tipitaka2500.github.io

22.1.10.1 Dasavarakathā

Mahānipāta

Mūgapakkhavagga

Vessantarajātaka

Dasavarakathā

1655.

3001 “Phussatī varavaṇṇābhe,
varassu dasadhā vare;
Pathabyā cārupubbaṅgi,
yaṃ tuyhaṃ manaso piyaṃ”.

1656.

3002 “Devarāja namo tyatthu,
kiṃ pāpaṃ pakataṃ mayā;
Rammā cāvesi maṃ ṭhānā,
vātova dharaṇīruhaṃ”.

1657.

3003 “Na ceva te kataṃ pāpaṃ,
na ca me tvamasi appiyā;
Puññañca te parikkhīṇaṃ,
yena tevaṃ vadāmahaṃ.

1658.

3004 Santike maraṇaṃ tuyhaṃ,
vinābhāvo bhavissati;
Paṭigaṇhāhi me ete,
vare dasa pavecchato”.

1659.

3005 “Varañce me ado sakka,
sabbabhūtānamissara;
Sivirājassa bhaddante,
tattha assaṃ nivesane.

1660.

3006 Nīlanettā nīlabhamu,
nilakkhī ca yathā migī;
Phussatī nāma nāmena,
tatthapassaṃ purindada.

1661.

3007 Puttaṃ labhetha varadaṃ,
yācayogaṃ amacchariṃ;
Pūjitaṃ paṭirājūhi,
kittimantaṃ yasassinaṃ.

1662.

3008 Gabbhaṃ me dhārayantiyā,
majjhimaṅgaṃ anunnataṃ;
Kucchi anunnato assa,
cāpaṃva likhitaṃ samaṃ.

1663.

3009 Thanā me nappapateyyuṃ,
palitā na santu vāsava;
Kāye rajo na limpetha,
vajjhañcāpi pamocaye.

1664.

3010 Mayūrakoñcābhirude,
nārivaragaṇāyute;
Khujjacelāpakākiṇṇe,
sūtamāgadhavaṇṇite.

1665.

3011 Citraggaḷerughusite,
surāmaṃsapabodhane;
Sivirājassa bhaddante,
tatthassaṃ mahesī piyā”.

1666.

3012 “Ye te dasa varā dinnā,
mayā sabbaṅgasobhane;
Sivirājassa vijite,
sabbe te lacchasī vare”.

1667.

3013 Idaṃ vatvāna maghavā,
devarājā sujampati;
Phussatiyā varaṃ datvā,
anumodittha vāsavo.

3014 Dasavarakathā nāma.

1668.

3015 “Parūḷhakacchanakhalomā,
paṅkadantā rajassirā;
Paggayha dakkhiṇaṃ bāhuṃ,
kiṃ maṃ yācanti brāhmaṇā”.

1669.

3016 “Ratanaṃ deva yācāma,
sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhanaṃ;
Dadāhi pavaraṃ nāgaṃ,
īsādantaṃ urūḷhavaṃ”.

1670.

3017 “Dadāmi na vikampāmi,
yaṃ maṃ yācanti brāhmaṇā;
Pabhinnaṃ kuñjaraṃ dantiṃ,
opavayhaṃ gajuttamaṃ”.

1671.

3018 Hatthikkhandhato oruyha,
rājā cāgādhimānaso;
Brāhmaṇānaṃ adā dānaṃ,
sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhano.

1672.

3019 Tadāsi yaṃ bhiṃsanakaṃ,
tadāsi lomahaṃsanaṃ;
Hatthināge padinnamhi,
medanī sampakampatha.

1673.

3020 Tadāsi yaṃ bhiṃsanakaṃ,
tadāsi lomahaṃsanaṃ;
Hatthināge padinnamhi,
khubhittha nagaraṃ tadā.

1674.

3021 Samākulaṃ puraṃ āsi,
ghoso ca vipulo mahā;
Hatthināge padinnamhi,
sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhane.

1675.

3022 Uggā ca rājaputtā ca,
vesiyānā ca brāhmaṇā;
Hatthārohā anīkaṭṭhā,
rathikā pattikārakā.

1676.

3023 Kevalo cāpi nigamo,
sivayo ca samāgatā;
Disvā nāgaṃ nīyamānaṃ,
te rañño paṭivedayuṃ.

1677.

