tipitaka2500.github.io

4.1 Ambasakkarapetavatthu

Mahāvagga

Ambasakkarapetavatthu

517.

564 Vesālī nāma nagaratthi vajjīnaṃ,
Tattha ahu licchavi ambasakkaro;
Disvāna petaṃ nagarassa bāhiraṃ,
Tattheva pucchittha taṃ kāraṇatthiko.

518.

565 “Seyyā nisajjā nayimassa atthi,
Abhikkamo natthi paṭikkamo ca;
Asitapītakhāyitavatthabhogā,
Paricārikā sāpi imassa natthi.

519.

566 Ye ñātakā diṭṭhasutā suhajjā,
Anukampakā yassa ahesuṃ pubbe;
Daṭṭhumpi te dāni na taṃ labhanti,
Virājitatto hi janena tena.

520.

567 Na oggatattassa bhavanti mittā,
Jahanti mittā vikalaṃ viditvā;
Atthañca disvā parivārayanti,
Bahū mittā uggatattassa honti.

521.

568 Nihīnatto sabbabhogehi kiccho,
Sammakkhito samparibhinnagatto;
Ussāvabindūva palimpamāno,
Ajja suve jīvitassūparodho.

522.

569 Etādisaṃ uttamakicchappattaṃ,
Uttāsitaṃ pucimandassa sūle;
‘Atha tvaṃ kena vaṇṇena vadesi yakkha,
Jīva bho jīvitameva seyyo’”ti.

523.

570 “Sālohito esa ahosi mayhaṃ,
Ahaṃ sarāmi purimāya jātiyā;
Disvā ca me kāruññamahosi rāja,
Mā pāpadhammo nirayaṃ patāyaṃ.

524.

571 Ito cuto licchavi esa poso,
Sattussadaṃ nirayaṃ ghorarūpaṃ;
Upapajjati dukkaṭakammakārī,
Mahābhitāpaṃ kaṭukaṃ bhayānakaṃ.

525.

572 Anekabhāgena guṇena seyyo,
Ayameva sūlo nirayena tena;
Ekantadukkhaṃ kaṭukaṃ bhayānakaṃ,
Ekantatibbaṃ nirayaṃ patāyaṃ.

526.

573 Idañca sutvā vacanaṃ mameso,
Dukkhūpanīto vijaheyya pāṇaṃ;
Tasmā ahaṃ santike na bhaṇāmi,
Mā me kato jīvitassūparodho”.

527.

574 “Aññāto eso purisassa attho,
Aññampi icchāmase pucchituṃ tuvaṃ;
Okāsakammaṃ sace no karosi,
Pucchāma taṃ no na ca kujjhitabban”ti.

528.

575 “Addhā paṭiññā me tadā ahu,
Nācikkhanā appasannassa hoti;
Akāmā saddheyyavacoti katvā,
Pucchassu maṃ kāmaṃ yathā visayhan”ti.

529.

576 “Yaṃ kiñcahaṃ cakkhunā passissāmi,
Sabbampi tāhaṃ abhisaddaheyyaṃ;
Disvāva taṃ nopi ce saddaheyyaṃ,
Kareyyāsi me yakkha niyassakamman”ti.

530.

577 “Saccappaṭiññā tava mesā hotu,
Sutvāna dhammaṃ labha suppasādaṃ;
Aññatthiko no ca paduṭṭhacitto,
Yaṃ te sutaṃ asutañcāpi dhammaṃ;
Sabbampi akkhissaṃ yathā pajānanti”.

531.

578 “Setena assena alaṅkatena,
Upayāsi sūlāvutakassa santike;
Yānaṃ idaṃ abbhutaṃ dassaneyyaṃ,
Kissetaṃ kammassa ayaṃ vipāko”ti.

532.

579 “Vesāliyā nagarassa majjhe,
Cikkhallamagge narakaṃ ahosi;
Gosīsamekāhaṃ pasannacitto,
Setaṃ gahetvā narakasmiṃ nikkhipiṃ.

533.

580 Etasmiṃ pādāni patiṭṭhapetvā,
Mayañca aññe ca atikkamimhā;
Yānaṃ idaṃ abbhutaṃ dassaneyyaṃ,
Tasseva kammassa ayaṃ vipāko”ti.

