Ekūposathikavagga

Mahāpajāpatigotamītherīapadāna

97.

265 Ekadā lokapajjoto,

vesāliyaṃ mahāvane;

Kūṭāgāre susālāyaṃ,

vasate narasārathi.

98.

266 Tadā jinassa mātucchā,

mahāgotami bhikkhunī;

Tahiṃ kate pure ramme,

vasī bhikkhunupassaye.

99.

267 Bhikkhunīhi vimuttāhi,

satehi saha pañcahi;

Rahogatāya tassevaṃ,

citassāsi vitakkitaṃ.

100.

268 “Buddhassa parinibbānaṃ,

sāvakaggayugassa vā;

Rāhulānandanandānaṃ,

nāhaṃ lacchāmi passituṃ.

101.

269 Buddhassa parinibbānā,

sāvakaggayugassa vā;

Mahākassapanandānaṃ,

ānandarāhulāna ca.

102.

270 Paṭikaccāyusaṅkhāraṃ,

osajjitvāna nibbutiṃ;

Gaccheyyaṃ lokanāthena,

anuññātā mahesinā”.

103.

271 Tathā pañcasatānampi,

bhikkhunīnaṃ vitakkitaṃ;

Āsi khemādikānampi,

etadeva vitakkitaṃ.

104.

272 Bhūmicālo tadā āsi,

nāditā devadundubhī;

Upassayādhivatthāyo,

devatā sokapīḷitā.

105.

273 Vilapantā sukaruṇaṃ,

tatthassūni pavattayuṃ;

Mittā bhikkhuniyo tāhi,

upagantvāna gotamiṃ.

106.

274 Nipacca sirasā pāde,

idaṃ vacanamabravuṃ;

Tattha toyalavāsittā,

mayamayye rahogatā.

107.

275 Sā calā calitā bhūmi,

nāditā devadundubhī;

Paridevā ca suyyante,

kimatthaṃ nūna gotamī.

108.

276 Tadā avoca sā sabbaṃ,

yathāparivitakkitaṃ;

Tāyopi sabbā āhaṃsu,

yathāparivitakkitaṃ.

109.

277 “Yadi te rucitaṃ ayye,

nibbānaṃ paramaṃ sivaṃ;

Nibbāyissāma sabbāpi,

buddhānuññāya subbate.

110.

278 Mayaṃ sahāva nikkhantā,

gharāpi ca bhavāpi ca;

Sahāyeva gamissāma,

nibbānaṃ padamuttamaṃ”.

111.

279 “Nibbānāya vajantīnaṃ,

kiṃ vakkhāmī”ti sā vadaṃ;

Saha sabbāhi niggañchi,

bhikkhunīnilayā tadā.

112.

280 “Upassaye yādhivatthā,

devatā tā khamantu me;

Bhikkhunīnilayassedaṃ,

pacchimaṃ dassanaṃ mama.

113.

281 Na jarā maccu vā yattha,

appiyehi samāgamo;

Piyehi na viyogotthi,

taṃ vajissaṃ asaṅkhataṃ”.

114.

282 Avītarāgā taṃ sutvā,

vacanaṃ sugatorasā;

Sokaṭṭā parideviṃsu,

“aho no appapuññatā.

115.

283 Bhikkhunīnilayo suñño,

bhūto tāhi vinā ayaṃ;

Pabhāte viya tārāyo,

na dissanti jinorasā.

116.

284 Nibbānaṃ gotamī yāti,

satehi saha pañcahi;

Nadīsatehiva saha,

gaṅgā pañcahi sāgaraṃ”.

117.

285 Rathiyāya vajantiyo,

disvā saddhā upāsikā;

Gharā nikkhamma pādesu,

nipacca idamabravuṃ.

118.

286 “Pasīdassu mahābhoge,

anāthāyo vihāya no;

Tayā na yuttā nibbātuṃ,

icchaṭṭā vilapiṃsu tā”.

119.

287 Tāsaṃ sokapahānatthaṃ,

avoca madhuraṃ giraṃ;

“Ruditena alaṃ puttā,

hāsakāloyamajja vo.

120.

288 Pariññātaṃ mayā dukkhaṃ,

dukkhahetu vivajjito;

Nirodho me sacchikato,

maggo cāpi subhāvito.

