tipitaka2500.github.io

22.1.8 Mahānāradakassapajātaka

Mahānipāta

Mūgapakkhavagga

Mahānāradakassapajātaka

1153.

2486 Ahu rājā videhānaṃ,
aṅgati nāma khattiyo;
Pahūtayoggo dhanimā,
anantabalaporiso.

1154.

2487 So ca pannarasiṃ rattiṃ,
purimayāme anāgate;
Cātumāsā komudiyā,
amacce sannipātayi.

1155.

2488 Paṇḍite sutasampanne,
mhitapubbe vicakkhaṇe;
Vijayañca sunāmañca,
senāpatiṃ alātakaṃ.

1156.

2489 Tamanupucchi vedeho,
“paccekaṃ brūtha saṃ ruciṃ;
Cātumāsā komudajja,
juṇhaṃ byapahataṃ tamaṃ;
Kāyajja ratiyā rattiṃ,
viharemu imaṃ utuṃ”.

1157.

2490 Tato senāpati rañño,
Alāto etadabravi;
“Haṭṭhaṃ yoggaṃ balaṃ sabbaṃ,
Senaṃ sannāhayāmase.

1158.

2491 Niyyāma deva yuddhāya,
anantabalaporisā;
Ye te vasaṃ na āyanti,
vasaṃ upanayāmase;
Esā mayhaṃ sakā diṭṭhi,
ajitaṃ ojināmase”.

1159.

2492 Alātassa vaco sutvā,
sunāmo etadabravi;
“Sabbe tuyhaṃ mahārāja,
amittā vasamāgatā.

1160.

2493 Nikkhittasatthā paccatthā,
nivātamanuvattare;
Uttamo ussavo ajja,
na yuddhaṃ mama ruccati.

1161.

2494 Annapānañca khajjañca,
khippaṃ abhiharantu te;
Ramassu deva kāmehi,
naccagīte suvādite”.

1162.

2495 Sunāmassa vaco sutvā,
vijayo etadabravi;
“Sabbe kāmā mahārāja,
niccaṃ tava mupaṭṭhitā.

1163.

2496 Na hete dullabhā deva,
tava kāmehi modituṃ;
Sadāpi kāmā sulabhā,
netaṃ cittamataṃ mama.

1164.

2497 Samaṇaṃ brāhmaṇaṃ vāpi,
upāsemu bahussutaṃ;
Yo najja vinaye kaṅkhaṃ,
atthadhammavidū ise”.

1165.

2498 Vijayassa vaco sutvā,
rājā aṅgati mabravi;
“Yathā vijayo bhaṇati,
mayhampetaṃva ruccati.

1166.

2499 Samaṇaṃ brāhmaṇaṃ vāpi,
upāsemu bahussutaṃ;
Yo najja vinaye kaṅkhaṃ,
atthadhammavidū ise.

1167.

2500 Sabbeva santā karotha matiṃ,
Kaṃ upāsemu paṇḍitaṃ;
Yo najja vinaye kaṅkhaṃ,
Atthadhammavidū ise”.

1168.

2501 Vedehassa vaco sutvā,
alāto etadabravi;
“Atthāyaṃ migadāyasmiṃ,
acelo dhīrasammato.

1169.

2502 Guṇo kassapagottāyaṃ,
suto citrakathī gaṇī;
Taṃ deva payirupāsemu,
so no kaṅkhaṃ vinessati”.

1170.

2503 Alātassa vaco sutvā,
rājā codesi sārathiṃ;
“Migadāyaṃ gamissāma,
yuttaṃ yānaṃ idhānaya”.

1171.

2504 Tassa yānaṃ ayojesuṃ,
dantaṃ rūpiyapakkharaṃ;
Sukkamaṭṭhaparivāraṃ,
paṇḍaraṃ dosināmukhaṃ.

1172.

2505 Tatrāsuṃ kumudāyuttā,
cattāro sindhavā hayā;
Anilūpamasamuppātā,
sudantā soṇṇamālino.

1173.

2506 Setacchattaṃ setaratho,
setassā setabījanī;
Vedeho sahamaccehi,
niyyaṃ candova sobhati.

1174.

2507 Tamanuyāyiṃsu bahavo,
indikhaggadharā balī;
Assapiṭṭhigatā vīrā,
narā naravarādhipaṃ.

1175.

2508 So muhuttaṃva yāyitvā,
yānā oruyha khattiyo;
Vedeho sahamaccehi,
pattī guṇamupāgami.

1176.

2509 Yepi tattha tadā āsuṃ,
brāhmaṇibbhā samāgatā;
Na te apanayī rājā,
akataṃ bhūmimāgate.

1177.