534.

581 “Vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsati,
Gandho ca te sabbadisā pavāyati;
Yakkhiddhipattosi mahānubhāvo,
Naggo cāsi kissa ayaṃ vipāko”ti.

535.

582 “Akkodhano niccapasannacitto,
Saṇhāhi vācāhi janaṃ upemi;
Tasseva kammassa ayaṃ vipāko,
Dibbo me vaṇṇo satataṃ pabhāsati.

536.

583 Yasañca kittiñca dhamme ṭhitānaṃ,
Disvāna mantemi pasannacitto;
Tasseva kammassa ayaṃ vipāko,
Dibbo me gandho satataṃ pavāyati.

537.

584 Sahāyānaṃ titthasmiṃ nhāyantānaṃ,
Thale gahetvā nidahissa dussaṃ;
Khiḍḍatthiko no ca paduṭṭhacitto,
Tenamhi naggo kasirā ca vuttī”ti.

538.

585 “Yo kīḷamāno pakaroti pāpaṃ,
Tassedisaṃ kammavipākamāhu;
Akīḷamāno pana yo karoti,
Kiṃ tassa kammassa vipākamāhū”ti.

539.

586 “Ye duṭṭhasaṅkappamanā manussā,
Kāyena vācāya ca saṃkiliṭṭhā;
Kāyassa bhedā abhisamparāyaṃ,
Asaṃsayaṃ te nirayaṃ upenti.

540.

587 Apare pana sugatimāsamānā,
Dāne ratā saṅgahitattabhāvā;
Kāyassa bhedā abhisamparāyaṃ,
Asaṃsayaṃ te sugatiṃ upentī”ti.

541.

588 “Taṃ kinti jāneyyamahaṃ avecca,
Kalyāṇapāpassa ayaṃ vipāko;
Kiṃ vāhaṃ disvā abhisaddaheyyaṃ,
Ko vāpi maṃ saddahāpeyya etan”ti.

542.

589 “Disvā ca sutvā abhisaddahassu,
Kalyāṇapāpassa ayaṃ vipāko;
Kalyāṇapāpe ubhaye asante,
Siyā nu sattā sugatā duggatā vā.

543.

590 No cettha kammāni kareyyuṃ maccā,
Kalyāṇapāpāni manussaloke;
Nāhesuṃ sattā sugatā duggatā vā,
Hīnā paṇītā ca manussaloke.

544.

591 Yasmā ca kammāni karonti maccā,
Kalyāṇapāpāni manussaloke;
Tasmā hi sattā sugatā duggatā vā,
Hīnā paṇītā ca manussaloke.

545.

592 Dvayajja kammānaṃ vipākamāhu,
Sukhassa dukkhassa ca vedanīyaṃ;
Tā devatāyo paricārayanti,
Paccanti bālā dvayataṃ apassino.

546.

593 Na matthi kammāni sayaṃkatāni,
Datvāpi me natthi yo ādiseyya;
Acchādanaṃ sayanamathannapānaṃ,
Tenamhi naggo kasirā ca vuttī”ti.

547.

594 “Siyā nu kho kāraṇaṃ kiñci yakkha,
Acchādanaṃ yena tuvaṃ labhetha;
Ācikkha me tvaṃ yadatthi hetu,
Saddhāyikaṃ hetuvaco suṇomā”ti.

548.

595 “Kappitako nāma idhatthi bhikkhu,
Jhāyī susīlo arahā vimutto;
Guttindriyo saṃvutapātimokkho,
Sītibhūto uttamadiṭṭhipatto.

549.

596 Sakhilo vadaññū suvaco sumukho,
Svāgamo suppaṭimuttako ca;
Puññassa khettaṃ araṇavihārī,
Devamanussānañca dakkhiṇeyyo.

550.

597 Santo vidhūmo anīgho nirāso,
Mutto visallo amamo avaṅko;
Nirūpadhī sabbapapañcakhīṇo,
Tisso vijjā anuppatto jutimā.

551.

598 Appaññāto disvāpi na ca sujāno,
Munīti naṃ vajjisu voharanti;
Jānanti taṃ yakkhabhūtā anejaṃ,
Kalyāṇadhammaṃ vicarantaṃ loke.

552.