3024 “Vidhamaṃ deva te raṭṭhaṃ,
putto vessantaro tava;
Kathaṃ no hatthinaṃ dajjā,
nāgaṃ raṭṭhassa pūjitaṃ.

1678.

3025 Kathaṃ no kuñjaraṃ dajjā,
īsādantaṃ urūḷhavaṃ;
Khettaññuṃ sabbayuddhānaṃ,
sabbasetaṃ gajuttamaṃ.

1679.

3026 Paṇḍukambalasañchannaṃ,
pabhinnaṃ sattumaddanaṃ;
Dantiṃ savāḷabījaniṃ,
setaṃ kelāsasādisaṃ.

1680.

3027 Sasetacchattaṃ saupādheyyaṃ,
Sāthabbanaṃ sahatthipaṃ;
Aggayānaṃ rājavāhiṃ,
Brāhmaṇānaṃ adā gajaṃ.

1681.

3028 Annaṃ pānañca yo dajjā,
vatthasenāsanāni ca;
Etaṃ kho dānaṃ patirūpaṃ,
etaṃ kho brāhmaṇārahaṃ.

1682.

3029 Ayaṃ te vaṃsarājā no,
sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhano;
Kathaṃ vessantaro putto,
gajaṃ bhājeti sañjaya.

1683.

3030 Sace tvaṃ na karissasi,
sivīnaṃ vacanaṃ idaṃ;
Maññe taṃ saha puttena,
sivī hatthe karissare”.

1684.

3031 “Kāmaṃ janapado māsi,
raṭṭhañcāpi vinassatu;
Nāhaṃ sivīnaṃ vacanā,
rājaputtaṃ adūsakaṃ;
Pabbājeyyaṃ sakā raṭṭhā,
putto hi mama oraso.

1685.

3032 Kāmaṃ janapado māsi,
raṭṭhañcāpi vinassatu;
Nāhaṃ sivīnaṃ vacanā,
rājaputtaṃ adūsakaṃ;
Pabbājeyyaṃ sakā raṭṭhā,
putto hi mama atrajo.

1686.

3033 Na cāhaṃ tasmiṃ dubbheyyaṃ,
ariyasīlavato hi so;
Asilokopi me assa,
pāpañca pasave bahuṃ;
Kathaṃ vessantaraṃ puttaṃ,
satthena ghātayāmase”.

1687.

3034 “Mā naṃ daṇḍena satthena,
na hi so bandhanāraho;
Pabbājehi ca naṃ raṭṭhā,
vaṅke vasatu pabbate”.

1688.

3035 “Eso ce sivīnaṃ chando,
chandaṃ na panudāmase;
Imaṃ so vasatu rattiṃ,
kāme ca paribhuñjatu.

1689.

3036 Tato ratyā vivasāne,
sūriyassuggamanaṃ pati;
Samaggā sivayo hutvā,
raṭṭhā pabbājayantu naṃ.

1690.

3037 Uṭṭhehi katte taramāno,
gantvā vessantaraṃ vada;
‘Sivayo deva te kuddhā,
negamā ca samāgatā.

1691.

3038 Uggā ca rājaputtā ca,
vesiyānā ca brāhmaṇā;
Hatthārohā anīkaṭṭhā,
rathikā pattikārakā;
Kevalo cāpi nigamo,
sivayo ca samāgatā.

1692.

3039 Asmā ratyā vivasāne,
sūriyassuggamanaṃ pati;
Samaggā sivayo hutvā,
raṭṭhā pabbājayanti taṃ’”.

1693.

3040 Sa kattā taramānova,
sivirājena pesito;
Āmuttahatthābharaṇo,
suvattho candanabhūsito.

1694.

3041 Sīsaṃ nhāto udake so,
āmuttamaṇikuṇḍalo;
Upāgami puraṃ rammaṃ,
vessantaranivesanaṃ.

1695.

3042 Tatthaddasa kumāraṃ so,
ramamānaṃ sake pure;
Parikiṇṇaṃ amaccehi,
tidasānaṃva vāsavaṃ.

1696.

3043 So tattha gantvā taramāno,
kattā vessantaraṃbravi;
“Dukkhaṃ te vedayissāmi,
mā me kujjhi rathesabha”.

1697.

3044 Vanditvā rodamāno so,
kattā rājānamabravi;
“Bhattā mesi mahārāja,
sabbakāmarasāharo.

1698.

3045 Dukkhaṃ te vedayissāmi,
tattha assāsayantu maṃ;
Sivayo deva te kuddhā,
negamā ca samāgatā.

1699.