289 Paṭhamaṃ bhāṇavāraṃ.

121.

290 Pariciṇṇo mayā satthā,

kataṃ buddhassa sāsanaṃ;

Ohito garuko bhāro,

bhavanetti samūhatā.

122.

291 Yassatthāya pabbajitā,

agārasmānagāriyaṃ;

So me attho anuppatto,

sabbasaṃyojanakkhayo.

123.

292 Buddho tassa ca saddhammo,

anūno yāva tiṭṭhati;

Nibbātuṃ tāva kālo me,

mā maṃ socatha puttikā.

124.

293 Koṇḍaññānandanandādī,

tiṭṭhanti rāhulo jino;

Sukhito sahito saṃgho,

hatadabbā ca titthiyā.

125.

294 Okkākavaṃsassa yaso,

ussito māramaddano;

Nanu sampati kālo me,

nibbānatthāya puttikā.

126.

295 Cirappabhuti yaṃ mayhaṃ,

patthitaṃ ajja sijjhate;

Ānandabherikāloyaṃ,

kiṃ vo assūhi puttikā.

127.

296 Sace mayi dayā atthi,

yadi catthi kataññutā;

Saddhammaṭṭhitiyā sabbā,

karotha vīriyaṃ daḷhaṃ.

128.

297 Thīnaṃ adāsi pabbajjaṃ,

sambuddho yācito mayā;

Tasmā yathāhaṃ nandissaṃ,

tathā tamanutiṭṭhatha”.

129.

298 Tā evamanusāsitvā,

bhikkhunīhi purakkhatā;

Upecca buddhaṃ vanditvā,

idaṃ vacanamabravi.

130.

299 “Ahaṃ sugata te mātā,

tvañca vīra pitā mama;

Saddhammasukhada nātha,

tayā jātāmhi gotama.

131.

300 Saṃvaddhitoyaṃ sugata,

rūpakāyo mayā tava;

Anindito dhammakāyo,

mama saṃvaddhito tayā.

132.

301 Muhuttaṃ taṇhāsamaṇaṃ,

khīraṃ tvaṃ pāyito mayā;

Tayāhaṃ santamaccantaṃ,

dhammakhīrañhi pāyitā.

133.

302 Bandhanārakkhane mayhaṃ,

anaṇo tvaṃ mahāmune;

Puttakāmā thiyo yācaṃ,

labhanti tādisaṃ sutaṃ.

134.

303 Mandhātādinarindānaṃ,

yā mātā sā bhavaṇṇave;

Nimuggāhaṃ tayā putta,

tāritā bhavasāgarā.

135.

304 Rañño mātā mahesīti,

sulabhaṃ nāmamitthinaṃ;

Buddhamātāti yaṃ nāmaṃ,

etaṃ paramadullabhaṃ.

136.

305 Tañca laddhaṃ mahāvīra,

paṇidhānaṃ mamaṃ tayā;

Aṇukaṃ vā mahantaṃ vā,

taṃ sabbaṃ pūritaṃ mayā.

137.

306 Parinibbātumicchāmi,

vihāyemaṃ kaḷevaraṃ;

Anujānāhi me vīra,

dukkhantakara nāyaka.

138.

307 Cakkaṅkusadhajākiṇṇe,

pāde kamalakomale;

Pasārehi paṇāmaṃ te,

karissaṃ puttauttame.

139.

308 Suvaṇṇarāsisaṅkāsaṃ,

sarīraṃ kuru pākaṭaṃ;

Katvā dehaṃ sudiṭṭhaṃ te,

santiṃ gacchāmi nāyaka”.

140.

309 Dvattiṃsalakkhaṇūpetaṃ,

suppabhālaṅkataṃ tanuṃ;

Sañjhāghanāva bālakkaṃ,

mātucchaṃ dassayī jino.

141.

310 Phullāravindasaṅkāse,

taruṇādiccasappabhe;

Cakkaṅkite pādatale,

tato sā sirasā pati.

142.

311 “Paṇamāmi narādicca,

ādiccakulaketukaṃ;

Pacchime maraṇe mayhaṃ,

na taṃ ikkhāmahaṃ puno.

143.

312 Itthiyo nāma lokagga,

sabbadosākarā matā;

Yadi ko catthi doso me,

khamassu karuṇākara.

144.