599 Tassa tuvaṃ ekayugaṃ duve vā,
Mamuddisitvāna sace dadetha;
Paṭiggahītāni ca tāni assu,
Mamañca passetha sannaddhadussan”ti.

553.

600 “Kasmiṃ padese samaṇaṃ vasantaṃ,
Gantvāna passemu mayaṃ idāni;
Yo majja kaṅkhaṃ vicikicchitañca,
Diṭṭhīvisūkāni vinodayeyyā”ti.

554.

601 “Eso nisinno kapinaccanāyaṃ,
Parivārito devatāhi bahūhi;
Dhammiṃ kathaṃ bhāsati saccanāmo,
Sakasmimācerake appamatto”ti.

555.

602 “Tathāhaṃ kassāmi gantvā idāni,
Acchādayissaṃ samaṇaṃ yugena;
Paṭiggahitāni ca tāni assu,
Tuvañca passemu sannaddhadussan”ti.

556.

603 “Mā akkhaṇe pabbajitaṃ upāgami,
Sādhu vo licchavi nesa dhammo;
Tato ca kāle upasaṅkamitvā,
Tattheva passāhi raho nisinnan”ti.

557.

604 Tathāti vatvā agamāsi tattha,
Parivārito dāsagaṇena licchavi;
So taṃ nagaraṃ upasaṅkamitvā,
Vāsūpagacchittha sake nivesane.

558.

605 Tato ca kāle gihikiccāni katvā,
Nhatvā pivitvā ca khaṇaṃ labhitvā;
Viceyya peḷāto ca yugāni aṭṭha,
Gāhāpayī dāsagaṇena licchavi.

559.

606 So taṃ padesaṃ upasaṅkamitvā,
Taṃ addasa samaṇaṃ santacittaṃ;
Paṭikkantaṃ gocarato nivattaṃ,
Sītibhūtaṃ rukkhamūle nisinnaṃ.

560.

607 Tamenamavoca upasaṅkamitvā,
Appābādhaṃ phāsuvihārañca pucchi;
“Vesāliyaṃ licchavihaṃ bhadante,
Jānanti maṃ licchavi ambasakkaro.

561.

608 Imāni me aṭṭha yugā subhāni,
Paṭigaṇha bhante padadāmi tuyhaṃ;
Teneva atthena idhāgatosmi,
Yathā ahaṃ attamano bhaveyyan”ti.

562.

609 “Dūratova samaṇabrāhmaṇā ca,
Nivesanaṃ te parivajjayanti;
Pattāni bhijjanti ca te nivesane,
Saṅghāṭiyo cāpi vidālayanti.

563.

610 Athāpare pādakuṭhārikāhi,
Avaṃsirā samaṇā pātayanti;
Etādisaṃ pabbajitā vihesaṃ,
Tayā kataṃ samaṇā pāpuṇanti.

564.

611 Tiṇena telampi na tvaṃ adāsi,
Muḷhassa maggampi na pāvadāsi;
Andhassa daṇḍaṃ sayamādiyāsi,
Etādiso kadariyo asaṃvuto tuvaṃ;
Atha tvaṃ kena vaṇṇena kimeva disvā,
Amhehi saha saṃvibhāgaṃ karosī”ti.

565.

612 “Paccemi bhante yaṃ tvaṃ vadesi,
Vihesayiṃ samaṇe brāhmaṇe ca;
Khiḍḍatthiko no ca paduṭṭhacitto,
Etampi me dukkaṭameva bhante.

566.

613 Khiḍḍāya yakkho pasavitvā pāpaṃ,
Vedeti dukkhaṃ asamattabhogī;
Daharo yuvā nagganiyassa bhāgī,
Kiṃ su tato dukkhatarassa hoti.

567.

614 Taṃ disvā saṃvegamalatthaṃ bhante,
Tappaccayā vāpi dadāmi dānaṃ;
Paṭigaṇha bhante vatthayugāni aṭṭha,
Yakkhassimā gacchantu dakkhiṇāyo”ti.

568.

615 “Addhā hi dānaṃ bahudhā pasatthaṃ,
Dadato ca te akkhayadhammamatthu;
Paṭigaṇhāmi te vatthayugāni aṭṭha,
Yakkhassimā gacchantu dakkhiṇāyo”ti.

