tipitaka2500.github.io

8.2.5 Somanassapaṭilābhakathā

Sakkapañhasutta

Sakkūpasaṅkama

Somanassapaṭilābhakathā

368. 909 “Abhijānāsi no tvaṃ, devānaminda, ito pubbe evarūpaṃ vedapaṭilābhaṃ somanassapaṭilābhan”ti? “Abhijānāmahaṃ, bhante, ito pubbe evarūpaṃ vedapaṭilābhaṃ somanassapaṭilābhan”ti. “Yathā kathaṃ pana tvaṃ, devānaminda, abhijānāsi ito pubbe evarūpaṃ vedapaṭilābhaṃ somanassapaṭilābhan”ti?

910 “Bhūtapubbaṃ, bhante, devāsurasaṅgāmo samupabyūḷho ahosi. Tasmiṃ kho pana, bhante, saṅgāme devā jiniṃsu, asurā parājayiṃsu. Tassa mayhaṃ, bhante, taṃ saṅgāmaṃ abhivijinitvā vijitasaṅgāmassa etadahosi—  ‘yā ceva dāni dibbā ojā yā ca asurā ojā, ubhayametaṃ devā paribhuñjissantī’ti. So kho pana me, bhante, vedapaṭilābho somanassapaṭilābho sadaṇḍāvacaro sasatthāvacaro na nibbidāya na virāgāya na nirodhāya na upasamāya na abhiññāya na sambodhāya na nibbānāya saṃvattati. Yo kho pana me ayaṃ, bhante, bhagavato dhammaṃ sutvā vedapaṭilābho somanassapaṭilābho, so adaṇḍāvacaro asatthāvacaro ekantanibbidāya virāgāya nirodhāya upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattatī”ti.

369. 911 “Kiṃ pana tvaṃ, devānaminda, atthavasaṃ sampassamāno evarūpaṃ vedapaṭilābhaṃ somanassapaṭilābhaṃ pavedesī”ti? “Cha kho ahaṃ, bhante, atthavase sampassamāno evarūpaṃ vedapaṭilābhaṃ somanassapaṭilābhaṃ pavedemi.

912 Idheva tiṭṭhamānassa,
devabhūtassa me sato;
Punarāyu ca me laddho,
evaṃ jānāhi mārisa.

913 Imaṃ kho ahaṃ, bhante, paṭhamaṃ atthavasaṃ sampassamāno evarūpaṃ vedapaṭilābhaṃ somanassapaṭilābhaṃ pavedemi.

914 Cutāhaṃ diviyā kāyā,
āyuṃ hitvā amānusaṃ;
Amūḷho gabbhamessāmi,
yattha me ramatī mano.

915 Imaṃ kho ahaṃ, bhante, dutiyaṃ atthavasaṃ sampassamāno evarūpaṃ vedapaṭilābhaṃ somanassapaṭilābhaṃ pavedemi.

916 Svāhaṃ amūḷhapaññassa,
viharaṃ sāsane rato;
Ñāyena viharissāmi,
sampajāno paṭissato.

917 Imaṃ kho ahaṃ, bhante, tatiyaṃ atthavasaṃ sampassamāno evarūpaṃ vedapaṭilābhaṃ somanassapaṭilābhaṃ pavedemi.

918 Ñāyena me carato ca,
sambodhi ce bhavissati;
Aññātā viharissāmi,
sveva anto bhavissati.

919 Imaṃ kho ahaṃ, bhante, catutthaṃ atthavasaṃ sampassamāno evarūpaṃ vedapaṭilābhaṃ somanassapaṭilābhaṃ pavedemi.

920 Cutāhaṃ mānusā kāyā,
āyuṃ hitvāna mānusaṃ;
Puna devo bhavissāmi,
devalokamhi uttamo.

921 Imaṃ kho ahaṃ, bhante, pañcamaṃ atthavasaṃ sampassamāno evarūpaṃ vedapaṭilābhaṃ somanassapaṭilābhaṃ pavedemi.

922 Te paṇītatarā devā,
akaniṭṭhā yasassino;
Antime vattamānamhi,
so nivāso bhavissati.

923 Imaṃ kho ahaṃ, bhante, chaṭṭhaṃ atthavasaṃ sampassamāno evarūpaṃ vedapaṭilābhaṃ somanassapaṭilābhaṃ pavedemi.

924 Ime kho ahaṃ, bhante, cha atthavase sampassamāno evarūpaṃ vedapaṭilābhaṃ somanassapaṭilābhaṃ pavedemi.

370.

925 Apariyositasaṅkappo,
vicikiccho kathaṃkathī;
Vicariṃ dīghamaddhānaṃ,
anvesanto tathāgataṃ.

926 Yassu maññāmi samaṇe,
pavivittavihārino;
Sambuddhā iti maññāno,
gacchāmi te upāsituṃ.

927 ‘Kathaṃ ārādhanā hoti,
kathaṃ hoti virādhanā’;
Iti puṭṭhā na sampāyanti,
magge paṭipadāsu ca.

928 Tyassu yadā maṃ jānanti,
sakko devānamāgato;
Tyassu mameva pucchanti,
‘kiṃ katvā pāpuṇī idaṃ’.

929 Tesaṃ yathāsutaṃ dhammaṃ,
desayāmi jane sutaṃ;
Tena attamanā honti,
‘diṭṭho no vāsavoti ca’.

930 Yadā ca buddhamaddakkhiṃ,
vicikicchāvitāraṇaṃ;
Somhi vītabhayo ajja,
sambuddhaṃ payirupāsiya.

931 Taṇhāsallassa hantāraṃ,
buddhaṃ appaṭipuggalaṃ;
Ahaṃ vande mahāvīraṃ,
buddhamādiccabandhunaṃ.

932 Yaṃ karomasi brahmuno,
samaṃ devehi mārisa;
Tadajja tuyhaṃ kassāma,
handa sāmaṃ karoma te.

933 Tvameva asi sambuddho,
tuvaṃ satthā anuttaro;
Sadevakasmiṃ lokasmiṃ,
natthi te paṭipuggalo”ti.

371. 934 Atha kho sakko devānamindo pañcasikhaṃ gandhabbaputtaṃ āmantesi—  “bahūpakāro kho mesi tvaṃ, tāta pañcasikha, yaṃ tvaṃ bhagavantaṃ paṭhamaṃ pasādesi. Tayā, tāta, paṭhamaṃ pasāditaṃ pacchā mayaṃ taṃ bhagavantaṃ dassanāya upasaṅkamimhā arahantaṃ sammāsambuddhaṃ. Pettike vā ṭhāne ṭhapayissāmi, gandhabbarājā bhavissasi, bhaddañca te sūriyavacchasaṃ dammi, sā hi te abhipatthitā”ti.

935 Atha kho sakko devānamindo pāṇinā pathaviṃ parāmasitvā tikkhattuṃ udānaṃ udānesi—

936 “Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa.

937 Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa.

938 Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassā”ti.

939 Imasmiñca pana veyyākaraṇasmiṃ bhaññamāne sakkassa devānamindassa virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi—  “yaṃ kiñci samudayadhammaṃ sabbaṃ taṃ nirodhadhamman”ti. Aññesañca asītiyā devatāsahassānaṃ; iti ye sakkena devānamindena ajjhiṭṭhapañhā puṭṭhā, te bhagavatā byākatā. Tasmā imassa veyyākaraṇassa sakkapañhātveva adhivacananti.

940 Sakkapañhasuttaṃ niṭṭhitaṃ aṭṭhamaṃ.