārī,

anūpamo nāma atrajo.

24.

399 Nimitte caturo disvā,

hatthiyānena nikkhami;

Anūnadasamāsāni,

padhānaṃ padahī jino.

25.

400 Brahmunā yācito santo,

sumano lokanāyako;

Vatti cakkaṃ mahāvīro,

mekhale puramuttame.

26.

401 Saraṇo bhāvitatto ca,

ahesuṃ aggasāvakā;

Udeno nāmupaṭṭhāko,

sumanassa mahesino.

27.

402 Soṇā ca upasoṇā ca,

ahesuṃ aggasāvikā;

Sopi buddho amitayaso,

nāgamūle abujjhatha.

28.

403 Varuṇo ceva saraṇo ca,

ahesuṃ aggupaṭṭhakā;

Cālā ca upacālā ca,

ahesuṃ aggupaṭṭhikā.

29.

404 Uccattanena so buddho,

navutihatthamuggato;

Kañcanagghiyasaṅkāso,

dasasahassī virocati.

30.

405 Navutivassasahassāni,

āyu vijjati tāvade;

Tāvatā tiṭṭhamāno so,

tāresi janataṃ bahuṃ.

31.

406 Tāraṇīye tārayitvā,

bodhanīye ca bodhayi;

Parinibbāyi sambuddho,

uḷurājāva atthami.

32.

407 Te ca khīṇāsavā bhikkhū,

so ca buddho asādiso;

Atulappabhaṃ dassayitvā,

nibbutā ye mahāyasā.

33.

408 Tañca ñāṇaṃ atuliyaṃ,

Tāni ca atulāni ratanāni;

Sabbaṃ tamantarahitaṃ,

Nanu rittā sabbasaṅkhārā.

34.

409 Sumano yasadharo buddho,

Aṅgārāmamhi nibbuto;

Tattheva tassa jinathūpo,

Catuyojanamuggato”ti. (403)

410 Sumanassa bhagavato vaṃso catuttho.