Mahāvagga

Nandakapetavatthu

658.

707 Rājā piṅgalako nāma,

Suraṭṭhānaṃ adhipati ahu;

Moriyānaṃ upaṭṭhānaṃ gantvā,

Suraṭṭhaṃ punarāgamā.

659.

708 Uṇhe majjhanhike kāle,

Rājā paṅkaṃ upāgami;

Addasa maggaṃ ramaṇīyaṃ,

Petānaṃ taṃ vaṇṇupathaṃ.

660. 709 Sārathiṃ āmantayī rājā—

710 “Ayaṃ maggo ramaṇīyo,

khemo sovatthiko sivo;

Iminā sārathi yāma,

suraṭṭhānaṃ santike ito”.

661.

711 Tena pāyāsi soraṭṭho,

senāya caturaṅginiyā;

Ubbiggarūpo puriso,

soraṭṭhaṃ etadabravi.

662.

712 “Kummaggaṃ paṭipannamhā,

bhiṃsanaṃ lomahaṃsanaṃ;

Purato dissati maggo,

pacchato ca na dissati.

663.

713 Kummaggaṃ paṭipannamhā,

yamapurisāna santike;

Amānuso vāyati gandho,

ghoso suyyati dāruṇo”.

664.

714 Saṃviggo rājā soraṭṭho,

sārathiṃ etadabravi;

“Kummaggaṃ paṭipannamhā,

bhiṃsanaṃ lomahaṃsanaṃ;

Purato dissati maggo,

pacchato ca na dissati.

665.

715 Kummaggaṃ paṭipannamhā,

yamapurisāna santike;

Amānuso vāyati gandho,

ghoso suyyati dāruṇo”.

666.

716 Hatthikkhandhaṃ samāruyha,

Olokento catuddisaṃ;

Addasa nigrodhaṃ ramaṇīyaṃ,

Pādapaṃ chāyāsampannaṃ;

Nīlabbhavaṇṇasadisaṃ,

Meghavaṇṇasirīnibhaṃ.

667.

717 Sārathiṃ āmantayī rājā,

“kiṃ eso dissati brahā;

Nīlabbhavaṇṇasadiso,

meghavaṇṇasirīnibho”.

668.

718 “Nigrodho so mahārāja,

pādapo chāyāsampanno;

Nīlabbhavaṇṇasadiso,

meghavaṇṇasirīnibho”.

669.

719 Tena pāyāsi soraṭṭho,

yena so dissate brahā;

Nīlabbhavaṇṇasadiso,

meghavaṇṇasirīnibho.

670.

720 Hatthikkhandhato oruyha,

rājā rukkhaṃ upāgami;

Nisīdi rukkhamūlasmiṃ,

sāmacco saparijjano;

Pūraṃ pānīyasarakaṃ,

pūve vitte ca addasa.

671.

721 Puriso ca devavaṇṇī,

sabbābharaṇabhūsito;

Upasaṅkamitvā rājānaṃ,

soraṭṭhaṃ etadabravi.

672.

722 “Svāgataṃ te mahārāja,

atho te adurāgataṃ;

Pivatu devo pānīyaṃ,

pūve khāda arindama”.

673.

723 Pivitvā rājā pānīyaṃ,

sāmacco saparijjano;

Pūve khāditvā pitvā ca,

soraṭṭho etadabravi.

674.

724 “Devatā nusi gandhabbo,

adu sakko purindado;

Ajānantā taṃ pucchāma,

kathaṃ jānemu taṃ mayan”ti.

675.

725 “Nāmhi devo na gandhabbo,

nāpi sakko purindado;

Peto ahaṃ mahārāja,

suraṭṭhā idha māgato”ti.

676.

726 “Kiṃsīlo kiṃsamācāro,

suraṭṭhasmiṃ pure tuvaṃ;

Kena te brahmacariyena,

ānubhāvo ayaṃ tavā”ti.

677.

727 “Taṃ suṇohi mahārāja,

arindama raṭṭhavaḍḍhana;

Amaccā pārisajjā ca,

brāhmaṇo ca purohito.

678.

728 Suraṭṭhasmiṃ ahaṃ deva,

puriso pāpacetaso;

Micchādiṭṭhi ca dussīlo,

kadariyo paribhāsako.

679.

729 Dadantānaṃ karontānaṃ,

vārayissaṃ bahujjanaṃ;

Aññesaṃ dadamānānaṃ,

antarāyakaro ahaṃ.

680.

730 Vipāko natthi dānassa,

saṃyamassa kuto phalaṃ;

Natthi ācariyo nāma,

adantaṃ ko damessati.

681.

731 Samatulyāni bhūtāni,

kuto jeṭṭhāpacāyiko;

Natthi balaṃ vīriyaṃ vā,

kuto uṭṭhānaporisaṃ.

682.

732 Natthi dānaphalaṃ nāma,

na visodheti verinaṃ;

Laddheyyaṃ labhate macco,

niyatipariṇāmajaṃ.

683.

733 Natthi mātā pitā bhātā,

loko natthi ito paraṃ;

Natthi dinnaṃ natthi hutaṃ,

sunihitaṃ na vijjati.

684.

734 Yopi haneyya purisaṃ,

parassa chindate siraṃ;

Na koci kañci hanati,

sattannaṃ vivaramantare.

685.

735 Acchejjābhejjo hi jīvo,

Aṭṭhaṃso guḷaparimaṇḍalo;

Yojanānaṃ sataṃ pañca,

Ko jīvaṃ chettumarahati.