313 Itthikānañca pabbajjaṃ,

haṃ taṃ yāciṃ punappunaṃ;

Tattha ce atthi doso me,

taṃ khamassu narāsabha.

145.

314 Mayā bhikkhuniyo vīra,

tavānuññāya sāsitā;

Tatra ce atthi dunnītaṃ,

taṃ khamassu khamādhipa”.

146.

315 “Akkhante nāma khantabbaṃ,

kiṃ bhave guṇabhūsane;

Kimuttaraṃ te vakkhāmi,

nibbānāya vajantiyā.

147.

316 Suddhe anūne mama bhikkhusaṃghe,

Lokā ito nissarituṃ khamante;

Pabhātakāle byasanaṅgatānaṃ,

Disvāna niyyātiva candalekhā”.

148.

317 Tadetarā bhikkhuniyo jinaggaṃ,

Tārāva candānugatā sumeruṃ;

Padakkhiṇaṃ kacca nipacca pāde,

Ṭhitā mukhantaṃ samudikkhamānā.

149.

318 “Na tittipubbaṃ tava dassanena,

Cakkhuṃ na sotaṃ tava bhāsitena;

Cittaṃ mamaṃ kevalamekameva,

Pappuyya taṃ dhammarasena titti.

150.

319 Nadato parisāyaṃ te,

vāditabbapahārino;

Ye te dakkhanti vadanaṃ,

dhaññā te narapuṅgava.

151.

320 Dīghaṅgulī tambanakhe,

subhe āyatapaṇhike;

Ye pāde paṇamissanti,

tepi dhaññā guṇandhara.

152.

321 Madhurāni pahaṭṭhāni,

dosagghāni hitāni ca;

Ye te vākyāni suyyanti,

tepi dhaññā naruttama.

153.

322 Dhaññāhaṃ te mahāvīra,

pādapūjanatapparā;

Tiṇṇasaṃsārakantārā,

suvākyena sirīmato”.

154.

323 Tato sā anusāvetvā,

bhikkhusaṃghampi subbatā;

Rāhulānandanande ca,

vanditvā idamabravi.

155.

324 “Āsīvisālayasame,

rogāvāse kaḷevare;

Nibbindā dukkhasaṅghāṭe,

jarāmaraṇagocare.

156.

325 Nānākalimalākiṇṇe,

parāyatte nirīhake;

Tena nibbātumicchāmi,

anumaññatha puttakā”.

157.

326 Nando rāhulabhaddo ca,

vītasokā nirāsavā;

Ṭhitācalaṭṭhiti thirā,

dhammatamanucintayuṃ.

158.

327 “Dhiratthu saṅkhataṃ lolaṃ,

asāraṃ kadalūpamaṃ;

Māyāmarīcisadisaṃ,

ittaraṃ anavaṭṭhitaṃ.

159.

328 Yattha nāma jinassāyaṃ,

mātucchā buddhaposikā;

Gotamī nidhanaṃ yāti,

aniccaṃ sabbasaṅkhataṃ”.

160.

329 Ānando ca tadā sekho,

sokaṭṭo jinavacchalo;

Tatthassūni karonto so,

karuṇaṃ paridevati.

161.

330 “Hā santiṃ gotamī yāti,

nūna buddhopi nibbutiṃ;

Gacchati na cireneva,

aggiriva nirindhano”.

162.

331 Evaṃ vilāpamānaṃ taṃ,

ānandaṃ āha gotamī;

Sutasāgaragambhīra-

buddhopaṭṭhānatappara.

163.

332 “Na yuttaṃ socituṃ putta,

hāsakāle upaṭṭhite;

Tayā me saraṇaṃ putta,

nibbānaṃ tamupāgataṃ.

164.

333 Tayā tāta samajjhiṭṭho,

pabbajjaṃ anujāni no;

Mā putta vimano hohi,

saphalo te parissamo.

165.

334 Yaṃ na diṭṭhaṃ purāṇehi,

titthikācariyehipi;

Taṃ padaṃ sukumārīhi,

sattavassāhi veditaṃ.

166.

335 Buddhasāsanapāleta,

pacchimaṃ dassanaṃ tava;

Tattha gacchāmahaṃ putta,

gato yattha na dissate.

167.

