tipitaka2500.github.io

3.11 Nālakasutta

Mahāvagga

Nālakasutta

685.

817 Ānandajāte tidasagaṇe patīte,
Sakkañca indaṃ sucivasane ca deve;
Dussaṃ gahetvā atiriva thomayante,
Asito isi addasa divāvihāre. (1)

686.

818 Disvāna deve muditamane udagge,
Cittiṃ karitvāna idamavoca tattha;
“Kiṃ devasaṅgho atiriva kalyarūpo,
Dussaṃ gahetvā ramayatha kiṃ paṭicca. (2)

687.

819 Yadāpi āsī asurehi saṅgamo,
Jayo surānaṃ asurā parājitā;
Tadāpi netādiso lomahaṃsano,
Kimabbhutaṃ daṭṭhu marū pamoditā. (3)

688.

820 Seḷenti gāyanti ca vādayanti ca,
Bhujāni phoṭenti ca naccayanti ca;
Pucchāmi vohaṃ merumuddhavāsine,
Dhunātha me saṃsayaṃ khippa mārisā”. (4)

689.

821 “So bodhisatto ratanavaro atulyo,
Manussaloke hitasukhatthāya jāto;
Sakyāna gāme janapade lumbineyye,
Tenamha tuṭṭhā atiriva kalyarūpā. (5)

690.

822 So sabbasattuttamo aggapuggalo,
Narāsabho sabbapajānamuttamo;
Vattessati cakkamisivhaye vane,
Nadaṃva sīho balavā migābhibhū”. (6)

691.

823 Taṃ saddaṃ sutvā turitamavasarī so,
Suddhodanassa tada bhavanaṃ upāvisi;
Nisajja tattha idamavocāsi sakye,
“Kuhiṃ kumāro ahamapi daṭṭhukāmo”. (7)

692.

824 Tato kumāraṃ jalitamiva suvaṇṇaṃ,
Ukkāmukheva sukusalasampahaṭṭhaṃ;
Daddallamānaṃ siriyā anomavaṇṇaṃ,
Dassesu puttaṃ asitavhayassa sakyā. (8)

693.

825 Disvā kumāraṃ sikhimiva pajjalantaṃ,
Tārāsabhaṃva nabhasigamaṃ visuddhaṃ;
Suriyaṃ tapantaṃ saradarivabbhamuttaṃ,
Ānandajāto vipulamalattha pītiṃ. (9)

694.

826 Anekasākhañca sahassamaṇḍalaṃ,
Chattaṃ marū dhārayumantalikkhe;
Suvaṇṇadaṇḍā vītipatanti cāmarā,
Na dissare cāmarachattagāhakā. (10)

695.

827 Disvā jaṭī kaṇhasirivhayo isi,
Suvaṇṇanikkhaṃ viya paṇḍukambale;
Setañca chattaṃ dhariyanta muddhani,
Udaggacitto sumano paṭiggahe. (11)

696.

828 Paṭiggahetvā pana sakyapuṅgavaṃ,
Jigīsako lakkhaṇamantapāragū;
Pasannacitto giramabbhudīrayi,
“Anuttarāyaṃ dvipadānamuttamo”. (12)

697.

829 Athattano gamanamanussaranto,
Akalyarūpo gaḷayati assukāni;
Disvāna sakyā isimavocuṃ rudantaṃ,
“No ce kumāre bhavissati antarāyo”. (13)

698.

830 Disvāna sakye isimavoca akalye,
“Nāhaṃ kumāre ahitamanussarāmi;
Na cāpimassa bhavissati antarāyo,
Na orakāyaṃ adhimānasā bhavātha. (14)

699.

831 Sambodhiyaggaṃ phusissatāyaṃ kumāro,
So dhammacakkaṃ paramavisuddhadassī;
Vattessatāyaṃ bahujanahitānukampī,
Vitthārikassa bhavissati brahmacariyaṃ. (15)

700.

832 Mamañca āyu na ciramidhāvaseso,
Athantarā me bhavissati kālakiriyā;
Sohaṃ na sossaṃ asamadhurassa dhammaṃ,
Tenamhi aṭṭo byasanaṅgato aghāvī”. (16)

701.

833 So sākiyānaṃ vipulaṃ janetvā pītiṃ,
Antepuramhā niggamā brahmacārī;
So bhāgineyyaṃ sayaṃ anukampamāno,
Samādapesi asamadhurassa dhamme. (17)

702.

834 “Buddhoti ghosaṃ yada parato suṇāsi,
Sambodhipatto vivarati dhammamaggaṃ;
Gantvāna tattha samayaṃ paripucchamāno,
Carassu tasmiṃ bhagavati brahmacariyaṃ”. (18)

703.

835 Tenānusiṭṭho hitamanena tādinā,
Anāgate paramavisuddhadassinā;
So nālako upacitapuññasañcayo,
Jinaṃ patikkhaṃ parivasi rakkhitindriyo. (19)

704.

