Cūḷavagga

Dhammikasutta

437 Evaṃ me sutaṃ—  ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho dhammiko upāsako pañcahi upāsakasatehi saddhiṃ yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho dhammiko upāsako bhagavantaṃ gāthāhi ajjhabhāsi—

379.

438 “Pucchāmi taṃ gotama bhūripañña,

Kathaṃkaro sāvako sādhu hoti;

Yo vā agārā anagārameti,

Agārino vā panupāsakāse. (1)

380.

439 Tuvañhi lokassa sadevakassa,

Gatiṃ pajānāsi parāyaṇañca;

Na catthi tulyo nipuṇatthadassī,

Tuvañhi buddhaṃ pavaraṃ vadanti. (2)

381.

440 Sabbaṃ tuvaṃ ñāṇamavecca dhammaṃ,

Pakāsesi satte anukampamāno;

Vivaṭṭacchadosi samantacakkhu,

Virocasi vimalo sabbaloke. (3)

382.

441 Āgañchi te santike nāgarājā,

Erāvaṇo nāma jinoti sutvā;

Sopi tayā mantayitvājjhagamā,

Sādhūti sutvāna patītarūpo. (4)

383.

442 Rājāpi taṃ vessavaṇo kuvero,

Upeti dhammaṃ paripucchamāno;

Tassāpi tvaṃ pucchito brūsi dhīra,

So cāpi sutvāna patītarūpo. (5)

384.

443 Ye kecime titthiyā vādasīlā,

Ājīvakā vā yadi vā nigaṇṭhā;

Paññāya taṃ nātitaranti sabbe,

Ṭhito vajantaṃ viya sīghagāmiṃ. (6)

385.

444 Ye kecime brāhmaṇā vādasīlā,

Vuddhā cāpi brāhmaṇā santi keci;

Sabbe tayi atthabaddhā bhavanti,

Ye cāpi aññe vādino maññamānā. (7)

386.

445 Ayañhi dhammo nipuṇo sukho ca,

Yoyaṃ tayā bhagavā suppavutto;

Tameva sabbepi sussūsamānā,

Taṃ no vada pucchito buddhaseṭṭha. (8)

387.

446 Sabbepime bhikkhavo sannisinnā,

Upāsakā cāpi tatheva sotuṃ;

Suṇantu dhammaṃ vimalenānubuddhaṃ,

Subhāsitaṃ vāsavasseva devā”. (9)

388.

447 “Suṇātha me bhikkhavo sāvayāmi vo,

Dhammaṃ dhutaṃ tañca carātha sabbe;

Iriyāpathaṃ pabbajitānulomikaṃ,

Sevetha naṃ atthadaso mutīmā. (10)

389.

448 No ve vikāle vicareyya bhikkhu,

Gāme ca piṇḍāya careyya kāle;

Akālacāriñhi sajanti saṅgā,

Tasmā vikāle na caranti buddhā. (11)

390.

449 Rūpā ca saddā ca rasā ca gandhā,

Phassā ca ye sammadayanti satte;

Etesu dhammesu vineyya chandaṃ,

Kālena so pavise pātarāsaṃ. (12)

391.

450 Piṇḍañca bhikkhu samayena laddhā,

Eko paṭikkamma raho nisīde;

Ajjhattacintī na mano bahiddhā,

Nicchāraye saṅgahitattabhāvo. (13)

392.

451 Sacepi so sallape sāvakena,

Aññena vā kenaci bhikkhunā vā;

Dhammaṃ paṇītaṃ tamudāhareyya,

Na pesuṇaṃ nopi parūpavādaṃ. (14)

393.

452 Vādañhi eke paṭiseniyanti,

Na te pasaṃsāma parittapaññe;

Tato tato ne pasajanti saṅgā,

Cittañhi te tattha gamenti dūre. (15)

394.