336 Kadāci dhammaṃ desento,

khipī lokagganāyako;

Tadāhaṃ āsīsavācaṃ,

avocaṃ anukampikā.

168.

337 ‘Ciraṃ jīva mahāvīra,

kappaṃ tiṭṭha mahāmune;

Sabbalokassa atthāya,

bhavassu ajarāmaro’.

169.

338 Taṃ tathāvādiniṃ buddho,

mamaṃ so etadabravi;

‘Na hevaṃ vandiyā buddhā,

yathā vandasi gotamī’.

170.

339 ‘Kathaṃ carahi sabbaññū,

vanditabbā tathāgatā;

Kathaṃ avandiyā buddhā,

taṃ me akkhāhi pucchito’.

171.

340 ‘Āraddhavīriye pahitatte,

Niccaṃ daḷhaparakkame;

Samagge sāvake passa,

Etaṃ buddhānavandanaṃ’.

172.

341 Tato upassayaṃ gantvā,

ekikāhaṃ vicintayiṃ;

‘Samaggaparisaṃ nātho,

rodhesi tibhavantago.

173.

342 Handāhaṃ parinibbissaṃ,

mā vipattitamaddasaṃ’;

Evāhaṃ cintayitvāna,

disvāna isisattamaṃ.

174.

343 Parinibbānakālaṃ me,

ārocesiṃ vināyakaṃ;

Tato so samanuññāsi,

‘kālaṃ jānāhi gotamī’.

175.

344 Kilesā jhāpitā mayhaṃ,

…pe…

viharāmi anāsavā.

176.

345 Svāgataṃ vata me āsi,

…pe…

kataṃ buddhassa sāsanaṃ.

177.

346 Paṭisambhidā catasso,

…pe…

kataṃ buddhassa sāsanaṃ”.

178.

347 “Thīnaṃ dhammābhisamaye,

ye bālā vimatiṃ gatā;

Tesaṃ diṭṭhippahānatthaṃ,

iddhiṃ dassehi gotamī”.

179.

348 Tadā nipacca sambuddhaṃ,

uppatitvāna ambaraṃ;

Iddhī anekā dassesi,

buddhānuññāya gotamī.

180.

349 Ekikā bahudhā āsi,

bahukā cekikā tathā;

Āvibhāvaṃ tirobhāvaṃ,

tirokuṭṭaṃ tironagaṃ.

181.

350 Asajjamānā agamā,

bhūmiyampi nimujjatha;

Abhijjamāne udake,

agañchi mahiyā yathā.

182.

351 Sakuṇīva tathākāse,

pallaṅkena kamī tadā;

Vasaṃ vattesi kāyena,

yāva brahmanivesanaṃ.

183.

352 Sineruṃ daṇḍaṃ katvāna,

chattaṃ katvā mahāmahiṃ;

Samūlaṃ parivattetvā,

dhārayaṃ caṅkamī nabhe.

184.

353 Chassūrodayakāleva,

lokañcākāsi dhūmikaṃ;

Yugante viya lokaṃ sā,

jālāmālākulaṃ akā.

185.

354 Mucalindaṃ mahāselaṃ,

merumūlanadantare;

Sāsapāriva sabbāni,

ekenaggahi muṭṭhinā.

186.

355 Aṅgulaggena chādesi,

bhākaraṃ sanisākaraṃ;

Candasūrasahassāni,

āveḷamiva dhārayi.

187.

356 Catusāgaratoyāni,

dhārayī ekapāṇinā;

Yugantajaladākāraṃ,

mahāvassaṃ pavassatha.

188.

357 Cakkavattiṃ saparisaṃ,

māpayī sā nabhattale;

Garuḷaṃ dviradaṃ sīhaṃ,

vinadantaṃ padassayi.

189.

358 Ekikā abhinimmitvā,

Appameyyaṃ bhikkhunīgaṇaṃ;

Puna antaradhāpetvā,

Ekikā munimabravi.

190.

359 “Mātucchā te mahāvīra,

tava sāsanakārikā;

Anuppattā sakaṃ atthaṃ,

pāde vandāmi cakkhuma”.

191.

360 Dassetvā vividhā iddhī,

orohitvā nabhattalā;

Vanditvā lokapajjotaṃ,

ekamantaṃ nisīdi sā.

192.