2510 Tato so mudukā bhisiyā,
muducittakasanthate;
Mudupaccatthate rājā,
ekamantaṃ upāvisi.

1178.

2511 Nisajja rājā sammodi,
kathaṃ sāraṇiyaṃ tato;
“Kacci yāpaniyaṃ bhante,
vātānamaviyaggatā.

1179.

2512 Kacci akasirā vutti,
labhasi piṇḍayāpanaṃ;
Apābādho casi kacci,
cakkhuṃ na parihāyati”.

1180.

2513 Taṃ guṇo paṭisammodi,
vedehaṃ vinaye rataṃ;
“Yāpanīyaṃ mahārāja,
sabbametaṃ tadūbhayaṃ.

1181.

2514 Kacci tuyhampi vedeha,
paccantā na balīyare;
Kacci arogaṃ yoggaṃ te,
kacci vahati vāhanaṃ;
Kacci te byādhayo natthi,
sarīrassupatāpiyā”.

1182.

2515 Paṭisammodito rājā,
tato pucchi anantarā;
Atthaṃ dhammañca ñāyañca,
dhammakāmo rathesabho.

1183.

2516 “Kathaṃ dhammaṃ care macco,
mātāpitūsu kassapa;
Kathaṃ care ācariye,
puttadāre kathaṃ care.

1184.

2517 Kathaṃ careyya vuḍḍhesu,
kathaṃ samaṇabrāhmaṇe;
Kathañca balakāyasmiṃ,
kathaṃ janapade care.

1185.

2518 Kathaṃ dhammaṃ caritvāna,
maccā gacchanti suggatiṃ;
Kathañceke adhammaṭṭhā,
patanti nirayaṃ atho”.

1186.

2519 Vedehassa vaco sutvā,
kassapo etadabravi;
“Suṇohi me mahārāja,
saccaṃ avitathaṃ padaṃ.

1187.

2520 Natthi dhammacaritassa,
phalaṃ kalyāṇapāpakaṃ;
Natthi deva paro loko,
ko tato hi idhāgato.

1188.

2521 Natthi deva pitaro vā,
kuto mātā kuto pitā;
Natthi ācariyo nāma,
adantaṃ ko damessati.

1189.

2522 Samatulyāni bhūtāni,
natthi jeṭṭhāpacāyikā;
Natthi balaṃ vīriyaṃ vā,
kuto uṭṭhānaporisaṃ;
Niyatāni hi bhūtāni,
yathā goṭaviso tathā.

1190.

2523 Laddheyyaṃ labhate macco,
tattha dānaphalaṃ kuto;
Natthi dānaphalaṃ deva,
avaso devavīriyo.

1191.

2524 Bālehi dānaṃ paññattaṃ,
paṇḍitehi paṭicchitaṃ;
Avasā denti dhīrānaṃ,
bālā paṇḍitamānino.

1192.

2525 Sattime sassatā kāyā,
acchejjā avikopino;
Tejo pathavī āpo ca,
vāyo sukhaṃ dukhañcime;
Jīve ca sattime kāyā,
yesaṃ chettā na vijjati.

1193.

2526 Natthi hantā va chettā vā,
haññe yevāpi koci naṃ;
Antareneva kāyānaṃ,
satthāni vītivattare.

1194.

2527 Yo cāpi siramādāya,
paresaṃ nisitāsinā;
Na so chindati te kāye,
tattha pāpaphalaṃ kuto.

1195.

2528 Cullāsītimahākappe,
sabbe sujjhanti saṃsaraṃ;
Anāgate tamhi kāle,
saññatopi na sujjhati.

1196.

2529 Caritvāpi bahuṃ bhadraṃ,
neva sujjhantināgate;
Pāpañcepi bahuṃ katvā,
taṃ khaṇaṃ nātivattare.

1197.

2530 Anupubbena no suddhi,
kappānaṃ cullasītiyā;
Niyatiṃ nātivattāma,
velantamiva sāgaro”.

1198.

2531 Kassapassa vaco sutvā,
alāto etadabravi;
“Yathā bhadanto bhaṇati,
mayhampetaṃva ruccati.

1199.

2532 Ahampi purimaṃ jātiṃ,
sare saṃsaritattano;
Piṅgalo nāmahaṃ āsiṃ,
luddo goghātako pure.

1200.

2533 Bārāṇasiyaṃ phītāyaṃ,
bahuṃ pāpaṃ kataṃ mayā;
Bahū mayā hatā pāṇā,
mahiṃsā sūkarā ajā.

1201.

2534 Tato cuto idha jāto,
iddhe senāpatīkule;
Natthi nūna phalaṃ pāpaṃ,
yohaṃ na nirayaṃ gato”.

1202.

2535 Athettha bījako nāma,
dāso āsi paṭaccarī;
Uposathaṃ upavasanto,
guṇasantikupāgami.

1203.