3046 Uggā ca rājaputtā ca,
vesiyānā ca brāhmaṇā;
Hatthārohā anīkaṭṭhā,
rathikā pattikārakā;
Kevalo cāpi nigamo,
sivayo ca samāgatā.

1700.

3047 Asmā ratyā vivasāne,
sūriyassuggamanaṃ pati;
Samaggā sivayo hutvā,
raṭṭhā pabbājayanti taṃ”.

1701.

3048 “Kismiṃ me sivayo kuddhā,
nāhaṃ passāmi dukkaṭaṃ;
Taṃ me katte viyācikkha,
kasmā pabbājayanti maṃ”.

1702.

3049 “Uggā ca rājaputtā ca,
vesiyānā ca brāhmaṇā;
Hatthārohā anīkaṭṭhā,
rathikā pattikārakā;
Nāgadānena khiyyanti,
tasmā pabbājayanti taṃ”.

1703.

3050 “Hadayaṃ cakkhumpahaṃ dajjaṃ,
Kiṃ me bāhirakaṃ dhanaṃ;
Hiraññaṃ vā suvaṇṇaṃ vā,
Muttā veḷuriyā maṇi.

1704.

3051 Dakkhiṇaṃ vāpahaṃ bāhuṃ,
disvā yācakamāgate;
Dadeyyaṃ na vikampeyyaṃ,
dāne me ramate mano.

1705.

3052 Kāmaṃ maṃ sivayo sabbe,
pabbājentu hanantu vā;
Neva dānā viramissaṃ,
kāmaṃ chindantu sattadhā”.

1706.

3053 Evaṃ taṃ sivayo āhu,
negamā ca samāgatā;
“Kontimārāya tīrena,
girimārañjaraṃ pati;
Yena pabbājitā yanti,
tena gacchatu subbato”.

1707.

3054 “Sohaṃ tena gamissāmi,
yena gacchanti dūsakā;
Rattindivaṃ me khamatha,
yāva dānaṃ dadāmahaṃ”.

1708.

3055 Āmantayittha rājā naṃ,
maddiṃ sabbaṅgasobhanaṃ;
“Yaṃ te kiñci mayā dinnaṃ,
dhanaṃ dhaññañca vijjati.

1709.

3056 Hiraññaṃ vā suvaṇṇaṃ vā,
muttā veḷuriyā bahū;
Sabbaṃ taṃ nidaheyyāsi,
yañca te pettikaṃ dhanaṃ”.

1710.

3057 Tamabravi rājaputtī,
maddī sabbaṅgasobhanā;
“Kuhiṃ deva nidahāmi,
taṃ me akkhāhi pucchito”.

1711.

3058 “Sīlavantesu dajjāsi,
dānaṃ maddi yathārahaṃ;
Na hi dānā paraṃ atthi,
patiṭṭhā sabbapāṇinaṃ.

1712.

3059 Puttesu maddi dayesi,
sassuyā sasuramhi ca;
Yo ca taṃ bhattā maññeyya,
sakkaccaṃ taṃ upaṭṭhahe.

1713.

3060 No ce taṃ bhattā maññeyya,
mayā vippavasena te;
Aññaṃ bhattāraṃ pariyesa,
mā kisittho mayā vinā.

1714.

3061 Ahañhi vanaṃ gacchāmi,
ghoraṃ vāḷamigāyutaṃ;
Saṃsayo jīvitaṃ mayhaṃ,
ekakassa brahāvane”.

1715.

3062 Tamabravi rājaputtī,
maddī sabbaṅgasobhanā;
“Abhumme kathaṃ nu bhaṇasi,
pāpakaṃ vata bhāsasi.

1716.

3063 Nesa dhammo mahārāja,
yaṃ tvaṃ gaccheyya ekako;
Ahampi tena gacchāmi,
yena gacchasi khattiya.

1717.

3064 Maraṇaṃ vā tayā saddhiṃ,
jīvitaṃ vā tayā vinā;
Tadeva maraṇaṃ seyyo,
yañce jīve tayā vinā.

1718.

3065 Aggiṃ ujjālayitvāna,
ekajālasamāhitaṃ;
Tattha me maraṇaṃ seyyo,
yañce jīve tayā vinā.

1719.

3066 Yathā āraññakaṃ nāgaṃ,
dantiṃ anveti hatthinī;
Jessantaṃ giriduggesu,
samesu visamesu ca.

1720.