361 “Sā vīsavassasatikā,

jātiyāhaṃ mahāmune;

Alamettāvatā vīra,

nibbāyissāmi nāyaka”.

193.

362 Tadātivimhitā sabbā,

parisā sā katañjalī;

“Avocayye kathaṃ āsi,

atuliddhiparakkamā”.

194.

363 “Padumuttaro nāma jino,

sabbadhammesu cakkhumā;

Ito satasahassamhi,

kappe uppajji nāyako.

195.

364 Tadāhaṃ haṃsavatiyaṃ,

jātāmaccakule ahuṃ;

Sabbopakārasampanne,

iddhe phīte mahaddhane.

196.

365 Kadāci pitunā saddhiṃ,

dāsīgaṇapurakkhatā;

Mahatā parivārena,

taṃ upecca narāsabhaṃ.

197.

366 Vāsavaṃ viya vassantaṃ,

dhammameghaṃ anāsavaṃ;

Saradādiccasadisaṃ,

raṃsijālasamujjalaṃ.

198.

367 Disvā cittaṃ pasādetvā,

sutvā cassa subhāsitaṃ;

Mātucchaṃ bhikkhuniṃ agge,

ṭhapentaṃ naranāyakaṃ.

199.

368 Sutvā datvā mahādānaṃ,

sattāhaṃ tassa tādino;

Sasaṃghassa naraggassa,

paccayāni bahūni ca.

200.

369 Nipacca pādamūlamhi,

taṃ ṭhānamabhipatthayiṃ;

Tato mahāparisatiṃ,

avoca isisattamo.

201.

370 ‘Yā sasaṃghaṃ abhojesi,

sattāhaṃ lokanāyakaṃ;

Tamahaṃ kittayissāmi,

suṇātha mama bhāsato.

202.

371 Satasahassito kappe,

okkākakulasambhavo;

Gotamo nāma gottena,

satthā loke bhavissati.

203.

372 Tassa dhammesu dāyādā,

orasā dhammanimmitā;

Gotamī nāma nāmena,

hessati satthu sāvikā.

204.

373 Tassa buddhassa mātucchā,

jīvitāpādikā ayaṃ;

Rattaññūnañca aggattaṃ,

bhikkhunīnaṃ labhissati’.

205.

374 Taṃ sutvāna pamoditvā,

yāvajīvaṃ tadā jinaṃ;

Paccayehi upaṭṭhitvā,

tato kālaṅkatā ahaṃ.

206.

375 Tāvatiṃsesu devesu,

sabbakāmasamiddhisu;

Nibbattā dasahaṅgehi,

aññe abhibhaviṃ ahaṃ.

207.

376 Rūpasaddehi gandhehi,

rasehi phusanehi ca;

Āyunāpi ca vaṇṇena,

sukhena yasasāpi ca.

208.

377 Tathevādhipateyyena,

adhigayha virocahaṃ;

Ahosiṃ amarindassa,

mahesī dayitā tahiṃ.

209.

378 Saṃsāre saṃsarantīhaṃ,

kammavāyusameritā;

Kāsissa rañño visaye,

ajāyiṃ dāsagāmake.

210.

379 Pañcadāsasatānūnā,

nivasanti tahiṃ tadā;

Sabbesaṃ tattha yo jeṭṭho,

tassa jāyā ahosahaṃ.

211.

380 Sayambhuno pañcasatā,

gāmaṃ piṇḍāya pāvisuṃ;

Te disvāna ahaṃ tuṭṭhā,

saha sabbāhi itthibhi.

212.

381 Pūgā hutvāva sabbāyo,

catumāse upaṭṭhahuṃ;

Ticīvarāni datvāna,

saṃsarimha sasāmikā.

213.

382 Tato cutā sabbāpi tā,

tāvatiṃsagatā mayaṃ;

Pacchime ca bhave dāni,

jātā devadahe pure.

214.

383 Pitā añjanasakko me,

mātā mama sulakkhaṇā;

Tato kapilavatthusmiṃ,

suddhodanagharaṃ gatā.

215.

384 Sesā sakyakule jātā,

sakyānaṃ gharamāgamuṃ;

Ahaṃ visiṭṭhā sabbāsaṃ,

jinassāpādikā ahuṃ.

216.

385 Mama puttobhinikkhamma,

buddho āsi vināyako;

Pacchāhaṃ pabbajitvāna,

satehi saha pañcahi.