569.

616 Tato hi so ācamayitvā licchavi,
Therassa datvāna yugāni aṭṭha;
Paṭiggahitāni ca tāni assu,
Yakkhañca passetha sannaddhadussaṃ.

570.

617 Tamaddasā candanasāralittaṃ,
Ājaññamārūḷhamuḷāravaṇṇaṃ;
Alaṅkataṃ sādhunivatthadussaṃ,
Parivāritaṃ yakkhamahiddhipattaṃ.

571.

618 So taṃ disvā attamano udaggo,
Pahaṭṭhacitto ca subhaggarūpo;
Kammañca disvāna mahāvipākaṃ,
Sandiṭṭhikaṃ cakkhunā sacchikatvā.

572.

619 Tamenamavoca upasaṅkamitvā,
“Dassāmi dānaṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ;
Na cāpi me kiñci adeyyamatthi,
Tuvañca me yakkha bahūpakāro”ti.

573.

620 “Tuvañca me licchavi ekadesaṃ,
Adāsi dānāni amoghametaṃ;
Svāhaṃ karissāmi tayāva sakkhiṃ,
Amānuso mānusakena saddhin”ti.

574.

621 “Gatī ca bandhū ca parāyaṇañca,
Mitto mamāsi atha devatā me;
Yācāmi taṃ pañjaliko bhavitvā,
Icchāmi taṃ yakkha punāpi daṭṭhun”ti.

575.

622 “Sace tuvaṃ assaddho bhavissasi,
Kadariyarūpo vippaṭipannacitto;
Tvaṃ neva maṃ lacchasi dassanāya,
Disvā ca taṃ nopi ca ālapissaṃ.

576.

623 Sace pana tvaṃ bhavissasi dhammagāravo,
Dāne rato saṅgahitattabhāvo;
Opānabhūto samaṇabrāhmaṇānaṃ,
Evaṃ mamaṃ lacchasi dassanāya.

577.

624 Disvā ca taṃ ālapissaṃ bhadante,
Imañca sūlato lahuṃ pamuñca;
Yatonidānaṃ akarimha sakkhiṃ,
Maññāmi sūlāvutakassa kāraṇā.

578.

625 Te aññamaññaṃ akarimha sakkhiṃ,
Ayañca sūlato lahuṃ pamutto;
Sakkacca dhammāni samācaranto,
Mucceyya so nirayā ca tamhā;
Kammaṃ siyā aññatra vedanīyaṃ.

579.

626 Kappitakañca upasaṅkamitvā,
Teneva saha saṃvibhajitvā kāle;
Sayaṃ mukhenūpanisajja puccha,
So te akkhissati etamatthaṃ.

580.

627 Tameva bhikkhuṃ upasaṅkamitvā,
Pucchassu aññatthiko no ca paduṭṭhacitto;
So te sutaṃ asutañcāpi dhammaṃ,
Sabbampi akkhissati yathā pajānan”ti.

581.

628 So tattha rahassaṃ samullapitvā,
Sakkhiṃ karitvāna amānusena;
Pakkāmi so licchavīnaṃ sakāsaṃ,
Atha bravi parisaṃ sannisinnaṃ.

582.

629 “Suṇantu bhonto mama ekavākyaṃ,
Varaṃ varissaṃ labhissāmi atthaṃ;
Sūlāvuto puriso luddakammo,
Paṇihitadaṇḍo anusattarūpo.

583.

630 Ettāvatā vīsatirattimattā,
Yato āvuto neva jīvati na mato;
Tāhaṃ mocayissāmi dāni,
Yathāmatiṃ anujānātu saṃgho”ti.

584.

631 “Etañca aññañca lahuṃ pamuñca,
Ko taṃ vadetha tathā karontaṃ;
Yathā pajānāsi tathā karohi,
Yathāmatiṃ anujānāti saṃgho”ti.

585.

632 So taṃ padesaṃ upasaṅkamitvā,
Sūlāvutaṃ mocayi khippameva;
“Mā bhāyi sammā”ti ca taṃ avoca,
Tikicchakānañca upaṭṭhapesi.

586.