836 Sutvāna ghosaṃ jinavaracakkavattane,
Gantvāna disvā isinisabhaṃ pasanno;
Moneyyaseṭṭhaṃ munipavaraṃ apucchi,
Samāgate asitāvhayassa sāsaneti. (20)

837 Vatthugāthā niṭṭhitā.

705.

838 “Aññātametaṃ vacanaṃ,
Asitassa yathātathaṃ;
Taṃ taṃ gotama pucchāmi,
Sabbadhammāna pāraguṃ. (21)

706.

839 Anagāriyupetassa,
Bhikkhācariyaṃ jigīsato;
Muni pabrūhi me puṭṭho,
Moneyyaṃ uttamaṃ padaṃ”. (22)

707.

840 “Moneyyaṃ te upaññissaṃ, (iti bhagavā)
Dukkaraṃ durabhisambhavaṃ;
Handa te naṃ pavakkhāmi,
Santhambhassu daḷho bhava. (23)

708.

841 Samānabhāgaṃ kubbetha,
Gāme akkuṭṭhavanditaṃ;
Manopadosaṃ rakkheyya,
Santo anuṇṇato care. (24)

709.

842 Uccāvacā niccharanti,
Dāye aggisikhūpamā;
Nāriyo muniṃ palobhenti,
Tā su taṃ mā palobhayuṃ. (25)

710.

843 Virato methunā dhammā,
Hitvā kāme paropare;
Aviruddho asāratto,
Pāṇesu tasathāvare. (26)

711.

844 Yathā ahaṃ tathā ete,
Yathā ete tathā ahaṃ;
Attānaṃ upamaṃ katvā,
Na haneyya na ghātaye. (27)

712.

845 Hitvā icchañca lobhañca,
Yattha satto puthujjano;
Cakkhumā paṭipajjeyya,
Tareyya narakaṃ imaṃ. (28)

713.

846 Ūnūdaro mitāhāro,
Appicchassa alolupo;
Sadā icchāya nicchāto,
Aniccho hoti nibbuto. (29)

714.

847 Sa piṇḍacāraṃ caritvā,
Vanantamabhihāraye;
Upaṭṭhito rukkhamūlasmiṃ,
Āsanūpagato muni. (30)

715.

848 Sa jhānapasuto dhīro,
Vanante ramito siyā;
Jhāyetha rukkhamūlasmiṃ,
Attānamabhitosayaṃ. (31)

716.

849 Tato ratyā vivasāne,
Gāmantamabhihāraye;
Avhānaṃ nābhinandeyya,
Abhihārañca gāmato. (32)

717.

850 Na munī gāmamāgamma,
Kulesu sahasā care;
Ghāsesanaṃ chinnakatho,
Na vācaṃ payutaṃ bhaṇe. (33)

718.

851 Alatthaṃ yadidaṃ sādhu,
Nālatthaṃ kusalaṃ iti;
Ubhayeneva so tādī,
Rukkhaṃvupanivattati. (34)

719.

852 Sa pattapāṇi vicaranto,
Amūgo mūgasammato;
Appaṃ dānaṃ na hīḷeyya,
Dātāraṃ nāvajāniyā. (35)

720.

853 Uccāvacā hi paṭipadā,
Samaṇena pakāsitā;
Na pāraṃ diguṇaṃ yanti,
Nayidaṃ ekaguṇaṃ mutaṃ. (36)

721.

854 Yassa ca visatā natthi,
Chinnasotassa bhikkhuno;
Kiccākiccappahīnassa,
Pariḷāho na vijjati. (37)

722.

855 Moneyyaṃ te upaññissaṃ,
Khuradhārūpamo bhave;
Jivhāya tālumāhacca,
Udare saññato siyā. (38)

723.

856 Alīnacitto ca siyā,
Na cāpi bahu cintaye;
Nirāmagandho asito,
Brahmacariyaparāyaṇo. (39)

724.

857 Ekāsanassa sikkhetha,
Samaṇūpāsanassa ca;
Ekattaṃ monamakkhātaṃ,
Eko ce abhiramissasi;
Atha bhāhisi dasadisā. (40)

725.

858 Sutvā dhīrānaṃ nighosaṃ,
Jhāyīnaṃ kāmacāginaṃ;
Tato hiriñca saddhañca,
Bhiyyo kubbetha māmako. (41)

726.

859 Taṃ nadīhi vijānātha,
Sobbhesu padaresu ca;
Saṇantā yanti kusobbhā,
Tuṇhī yanti mahodadhī. (42)

727.

860 Yadūnakaṃ taṃ saṇati,
Yaṃ pūraṃ santameva taṃ;
Aḍḍhakumbhūpamo bālo,
Rahado pūrova paṇḍito. (43)

728.

861 Yaṃ samaṇo bahuṃ bhāsati,
Upetaṃ atthasañhitaṃ;
Jānaṃ so dhammaṃ deseti,
Jānaṃ so bahu bhāsati. (44)

729.

862 Yo ca jānaṃ saṃyatatto,
Jānaṃ na bahu bhāsati;
Sa munī monamarahati,
Sa munī monamajjhagā”ti. (45)

863 Nālakasuttaṃ ekādasamaṃ.