2536 Kassapassa vaco sutvā,
alātassa ca bhāsitaṃ;
Passasanto muhuṃ uṇhaṃ,
rudaṃ assūni vattayi.

1204.

2537 Tamanupucchi vedeho,
“kimatthaṃ samma rodasi;
Kiṃ te sutaṃ vā diṭṭhaṃ vā,
kiṃ maṃ vedesi vedanaṃ”.

1205.

2538 Vedehassa vaco sutvā,
bījako etadabravi;
“Natthi me vedanā dukkhā,
mahārāja suṇohi me.

1206.

2539 Ahampi purimaṃ jātiṃ,
sarāmi sukhamattano;
Sāketāhaṃ pure āsiṃ,
bhāvaseṭṭhi guṇe rato.

1207.

2540 Sammato brāhmaṇibbhānaṃ,
saṃvibhāgarato suci;
Na cāpi pāpakaṃ kammaṃ,
sarāmi katamattano.

1208.

2541 Tato cutāhaṃ vedeha,
idha jāto duritthiyā;
Gabbhamhi kumbhadāsiyā,
yato jāto suduggato.

1209.

2542 Evampi duggato santo,
samacariyaṃ adhiṭṭhito;
Upaḍḍhabhāgaṃ bhattassa,
dadāmi yo me icchati.

1210.

2543 Cātuddasiṃ pañcadasiṃ,
sadā upavasāmahaṃ;
Na cāpi bhūte hiṃsāmi,
theyyañcāpi vivajjayiṃ.

1211.

2544 Sabbameva hi nūnetaṃ,
suciṇṇaṃ bhavati nipphalaṃ;
Niratthaṃ maññidaṃ sīlaṃ,
alāto bhāsatī yathā.

1212.

2545 Kalimeva nūna gaṇhāmi,
asippo dhuttako yathā;
Kaṭaṃ alāto gaṇhāti,
kitavosikkhito yathā.

1213.

2546 Dvāraṃ nappaṭipassāmi,
yena gacchāmi suggatiṃ;
Tasmā rāja parodāmi,
sutvā kassapabhāsitaṃ”.

1214.

2547 Bījakassa vaco sutvā,
rājā aṅgati mabravi;
“Natthi dvāraṃ sugatiyā,
niyatiṃ kaṅkha bījaka.

1215.

2548 Sukhaṃ vā yadi vā dukkhaṃ,
niyatiyā kira labbhati;
Saṃsārasuddhi sabbesaṃ,
mā turittho anāgate.

1216.

2549 Ahampi pubbe kalyāṇo,
brāhmaṇibbhesu byāvaṭo;
Vohāramanusāsanto,
ratihīno tadantarā.

1217.

2550 Punapi bhante dakkhemu,
saṅgati ce bhavissati”;
Idaṃ vatvāna vedeho,
paccagā sanivesanaṃ.

1218.

2551 Tato ratyā vivasāne,
upaṭṭhānamhi aṅgati;
Amacce sannipātetvā,
idaṃ vacanamabravi.

1219.

2552 “Candake me vimānasmiṃ,
sadā kāme vidhentu me;
Mā upagacchuṃ atthesu,
guyhappakāsiyesu ca.

1220.

2553 Vijayo ca sunāmo ca,
senāpati alātako;
Ete atthe nisīdantu,
vohārakusalā tayo”.

1221.

2554 Idaṃ vatvāna vedeho,
“kāmeva bahumaññatha;
Na cāpi brāhmaṇibbhesu,
atthe kismiñci byāvaṭo”.

1222.

2555 Tato dvesattarattassa,
vedehassatrajā piyā;
Rājakaññā rucā nāma,
dhātimātaramabravi.

1223.

2556 “Alaṅkarotha maṃ khippaṃ,
sakhiyo cālaṅkarontu me;
Suve pannaraso dibyo,
gacchaṃ issarasantike”.

1224.

2557 Tassā mālyaṃ abhihariṃsu,
candanañca mahārahaṃ;
Maṇisaṅkhamuttāratanaṃ,
nānāratte ca ambare.

1225.

2558 Tañca soṇṇamaye pīṭhe,
nisinnaṃ bahukitthiyo;
Parikiriya pasobhiṃsu,
rucaṃ ruciravaṇṇiniṃ.

1226.

2559 Sā ca sakhimajjhagatā,
sabbābharaṇabhūsitā;
Sateratā abbhamiva,
candakaṃ pāvisī rucā.

1227.

2560 Upasaṅkamitvā vedehaṃ,
vanditvā vinaye rataṃ;
Suvaṇṇakhacite pīṭhe,
ekamantaṃ upāvisi.

1228.