3067 Evaṃ taṃ anugacchāmi,
putte ādāya pacchato;
Subharā te bhavissāmi,
na te hessāmi dubbharā.

1721.

3068 Ime kumāre passanto,
mañjuke piyabhāṇine;
Āsīne vanagumbasmiṃ,
na rajjassa sarissasi.

1722.

3069 Ime kumāre passanto,
mañjuke piyabhāṇine;
Kīḷante vanagumbasmiṃ,
na rajjassa sarissasi.

1723.

3070 Ime kumāre passanto,
mañjuke piyabhāṇine;
Assame ramaṇīyamhi,
na rajjassa sarissasi.

1724.

3071 Ime kumāre passanto,
mañjuke piyabhāṇine;
Kīḷante assame ramme,
na rajjassa sarissasi.

1725.

3072 Ime kumāre passanto,
māladhārī alaṅkate;
Assame ramaṇīyamhi,
na rajjassa sarissasi.

1726.

3073 Ime kumāre passanto,
māladhārī alaṅkate;
Kīḷante assame ramme,
na rajjassa sarissasi.

1727.

3074 Yadā dakkhisi naccante,
kumāre māladhārine;
Assame ramaṇīyamhi,
na rajjassa sarissasi.

1728.

3075 Yadā dakkhisi naccante,
kumāre māladhārine;
Kīḷante assame ramme,
na rajjassa sarissasi.

1729.

3076 Yadā dakkhisi mātaṅgaṃ,
kuñjaraṃ saṭṭhihāyanaṃ;
Ekaṃ araññe carantaṃ,
na rajjassa sarissasi.

1730.

3077 Yadā dakkhisi mātaṅgaṃ,
kuñjaraṃ saṭṭhihāyanaṃ;
Sāyaṃ pāto vicarantaṃ,
na rajjassa sarissasi.

1731.

3078 Yadā kareṇusaṅghassa,
yūthassa purato vajaṃ;
Koñcaṃ kāhati mātaṅgo,
kuñjaro saṭṭhihāyano;
Tassa taṃ nadato sutvā,
na rajjassa sarissasi.

1732.

3079 Dubhato vanavikāse,
yadā dakkhisi kāmado;
Vane vāḷamigākiṇṇe,
na rajjassa sarissasi.

1733.

3080 Migaṃ disvāna sāyanhaṃ,
pañcamālinamāgataṃ;
Kimpurise ca naccante,
na rajjassa sarissasi.

1734.

3081 Yadā sossasi nigghosaṃ,
sandamānāya sindhuyā;
Gītaṃ kimpurisānañca,
na rajjassa sarissasi.

1735.

3082 Yadā sossasi nigghosaṃ,
girigabbharacārino;
Vassamānassulūkassa,
na rajjassa sarissasi.

1736.

3083 Yadā sīhassa byagghassa,
khaggassa gavayassa ca;
Vane sossasi vāḷānaṃ,
na rajjassa sarissasi.

1737.

3084 Yadā morīhi parikiṇṇaṃ,
barihīnaṃ matthakāsinaṃ;
Moraṃ dakkhisi naccantaṃ,
na rajjassa sarissasi.

1738.

3085 Yadā morīhi parikiṇṇaṃ,
aṇḍajaṃ citrapakkhinaṃ;
Moraṃ dakkhisi naccantaṃ,
na rajjassa sarissasi.

1739.

3086 Yadā morīhi parikiṇṇaṃ,
nīlagīvaṃ sikhaṇḍinaṃ;
Moraṃ dakkhisi naccantaṃ,
na rajjassa sarissasi.

1740.

3087 Yadā dakkhisi hemante,
pupphite dharaṇīruhe;
Surabhiṃ sampavāyante,
na rajjassa sarissasi.

1741.

3088 Yadā hemantike māse,
haritaṃ dakkhisi medaniṃ;
Indagopakasañchannaṃ,
na rajjassa sarissasi.

1742.

3089 Yadā dakkhisi hemante,
pupphite dharaṇīruhe;
Kuṭajaṃ bimbajālañca,
pupphitaṃ loddapadmakaṃ;
Surabhiṃ sampavāyante,
na rajjassa sarissasi.

1743.

3090 Yadā hemantike māse,
vanaṃ dakkhisi pupphitaṃ;
Opupphāni ca padmāni,
na rajjassa sarissasi”.

3091 Hemavantaṃ nāma.