217.

386 Sākiyānīhi dhīrāhi,

saha santisukhaṃ phusiṃ;

Ye tadā pubbajātiyaṃ,

amhākaṃ āsu sāmino.

218.

387 Sahapuññassa kattāro,

mahāsamayakārakā;

Phusiṃsu arahattaṃ te,

sugatenānukampitā”.

219.

388 Tadetarā bhikkhuniyo,

āruhiṃsu nabhattalaṃ;

Saṅgatā viya tārāyo,

virociṃsu mahiddhikā.

220.

389 Iddhī anekā dassesuṃ,

piḷandhavikatiṃ yathā;

Kammāro kanakasseva,

kammaññassa susikkhito.

221.

390 Dassetvā pāṭihīrāni,

vicittāni bahūni ca;

Tosetvā vādipavaraṃ,

muniṃ saparisaṃ tadā.

222.

391 Orohitvāna gaganā,

vanditvā isisattamaṃ;

Anuññātā naraggena,

yathāṭhāne nisīdisuṃ.

223.

392 “Ahonukampikā amhaṃ,

sabbāsaṃ cira gotamī;

Vāsitā tava puññehi,

pattā no āsavakkhayaṃ.

224.

393 Kilesā jhāpitā amhaṃ,

bhavā sabbe samūhatā;

Nāgīva bandhanaṃ chetvā,

viharāma anāsavā.

225.

394 Svāgataṃ vata no āsi,

buddhaseṭṭhassa santike;

Tisso vijjā anuppattā,

kataṃ buddhassa sāsanaṃ.

226.

395 Paṭisambhidā catasso,

vimokkhāpi ca aṭṭhime;

Chaḷabhiññā sacchikatā,

kataṃ buddhassa sāsanaṃ.

227.

396 Iddhīsu ca vasī homa,

dibbāya sotadhātuyā;

Cetopariyañāṇassa,

vasī homa mahāmune.

228.

397 Pubbenivāsaṃ jānāma,

dibbacakkhu visodhitaṃ;

Sabbāsavaparikkhīṇā,

natthi dāni punabbhavā.

229.

398 Atthe dhamme ca nerutte,

paṭibhāne ca vijjati;

Ñāṇaṃ amhaṃ mahāvīra,

uppannaṃ tava santike.

230.

399 Asmābhi pariciṇṇosi,

mettacittā hi nāyaka;

Anujānāhi sabbāsaṃ,

nibbānāya mahāmune”.

231.

400 “Nibbāyissāma iccevaṃ,

kiṃ vakkhāmi vadantiyo;

Yassadāni ca vo kālaṃ,

maññathā”ti jinobravi.

232.

401 Gotamīādikā tāyo,

tadā bhikkhuniyo jinaṃ;

Vanditvā āsanā tamhā,

vuṭṭhāya agamiṃsu tā.

233.

402 Mahatā janakāyena,

saha lokagganāyako;

Anusaṃyāyī so vīro,

mātucchaṃ yāvakoṭṭhakaṃ.

234.

403 Tadā nipati pādesu,

gotamī lokabandhuno;

Saheva tāhi sabbāhi,

“pacchimaṃ pādavandanaṃ.

235.

404 Idaṃ pacchimakaṃ mayhaṃ,

lokanāthassa dassanaṃ;

Na puno amatākāraṃ,

passissāmi mukhaṃ tava.

236.

405 Na ca me vandanaṃ vīra,

tava pāde sukomale;

Samphusissati lokagga,

ajja gacchāmi nibbutiṃ”.

237.

406 “Rūpena kiṃ tavānena,

diṭṭhe dhamme yathātathe;

Sabbaṃ saṅkhatamevetaṃ,

anassāsikamittaraṃ”.

238.

407 Sā saha tāhi gantvāna,

bhikkhunupassayaṃ sakaṃ;

Aḍḍhapallaṅkamābhujja,

nisīdi paramāsane.

239.

408 Tadā upāsikā tattha,

buddhasāsanavacchalā;

Tassā pavattiṃ sutvāna,

upesuṃ pādavandikā.

240.

409 Karehi uraṃ pahantā,

chinnamūlā yathā latā;

Rodantā karuṇaṃ ravaṃ,

sokaṭṭā bhūmipātitā.