2561 Tañca disvāna vedeho,
accharānaṃva saṅgamaṃ;
Rucaṃ sakhimajjhagataṃ,
idaṃ vacanamabravi.

1229.

2562 “Kacci ramasi pāsāde,
antopokkharaṇiṃ pati;
Kacci bahuvidhaṃ khajjaṃ,
sadā abhiharanti te.

1230.

2563 Kacci bahuvidhaṃ mālyaṃ,
ocinitvā kumāriyo;
Gharake karotha paccekaṃ,
khiḍḍāratiratā muhuṃ.

1231.

2564 Kena vā vikalaṃ tuyhaṃ,
kiṃ khippaṃ āharantu te;
Manokarassu kuḍḍamukhī,
api candasamamhipi”.

1232.

2565 Vedehassa vaco sutvā,
rucā pitaramabravi;
“Sabbametaṃ mahārāja,
labbhatissarasantike.

1233.

2566 Suve pannaraso dibyo,
sahassaṃ āharantu me;
Yathādinnañca dassāmi,
dānaṃ sabbavanīsvahaṃ”.

1234.

2567 Rucāya vacanaṃ sutvā,
rājā aṅgati mabravi;
“Bahuṃ vināsitaṃ vittaṃ,
niratthaṃ aphalaṃ tayā.

1235.

2568 Uposathe vasaṃ niccaṃ,
annapānaṃ na bhuñjasi;
Niyatetaṃ abhuttabbaṃ,
natthi puññaṃ abhuñjato.

1236.

2569 Bījakopi hi sutvāna,
tadā kassapabhāsitaṃ;
Passasanto muhuṃ uṇhaṃ,
rudaṃ assūni vattayi.

1237.

2570 Yāva ruce jīvamānā,
mā bhattamapanāmayi;
Natthi bhadde paro loko,
kiṃ niratthaṃ vihaññasi”.

1238.

2571 Vedehassa vaco sutvā,
rucā ruciravaṇṇinī;
Jānaṃ pubbāparaṃ dhammaṃ,
pitaraṃ etadabravi.

1239.

2572 “Sutameva pure āsi,
sakkhi diṭṭhamidaṃ mayā;
Bālūpasevī yo hoti,
bālova samapajjatha.

1240.

2573 Mūḷho hi mūḷhamāgamma,
bhiyyo mohaṃ nigacchati;
Patirūpaṃ alātena,
bījakena ca muyhituṃ.

1241.

2574 Tvañca devāsi sappañño,
dhiro atthassa kovido;
Kathaṃ bālehi sadisaṃ,
hīnadiṭṭhiṃ upāgami.

1242.

2575 Sacepi saṃsārapathena sujjhati,
Niratthiyā pabbajjā guṇassa;
Kīṭova aggiṃ jalitaṃ apāpataṃ,
Upapajjati mohamūḷho naggabhāvaṃ.

1243.

2576 Saṃsārasuddhīti pure niviṭṭhā,
Kammaṃ vidūsenti bahū ajānaṃ;
Pubbe kalī duggahitovanatthā,
Dummo ca yā balisā ambujova.

1244.

2577 Upamaṃ te karissāmi,
mahārāja tavatthiyā;
Upamāya midhekacce,
atthaṃ jānanti paṇḍitā.

1245.

2578 Vāṇijānaṃ yathā nāvā,
appamāṇabharā garu;
Atibhāraṃ samādāya,
aṇṇave avasīdati.

1246.

2579 Evameva naro pāpaṃ,
thokaṃ thokampi ācinaṃ;
Atibhāraṃ samādāya,
niraye avasīdati.

1247.

2580 Na tāva bhāro paripūro,
alātassa mahīpati;
Ācināti ca taṃ pāpaṃ,
yena gacchati duggatiṃ.

1248.

2581 Pubbevassa kataṃ puññaṃ,
alātassa mahīpati;
Tasseva deva nissando,
yañceso labhate sukhaṃ.

1249.

2582 Khīyate cassa taṃ puññaṃ,
tathā hi aguṇe rato;
Ujumaggaṃ avahāya,
kummaggamanudhāvati.

1250.

2583 Tulā yathā paggahitā,
ohite tulamaṇḍale;
Unnameti tulāsīsaṃ,
bhāre oropite sati.

1251.

2584 Evameva naro puññaṃ,
thokaṃ thokampi ācinaṃ;
Saggātimāno dāsova,
bījako sātave rato.

1252.

2585 Yamajja bījako dāso,
dukkhaṃ passati attani;
Pubbevassa kataṃ pāpaṃ,
tameso paṭisevati.

1253.

2586 Khīyate cassa taṃ pāpaṃ,
tathā hi vinaye rato;
Kassapañca samāpajja,
mā hevuppathamāgamā.

1254.