633 “Kappitakañca upasaṅkamitvā,
Teneva saha saṃvibhajitvā kāle;
Sayaṃ mukhenūpanisajja licchavi,
Tatheva pucchittha naṃ kāraṇatthiko.

587.

634 Sūlāvuto puriso luddakammo,
Paṇihitadaṇḍo anusattarūpo;
Ettāvatā vīsatirattimattā,
Yato āvuto neva jīvati na mato.

588.

635 So mocito gantvā mayā idāni,
Etassa yakkhassa vaco hi bhante;
Siyā nu kho kāraṇaṃ kiñcideva,
Yena so nirayaṃ no vajeyya.

589.

636 Ācikkha bhante yadi atthi hetu,
Saddhāyikaṃ hetuvaco suṇoma;
Na tesaṃ kammānaṃ vināsamatthi,
Avedayitvā idha byantibhāvo”ti.

590.

637 “Sace sa dhammāni samācareyya,
Sakkacca rattindivamappamatto;
Mucceyya so nirayā ca tamhā,
Kammaṃ siyā aññatra vedanīyan”ti.

591.

638 “Aññāto eso purisassa attho,
Mamampi dāni anukampa bhante;
Anusāsa maṃ ovada bhūripañña,
Yathā ahaṃ no nirayaṃ vajeyyan”ti.

592.

639 “Ajjeva buddhaṃ saraṇaṃ upehi,
Dhammañca saṃghañca pasannacitto;
Tatheva sikkhāya padāni pañca,
Akhaṇḍaphullāni samādiyassu.

593.

640 Pāṇātipātā viramassu khippaṃ,
Loke adinnaṃ parivajjayassu;
Amajjapo mā ca musā abhāṇī,
Sakena dārena ca hohi tuṭṭho;
Imañca ariyaṃ aṭṭhaṅgavarenupetaṃ,
Samādiyāhi kusalaṃ sukhudrayaṃ.

594.

641 Cīvaraṃ piṇḍapātañca,
paccayaṃ sayanāsanaṃ;
Annaṃ pānaṃ khādanīyaṃ,
vatthasenāsanāni ca;
Dadāhi ujubhūtesu,
vippasannena cetasā.

595.

642 Bhikkhūpi sīlasampanne,
vītarāge bahussute;
Tappehi annapānena,
sadā puññaṃ pavaḍḍhati.

596.

643 Evañca dhammāni samācaranto,
Sakkacca rattindivamappamatto;
Muñca tuvaṃ nirayā ca tamhā,
Kammaṃ siyā aññatra vedanīyan”ti.

597.

644 “Ajjeva buddhaṃ saraṇaṃ upemi,
Dhammañca saṃghañca pasannacitto;
Tatheva sikkhāya padāni pañca,
Akhaṇḍaphullāni samādiyāmi.

598.

645 Pāṇātipātā viramāmi khippaṃ,
Loke adinnaṃ parivajjayāmi;
Amajjapo no ca musā bhaṇāmi,
Sakena dārena ca homi tuṭṭho;
Imañca ariyaṃ aṭṭhaṅgavarenupetaṃ,
Samādiyāmi kusalaṃ sukhudrayaṃ.

599.

646 Cīvaraṃ piṇḍapātañca,
paccayaṃ sayanāsanaṃ;
Annaṃ pānaṃ khādanīyaṃ,
vatthasenāsanāni ca.

600.

647 Bhikkhū ca sīlasampanne,
vītarāge bahussute;
Dadāmi na vikampāmi,
buddhānaṃ sāsane rato”ti.

601.

648 Etādiso licchavi ambasakkaro,
Vesāliyaṃ aññataro upāsako;
Saddho mudū kārakaro ca bhikkhu,
Saṃghañca sakkacca tadā upaṭṭhahi.

602.

649 Sūlāvuto ca arogo hutvā,
Serī sukhī pabbajjaṃ upāgami;
Bhikkhuñca āgamma kappitakuttamaṃ,
Ubhopi sāmaññaphalāni ajjhaguṃ.

603.

650 Etādisā sappurisāna sevanā,
Mahapphalā hoti sataṃ vijānataṃ;
Sūlāvuto aggaphalaṃ aphassayi,
Phalaṃ kaniṭṭhaṃ pana ambasakkaroti.

651 Ambasakkarapetavatthu paṭhamaṃ.