453 Piṇḍaṃ vihāraṃ sayanāsanañca,

Āpañca saṅghāṭirajūpavāhanaṃ;

Sutvāna dhammaṃ sugatena desitaṃ,

Saṅkhāya seve varapaññasāvako. (16)

395.

454 Tasmā hi piṇḍe sayanāsane ca,

Āpe ca saṅghāṭirajūpavāhane;

Etesu dhammesu anūpalitto,

Bhikkhu yathā pokkhare vāribindu. (17)

396.

455 Gahaṭṭhavattaṃ pana vo vadāmi,

Yathākaro sāvako sādhu hoti;

Na hesa labbhā sapariggahena,

Phassetuṃ yo kevalo bhikkhudhammo. (18)

397.

456 Pāṇaṃ na hane na ca ghātayeyya,

Na cānujaññā hanataṃ paresaṃ;

Sabbesu bhūtesu nidhāya daṇḍaṃ,

Ye thāvarā ye ca tasā santi loke. (19)

398.

457 Tato adinnaṃ parivajjayeyya,

Kiñci kvaci sāvako bujjhamāno;

Na hāraye harataṃ nānujaññā,

Sabbaṃ adinnaṃ parivajjayeyya. (20)

399.

458 Abrahmacariyaṃ parivajjayeyya,

Aṅgārakāsuṃ jalitaṃva viññū;

Asambhuṇanto pana brahmacariyaṃ,

Parassa dāraṃ na atikkameyya. (21)

400.

459 Sabhaggato vā parisaggato vā,

Ekassa veko na musā bhaṇeyya;

Na bhāṇaye bhaṇataṃ nānujaññā,

Sabbaṃ abhūtaṃ parivajjayeyya. (22)

401.

460 Majjañca pānaṃ na samācareyya,

Dhammaṃ imaṃ rocaye yo gahaṭṭho;

Na pāyaye pivataṃ nānujaññā,

Ummādanantaṃ iti naṃ viditvā. (23)

402.

461 Madā hi pāpāni karonti bālā,

Kārenti caññepi jane pamatte;

Etaṃ apuññāyatanaṃ vivajjaye,

Ummādanaṃ mohanaṃ bālakantaṃ. (24)

403.

462 Pāṇaṃ na hane na cādinnamādiye,

Musā na bhāse na ca majjapo siyā;

Abrahmacariyā virameyya methunā,

Rattiṃ na bhuñjeyya vikālabhojanaṃ. (25)

404.

463 Mālaṃ na dhāre na ca gandhamācare,

Mañce chamāyaṃ va sayetha santhate;

Etañhi aṭṭhaṅgikamāhuposathaṃ,

Buddhena dukkhantagunā pakāsitaṃ. (26)

405.

464 Tato ca pakkhassupavassuposathaṃ,

Cātuddasiṃ pañcadasiñca aṭṭhamiṃ;

Pāṭihāriyapakkhañca pasannamānaso,

Aṭṭhaṅgupetaṃ susamattarūpaṃ. (27)

406.

465 Tato ca pāto upavutthuposatho,

Annena pānena ca bhikkhusaṃghaṃ;

Pasannacitto anumodamāno,

Yathārahaṃ saṃvibhajetha viññū. (28)

407.

466 Dhammena mātāpitaro bhareyya,

Payojaye dhammikaṃ so vaṇijjaṃ;

Etaṃ gihī vattayamappamatto,

Sayampabhe nāma upeti deve”ti. (29)

467 Dhammikasuttaṃ cuddasamaṃ.

468 Cūḷavaggo dutiyo.

469 Tassuddānaṃ

470 Ratanāmagandho hiri ca,

maṅgalaṃ sūcilomena;

Dhammacariyañca brāhmaṇo,

nāvā kiṃsīlamuṭṭhānaṃ.

471 Rāhulo puna kappo ca,

paribbājaniyaṃ tathā;

Dhammikañca viduno āhu,

cūḷavagganti cuddasāti.