2587 Yaṃ yañhi rāja bhajati,
santaṃ vā yadi vā asaṃ;
Sīlavantaṃ visīlaṃ vā,
vasaṃ tasseva gacchati.

1255.

2588 Yādisaṃ kurute mittaṃ,
yādisaṃ cūpasevati;
Sopi tādisako hoti,
sahavāso hi tādiso.

1256.

2589 Sevamāno sevamānaṃ,
samphuṭṭho samphusaṃ paraṃ;
Saro diddho kalāpaṃva,
alittamupalimpati;
Upalepabhayā dhīro,
neva pāpasakhā siyā.

1257.

2590 Pūtimacchaṃ kusaggena,
yo naro upanayhati;
Kusāpi pūti vāyanti,
evaṃ bālūpasevanā.

1258.

2591 Tagarañca palāsena,
yo naro upanayhati;
Pattāpi surabhi vāyanti,
evaṃ dhīrūpasevanā.

1259.

2592 Tasmā pattapuṭasseva,
ñatvā sampākamattano;
Asante nopaseveyya,
sante seveyya paṇḍito;
Asanto nirayaṃ nenti,
santo pāpenti suggatiṃ.

1260.

2593 Ahampi jātiyo satta,
sare saṃsaritattano;
Anāgatāpi satteva,
yā gamissaṃ ito cutā.

1261.

2594 Yā me sā sattamī jāti,
ahu pubbe janādhipa;
Kammāraputto magadhesu,
ahuṃ rājagahe pure.

1262.

2595 Pāpaṃ sahāyamāgamma,
bahuṃ pāpaṃ kataṃ mayā;
Paradārassa heṭhento,
carimhā amarā viya.

1263.

2596 Taṃ kammaṃ nihitaṃ aṭṭhā,
bhasmacchannova pāvako;
Atha aññehi kammehi,
ajāyiṃ vaṃsabhūmiyaṃ.

1264.

2597 Kosambiyaṃ seṭṭhikule,
iddhe phīte mahaddhane;
Ekaputto mahārāja,
niccaṃ sakkatapūjito.

1265.

2598 Tattha mittaṃ asevissaṃ,
sahāyaṃ sātave rataṃ;
Paṇḍitaṃ sutasampannaṃ,
so maṃ atthe nivesayi.

1266.

2599 Cātuddasiṃ pañcadasiṃ,
bahuṃ rattiṃ upāvasiṃ;
Taṃ kammaṃ nihitaṃ aṭṭhā,
nidhīva udakantike.

1267.

2600 Atha pāpāna kammānaṃ,
Yametaṃ magadhe kataṃ;
Phalaṃ pariyāga maṃ pacchā,
Bhutvā duṭṭhavisaṃ yathā.

1268.

2601 Tato cutāhaṃ vedeha,
roruve niraye ciraṃ;
Sakammunā apaccissaṃ,
taṃ saraṃ na sukhaṃ labhe.

1269.

2602 Bahuvassagaṇe tattha,
khepayitvā bahuṃ dukhaṃ;
Bhinnāgate ahuṃ rāja,
chagalo uddhatapphalo.

1270.

2603 Sātaputtā mayā vūḷhā,
piṭṭhiyā ca rathena ca;
Tassa kammassa nissando,
paradāragamanassa me.

1271.

2604 Tato cutāhaṃ vedeha,
kapi āsiṃ brahāvane;
Niluñcitaphaloyeva,
yūthapena pagabbhinā;
Tassa kammassa nissando,
paradāragamanassa me.

1272.

2605 Tato cutāhaṃ vedeha,
dassanesu pasū ahuṃ;
Niluñcito javo bhadro,
yoggaṃ vūḷhaṃ ciraṃ mayā;
Tassa kammassa nissando,
paradāragamanassa me.

1273.

2606 Tato cutāhaṃ vedeha,
vajjīsu kulamāgamā;
Nevitthī na pumā āsiṃ,
manussatte sudullabhe;
Tassa kammassa nissando,
paradāragamanassa me.

1274.

2607 Tato cutāhaṃ vedeha,
ajāyiṃ nandane vane;
Bhavane tāvatiṃsāhaṃ,
accharā kāmavaṇṇinī.

1275.

2608 Vicittavatthābharaṇā,
āmuttamaṇikuṇḍalā;
Kusalā naccagītassa,
sakkassa paricārikā.

1276.

2609 Tattha ṭhitāhaṃ vedeha,
sarāmi jātiyo imā;
Anāgatāpi satteva,
yā gamissaṃ ito cutā.

1277.

2610 Pariyāgataṃ taṃ kusalaṃ,
yaṃ me kosambiyaṃ kataṃ;
Deve ceva manusse ca,
sandhāvissaṃ ito cutā.

1278.