686.

736 Yathā suttaguḷe khitte,

nibbeṭhentaṃ palāyati;

Evamevaṃ ca so jīvo,

nibbeṭhento palāyati.

687.

737 Yathā gāmato nikkhamma,

aññaṃ gāmaṃ pavīsati;

Evamevaṃ ca so jīvo,

aññaṃ bondiṃ pavīsati.

688.

738 Yathā gehato nikkhamma,

aññaṃ gehaṃ pavīsati;

Evamevaṃ ca so jīvo,

aññaṃ bondiṃ pavīsati.

689.

739 Cullāsīti mahākappino,

satasahassāni hi;

Ye bālā ye ca paṇḍitā,

saṃsāraṃ khepayitvāna;

Dukkhassantaṃ karissare.

690.

740 Mitāni sukhadukkhāni,

doṇehi piṭakehi ca;

Jino sabbaṃ pajānāti,

sammūḷhā itarā pajā.

691.

741 Evaṃdiṭṭhi pure āsiṃ,

sammūḷho mohapāruto;

Micchādiṭṭhi ca dussīlo,

kadariyo paribhāsako.

692.

742 Oraṃ me chahi māsehi,

kālakiriyā bhavissati;

Ekantakaṭukaṃ ghoraṃ,

nirayaṃ papatissahaṃ.

693.

743 Catukkaṇṇaṃ catudvāraṃ,

vibhattaṃ bhāgaso mitaṃ;

Ayopākārapariyantaṃ,

ayasā paṭikujjitaṃ.

694.

744 Tassa ayomayā bhūmi,

jalitā tejasā yutā;

Samantā yojanasataṃ,

pharitvā tiṭṭhati sabbadā.

695.

745 Vassāni satasahassāni,

ghoso suyyati tāvade;

Lakkho eso mahārāja,

satabhāgavassakoṭiyo.

696.

746 Koṭisatasahassāni,

niraye paccare janā;

Micchādiṭṭhī ca dussīlā,

ye ca ariyūpavādino.

697.

747 Tatthāhaṃ dīghamaddhānaṃ,

dukkhaṃ vedissa vedanaṃ;

Phalaṃ pāpassa kammassa,

tasmā socāmahaṃ bhusaṃ.

698.

748 Taṃ suṇohi mahārāja,

arindama raṭṭhavaḍḍhana;

Dhītā mayhaṃ mahārāja,

uttarā bhaddamatthu te.

699.

749 Karoti bhaddakaṃ kammaṃ,

sīlesuposathe ratā;

Saññatā saṃvibhāgī ca,

vadaññū vītamaccharā.

700.

750 Akhaṇḍakārī sikkhāya,

suṇhā parakulesu ca;

Upāsikā sakyamunino,

sambuddhassa sirīmato.

701.

751 Bhikkhu ca sīlasampanno,

gāmaṃ piṇḍāya pāvisi;

Okkhittacakkhu satimā,

guttadvāro susaṃvuto.

702.

752 Sapadānaṃ caramāno,

agamā taṃ nivesanaṃ;

‘Tamaddasa mahārāja,

uttarā bhaddamatthu te’.

703.

753 Pūraṃ pānīyasarakaṃ,

pūve vitte ca sā adā;

‘Pitā me kālakato bhante,

tassetaṃ upakappatu’.

704.

754 Samanantarānuddiṭṭhe,

vipāko udapajjatha;

Bhuñjāmi kāmakāmīhaṃ,

rājā vessavaṇo yathā.

705.

755 Taṃ suṇohi mahārāja,

arindama raṭṭhavaḍḍhana;

Sadevakassa lokassa,

buddho aggo pavuccati;

Taṃ buddhaṃ saraṇaṃ gaccha,

saputtadāro arindama.

706.

756 Aṭṭhaṅgikena maggena,

phusanti amataṃ padaṃ;

Taṃ dhammaṃ saraṇaṃ gaccha,

saputtadāro arindama.

707.

757 Cattāro ca paṭipannā,

cattāro ca phale ṭhitā;

Esa saṃgho ujubhūto,

paññāsīlasamāhito;

Taṃ saṃghaṃ saraṇaṃ gaccha,

saputtadāro arindama.

708.

758 Pāṇātipātā viramassu khippaṃ,

Loke adinnaṃ parivajjayassu;

Amajjapo mā ca musā abhāṇi,

Sakena dārena ca hohi tuṭṭho”ti.

709.

759 “Atthakāmosi me yakkha,

hitakāmosi devate;

Karomi tuyhaṃ vacanaṃ,

tvaṃsi ācariyo mama.

710.

760 Upemi saraṇaṃ buddhaṃ,

dhammañcāpi anuttaraṃ;

Saṃghañca naradevassa,

gacchāmi saraṇaṃ ahaṃ.

711.

761 Pāṇātipātā viramāmi khippaṃ,

Loke adinnaṃ parivajjayāmi;

Amajjapo no ca musā bhaṇāmi,

Sakena dārena ca homi tuṭṭho.

712.

762 Ophuṇāmi mahāvāte,

nadiyā sīghagāmiyā;

Vamāmi pāpikaṃ diṭṭhiṃ,

buddhānaṃ sāsane rato”.

713.

763 Idaṃ vatvāna soraṭṭho,

viramitvā pāpadassanā;

Namo bhagavato katvā,

pāmokkho rathamāruhīti.

764 Nandakapetavatthu tatiyaṃ.