241.

410 “Mā no saraṇade nāthe,

vihāya gami nibbutiṃ;

Nipatitvāna yācāma,

sabbāyo sirasā mayaṃ”.

242.

411 Yā padhānatamā tāsaṃ,

saddhā paññā upāsikā;

Tassā sīsaṃ pamajjantī,

idaṃ vacanamabravi.

243.

412 “Alaṃ puttā visādena,

mārapāsānuvattinā;

Aniccaṃ saṅkhataṃ sabbaṃ,

viyogantaṃ calācalaṃ”.

244.

413 Tato sā tā visajjitvā,

paṭhamaṃ jhānamuttamaṃ;

Dutiyañca tatiyañca,

samāpajji catutthakaṃ.

245.

414 Ākāsāyatanañceva,

viññāṇāyatanaṃ tathā;

Ākiñcaṃ nevasaññañca,

samāpajji yathākkamaṃ.

246.

415 Paṭilomena jhānāni,

samāpajjittha gotamī;

Yāvatā paṭhamaṃ jhānaṃ,

tato yāvacatutthakaṃ.

247.

416 Tato vuṭṭhāya nibbāyi,

dīpaccīva nirāsavā;

Bhūmicālo mahā āsi,

nabhasā vijjutā pati.

248.

417 Panāditā dundubhiyo,

parideviṃsu devatā;

Pupphavuṭṭhī ca gaganā,

abhivassatha medaniṃ.

249.

418 Kampito merurājāpi,

raṅgamajjhe yathā naṭo;

Sokena cātidīnova,

viravo āsi sāgaro.

250.

419 Devā nāgāsurā brahmā,

saṃviggāhiṃsu taṅkhaṇe;

“Aniccā vata saṅkhārā,

yathāyaṃ vilayaṃ gatā”.

251.

420 Yā ce maṃ parivāriṃsu,

satthu sāsanakārikā;

Tāyopi anupādānā,

dīpacci viya nibbutā.

252.

421 Hā yogā vippayogantā,

hāniccaṃ sabbasaṅkhataṃ;

Hā jīvitaṃ vināsantaṃ,

iccāsi paridevanā.

253.

422 Tato devā ca brahmā ca,

lokadhammānuvattanaṃ;

Kālānurūpaṃ kubbanti,

upetvā isisattamaṃ.

254.

423 Tadā āmantayī satthā,

ānandaṃ sutasāgaraṃ;

“Gacchānanda nivedehi,

bhikkhūnaṃ mātu nibbutiṃ”.

255.

424 Tadānando nirānando,

assunā puṇṇalocano;

Gaggarena sarenāha,

“samāgacchantu bhikkhavo.

256.

425 Pubbadakkhiṇapacchāsu,

uttarāya ca santike;

Suṇantu bhāsitaṃ mayhaṃ,

bhikkhavo sugatorasā.

257.

426 Yā vaḍḍhayi payattena,

sarīraṃ pacchimaṃ mune;

Sā gotamī gatā santiṃ,

tārāva sūriyodaye.

258.

427 Buddhamātāti paññattiṃ,

ṭhapayitvā gatāsamaṃ;

Na yattha pañcanettopi,

gatiṃ dakkhati nāyako.

259.

428 Yassatthi sugate saddhā,

yo ca piyo mahāmune;

Buddhamātussa sakkāraṃ,

karotu sugatoraso”.

260.

429 Sudūraṭṭhāpi taṃ sutvā,

sīghamāgacchu bhikkhavo;

Keci buddhānubhāvena,

keci iddhīsu kovidā.

261.

430 Kūṭāgāravare ramme,

sabbasoṇṇamaye subhe;

Mañcakaṃ samāropesuṃ,

yattha suttāsi gotamī.

262.

431 Cattāro lokapālā te,

aṃsehi samadhārayuṃ;

Sesā sakkādikā devā,

kūṭāgāre samaggahuṃ.

263.

432 Kūṭāgārāni sabbāni,

āsuṃ pañcasatānipi;

Saradādiccavaṇṇāni,

vissakammakatāni hi.

264.

433 Sabbā tāpi bhikkhuniyo,

āsuṃ mañcesu sāyitā;

Devānaṃ khandhamāruḷhā,

niyyanti anupubbaso.

265.