2611 Satta jacco mahārāja,
niccaṃ sakkatapūjitā;
Thībhāvāpi na muccissaṃ,
chaṭṭhā nigatiyo imā.

1279.

2612 Sattamī ca gati deva,
devaputto mahiddhiko;
Pumā devo bhavissāmi,
devakāyasmimuttamo.

1280.

2613 Ajjāpi santānamayaṃ,
mālaṃ ganthenti nandane;
Devaputto javo nāma,
yo me mālaṃ paṭicchati.

1281.

2614 Muhutto viya so dibyo,
idha vassāni soḷasa;
Rattindivo ca so dibyo,
mānusiṃ saradosataṃ.

1282.

2615 Iti kammāni anventi,
asaṅkheyyāpi jātiyo;
Kalyāṇaṃ yadi vā pāpaṃ,
na hi kammaṃ vinassati.

1283.

2616 Yo icche puriso hotuṃ,
jātiṃ jātiṃ punappunaṃ;
Paradāraṃ vivajjeyya,
dhotapādova kaddamaṃ.

1284.

2617 Yā icche puriso hotuṃ,
jātiṃ jātiṃ punappunaṃ;
Sāmikaṃ apacāyeyya,
indaṃva paricārikā.

1285.

2618 Yo icche dibyabhogañca,
dibbamāyuṃ yasaṃ sukhaṃ;
Pāpāni parivajjetvā,
tividhaṃ dhammamācare.

1286.

2619 Kāyena vācā manasā,
appamatto vicakkhaṇo;
Attano hoti atthāya,
itthī vā yadi vā pumā.

1287.

2620 Ye kecime mānujā jīvaloke,
Yasassino sabbasamantabhogā;
Asaṃsayaṃ tehi pure suciṇṇaṃ,
Kammassakāse puthu sabbasattā.

1288.

2621 Iṅghānucintesi sayampi deva,
Kutonidānā te imā janinda;
Yā te imā accharāsannikāsā,
Alaṅkatā kañcanajālachannā”.

1289.

2622 Iccevaṃ pitaraṃ kaññā,
rucā tosesi aṅgatiṃ;
Mūḷhassa maggamācikkhi,
dhammamakkhāsi subbatā.

1290.

2623 Athāgamā brahmalokā,
nārado mānusiṃ pajaṃ;
Jambudīpaṃ avekkhanto,
addā rājānamaṅgatiṃ.

1291.

2624 Tato patiṭṭhā pāsāde,
vedehassa puratthato;
Tañca disvānānuppattaṃ,
rucā isimavandatha.

1292.

2625 Athāsanamhā oruyha,
rājā byathitamānaso;
Nāradaṃ paripucchanto,
idaṃ vacanamabravi.

1293.

2626 “Kuto nu āgacchasi devavaṇṇi,
Obhāsayaṃ sabbadisā candimāva;
Akkhāhi me pucchito nāmagottaṃ,
Kathaṃ taṃ jānanti manussaloke”.

1294.

2627 “Ahañhi devato idāni emi,
Obhāsayaṃ sabbadisā candimāva;
Akkhāmi te pucchito nāmagottaṃ,
Jānanti maṃ nārado kassapo ca”.

1295.

2628 “Accherarūpaṃ tava yādisañca,
Vehāyasaṃ gacchasi tiṭṭhasī ca;
Pucchāmi taṃ nārada etamatthaṃ,
Atha kena vaṇṇena tavāyamiddhi”.

1296.

2629 “Saccañca dhammo ca damo ca cāgo,
Guṇā mamete pakatā purāṇā;
Teheva dhammehi susevitehi,
Manojavo yena kāmaṃ gatosmi”.

1297.

2630 “Accheramācikkhasi puññasiddhiṃ,
Sace hi etehi yathā vadesi;
Pucchāmi taṃ nārada etamatthaṃ,
Puṭṭho ca me sādhu viyākarohi”.

1298.

2631 “Pucchassu maṃ rāja tavesa attho,
Yaṃ saṃsayaṃ kuruse bhūmipāla;
Ahaṃ taṃ nissaṃsayataṃ gamemi,
Nayehi ñāyehi ca hetubhī ca”.

1299.

2632 “Pucchāmi taṃ nārada etamatthaṃ,
Puṭṭho ca me nārada mā musā bhaṇi;
Atthi nu devā pitaro nu atthi,
Loko paro atthi jano yamāhu”.

1300.

2633 “Attheva devā pitaro ca atthi,
Loko paro atthi jano yamāhu;
Kāmesu giddhā ca narā pamūḷhā,
Lokaṃ paraṃ na vidū mohayuttā”.

1301.

2634 “Atthīti ce nārada saddahāsi,
Nivesanaṃ paraloke matānaṃ;
Idheva me pañca satāni dehi,
Dassāmi te paraloke sahassaṃ”.

1302.

2635 “Dajjemu kho pañca satāni bhoto,
Jaññāmu ce sīlavantaṃ vadaññuṃ;
Luddaṃ taṃ bhontaṃ niraye vasantaṃ,
Ko codaye paraloke sahassaṃ.

1303.

2636 Idheva yo hoti adhammasīlo,
Pāpācāro alaso luddakammo;
Na paṇḍitā tasmiṃ iṇaṃ dadanti,
Na hi āgamo hoti tathāvidhamhā.

1304.

2637 Dakkhañca posaṃ manujā viditvā,
Uṭṭhānakaṃ sīlavantaṃ vadaññuṃ;
Sayameva bhogehi nimantayanti,
Kammaṃ karitvā puna māharesi.

1305.

2638 Ito cuto dakkhasi tattha rāja,
Kākolasaṅghehi vikassamānaṃ;
Taṃ khajjamānaṃ niraye vasantaṃ,
Kākehi gijjhehi ca senakehi;
Sañchinnagattaṃ ruhiraṃ savantaṃ,
Ko codaye paraloke sahassaṃ.

1306.

2639 Andhaṃtamaṃ tattha na candasūriyā,
Nirayo sadā tumulo ghorarūpo;
Sā neva rattī na divā paññāyati,
Tathāvidhe ko vicare dhanatthiko.

1307.

2640 Sabalo ca sāmo ca duve suvānā,
Pavaddhakāyā balino mahantā;
Khādanti dantehi ayomayehi,
Ito paṇunnaṃ paralokapattaṃ.

1308.

2641 Taṃ khajjamānaṃ niraye vasantaṃ,
Luddehi vāḷehi aghammigehi ca;
Sañchinnagattaṃ ruhiraṃ savantaṃ,
Ko codaye paraloke sahassaṃ.

1309.

2642 Usūhi sattīhi ca sunisitāhi,
Hananti vijjhanti ca paccamittā;
Kāḷūpakāḷā nirayamhi ghore,
Pubbe naraṃ dukkaṭakammakāriṃ.

1310.

2643 Taṃ haññamānaṃ niraye vajantaṃ,
Kucchismiṃ passasmiṃ vipphālitūdaraṃ;
Sañchinnagattaṃ ruhiraṃ savantaṃ,
Ko codaye paraloke sahassaṃ.

1311.

2644 Sattī usū tomarabhiṇḍivālā,
Vividhāvudhā vassanti tattha devā;
Patanti aṅgāramivaccimanto,
Silāsanī vassati luddakamme.

1312.

2645 Uṇho ca vāto nirayamhi dussaho,
Na tamhi sukhaṃ labbhati ittarampi;
Taṃ taṃ vidhāvantamalenamāturaṃ,
Ko codaye paraloke sahassaṃ.

1313.

2646 Sandhāvamānampi rathesu yuttaṃ,
Sajotibhūtaṃ pathaviṃ kamantaṃ;
Patodalaṭṭhīhi sucodayantaṃ,
Ko codaye paraloke sahassaṃ.

1314.

2647 Tamāruhantaṃ khurasañcitaṃ giriṃ,
Vibhiṃsanaṃ pajjalitaṃ bhayānakaṃ;
Sañchinnagattaṃ ruhiraṃ savantaṃ,
Ko codaye paraloke sahassaṃ.

1315.

2648 Tamāruhantaṃ pabbatasannikāsaṃ,
Aṅgārarāsiṃ jalitaṃ bhayānakaṃ;
Sudaḍḍhagattaṃ kapaṇaṃ rudantaṃ,
Ko codaye paraloke sahassaṃ.

1316.

2649 Abbhakūṭasamā uccā,
kaṇṭakanicitā dumā;
Ayomayehi tikkhehi,
naralohitapāyibhi.

1317.

2650 Tamāruhanti nāriyo,
narā ca paradāragū;
Coditā sattihatthehi,
yamaniddesakāribhi.

1318.

2651 Tamāruhantaṃ nirayaṃ,
simbaliṃ ruhiramakkhitaṃ;
Vidaḍḍhakāyaṃ vitacaṃ,
āturaṃ gāḷhavedanaṃ.

1319.

2652 Passasantaṃ muhuṃ uṇhaṃ,
pubbakammāparādhikaṃ;
Dumagge vitacaṃ gattaṃ,
ko taṃ yāceyya taṃ dhanaṃ.

1320.

2653 Abbhakūṭasamā uccā,
asipattācitā dumā;
Ayomayehi tikkhehi,
naralohitapāyibhi.

1321.