434 Sabbaso chāditaṃ āsi,

vitānena nabhattalaṃ;

Satārā candasūrā ca,

lañchitā kanakāmayā.

266.

435 Paṭākā ussitānekā,

vitatā pupphakañcukā;

Ogatākāsapadumā,

mahiyā pupphamuggataṃ.

267.

436 Dissanti candasūriyā,

pajjalanti ca tārakā;

Majjhaṃ gatopi cādicco,

na tāpesi sasī yathā.

268.

437 Devā dibbehi gandhehi,

mālehi surabhīhi ca;

Vāditehi ca naccehi,

saṅgītīhi ca pūjayuṃ.

269.

438 Nāgāsurā ca brahmāno,

yathāsatti yathābalaṃ;

Pūjayiṃsu ca niyyantiṃ,

nibbutaṃ buddhamātaraṃ.

270.

439 Sabbāyo purato nītā,

nibbutā sugatorasā;

Gotamī niyyate pacchā,

sakkatā buddhaposikā.

271.

440 Purato devamanujā,

sanāgāsurabrahmakā;

Pacchā sasāvako buddho,

pūjatthaṃ yāti mātuyā.

272.

441 Buddhassa parinibbānaṃ,

nedisaṃ āsi yādisaṃ;

Gotamīparinibbānaṃ,

atevacchariyaṃ ahu.

273.

442 Buddho buddhassa nibbāne,

nopaṭiyādi bhikkhavo;

Buddho gotaminibbāne,

sāriputtādikā tathā.

274.

443 Citakāni karitvāna,

sabbagandhamayāni te;

Gandhacuṇṇapakiṇṇāni,

jhāpayiṃsu ca tā tahiṃ.

275.

444 Sesabhāgāni ḍayhiṃsu,

aṭṭhī sesāni sabbaso;

Ānando ca tadāvoca,

saṃvegajanakaṃ vaco.

276.

445 “Gotamī nidhanaṃ yātā,

ḍayhañcassā sarīrakaṃ;

Saṅketaṃ buddhanibbānaṃ,

na cirena bhavissati”.

277.

446 Tato gotamidhātūni,

tassā pattagatāni so;

Upanāmesi nāthassa,

ānando buddhacodito.

278.

447 Pāṇinā tāni paggayha,

avoca isisattamo;

“Mahato sāravantassa,

yathā rukkhassa tiṭṭhato.

279.

448 Yo so mahattaro khandho,

palujjeyya aniccatā;

Tathā bhikkhunisaṃghassa,

gotamī parinibbutā.

280.

449 Aho acchariyaṃ mayhaṃ,

nibbutāyapi mātuyā;

Sarīramattasesāya,

natthi sokapariddavo.

281.

450 Na sociyā paresaṃ sā,

tiṇṇasaṃsārasāgarā;

Parivajjitasantāpā,

sītibhūtā sunibbutā.

282.

451 Paṇḍitāsi mahāpaññā,

puthupaññā tatheva ca;

Rattaññū bhikkhunīnaṃ sā,

evaṃ dhāretha bhikkhavo.

283.

452 Iddhīsu ca vasī āsi,

dibbāya sotadhātuyā;

Cetopariyañāṇassa,

vasī āsi ca gotamī.

284.

453 Pubbenivāsamaññāsi,

dibbacakkhu visodhitaṃ;

Sabbāsavā parikkhīṇā,

natthi tassā punabbhavo.

285.

454 Atthadhammaniruttīsu,

paṭibhāne tatheva ca;

Parisuddhaṃ ahu ñāṇaṃ,

tasmā socaniyā na sā.

286.

455 Ayoghanahatasseva,

jalato jātavedassa;

Anupubbūpasantassa,

yathā na ñāyate gati.

287.

456 Evaṃ sammā vimuttānaṃ,

kāmabandhoghatārinaṃ;

Paññāpetuṃ gati natthi,

pattānaṃ acalaṃ sukhaṃ.

288.

457 Attadīpā tato hotha,

satipaṭṭhānagocarā;

Bhāvetvā sattabojjhaṅge,

dukkhassantaṃ karissatha”.

458 Itthaṃ sudaṃ mahāpajāpatigotamī imā gāthāyo abhāsitthāti.

459 Mahāpajāpatigotamītheriyāpadānaṃ sattamaṃ.