2654 Tamāruhantaṃ asipattapādapaṃ,
Asīhi tikkhehi ca chijjamānaṃ;
Sañchinnagattaṃ ruhiraṃ savantaṃ,
Ko codaye paraloke sahassaṃ.

1322.

2655 Tato nikkhantamattaṃ taṃ,
asipattācitā dumā;
Sampatitaṃ vetaraṇiṃ,
ko taṃ yāceyya taṃ dhanaṃ.

1323.

2656 Kharā kharodakā tattā,
duggā vetaraṇī nadī;
Ayopokkharasañchannā,
tikkhā pattehi sandati.

1324.

2657 Tattha sañchinnagattaṃ taṃ,
vuyhantaṃ ruhiramakkhitaṃ;
Vetaraññe anālambe,
ko taṃ yāceyya taṃ dhanaṃ”.

1325.

2658 “Vedhāmi rukkho viya chijjamāno,
Disaṃ na jānāmi pamūḷhasañño;
Bhayānutappāmi mahā ca me bhayā,
Sutvāna kathā tava bhāsitā ise.

1326.

2659 Āditte vārimajjhaṃva,
dīpaṃvoghe mahaṇṇave;
Andhakāreva pajjoto,
tvaṃ nosi saraṇaṃ ise.

1327.

2660 Atthañca dhammaṃ anusāsa maṃ ise,
Atītamaddhā aparādhitaṃ mayā;
Ācikkha me nārada suddhimaggaṃ,
Yathā ahaṃ no nirayaṃ pateyyaṃ”.

1328.

2661 “Yathā ahū dhataraṭṭho,
Vessāmitto aṭṭhako yāmataggi;
Usindaro cāpi sivī ca rājā,
Paricārakā samaṇabrāhmaṇānaṃ.

1329.

2662 Ete caññe ca rājāno,
ye saggavisayaṃ gatā;
Adhammaṃ parivajjetvā,
dhammaṃ cara mahīpati.

1330.

2663 Annahatthā ca te byamhe,
ghosayantu pure tava;
Ko chāto ko ca tasito,
ko mālaṃ ko vilepanaṃ;
Nānārattānaṃ vatthānaṃ,
ko naggo paridahissati.

1331.

2664 Ko panthe chattamāneti,
pādukā ca mudū subhā;
Iti sāyañca pāto ca,
ghosayantu pure tava.

1332.

2665 Jiṇṇaṃ posaṃ gavāssañca,
māssu yuñja yathā pure;
Parihārañca dajjāsi,
adhikārakato balī.

1333.

2666 Kāyo te rathasaññāto,
manosārathiko lahu;
Avihiṃsāsāritakkho,
saṃvibhāgapaṭicchado.

1334.

2667 Pādasaññamanemiyo,
hatthasaññamapakkharo;
Kucchisaññamanabbhanto,
vācāsaññamakūjano.

1335.

2668 Saccavākyasamattaṅgo,
apesuññasusaññato;
Girāsakhilanelaṅgo,
mitabhāṇisilesito.

1336.

2669 Saddhālobhasusaṅkhāro,
nivātañjalikubbaro;
Athaddhatānatīsāko,
sīlasaṃvaranandhano.

1337.

2670 Akkodhanamanugghātī,
dhammapaṇḍarachattako;
Bāhusaccamapālambo,
ṭhitacittamupādhiyo.

1338.

2671 Kālaññutācittasāro,
vesārajjatidaṇḍako;
Nivātavuttiyottako,
anatimānayugo lahu.

1339.

2672 Alīnacittasanthāro,
vuddhisevī rajohato;
Sati patodo dhīrassa,
dhiti yogo ca rasmiyo.

1340.

2673 Mano dantaṃ pathaṃ neti,
samadantehi vāhibhi;
Icchā lobho ca kummaggo,
ujumaggo ca saṃyamo.

1341.

2674 Rūpe sadde rase gandhe,
vāhanassa padhāvato;
Paññā ākoṭanī rāja,
tattha attāva sārathi.

1342.

2675 Sace etena yānena,
samacariyā daḷhā dhiti;
Sabbakāmaduho rāja,
na jātu nirayaṃ vaje”.

1343.

2676 “Alāto devadattosi,
sunāmo āsi bhaddaji;
Vijayo sāriputtosi,
moggallānosi bījako.

1344.

2677 Sunakkhatto licchaviputto,
guṇo āsi acelako;
Ānando sā rucā āsi,
yā rājānaṃ pasādayi.

1345.

2678 Uruvelakassapo rājā,
pāpadiṭṭhi tadā ahu;
Mahābrahmā bodhisatto,
evaṃ dhāretha jātakan”ti.

2679 Mahānāradakassapajātakaṃ aṭṭhamaṃ.