
-
-
- Khuddakapāṭhapāḷi
- Dhammapadapāḷi
- Udānapāḷi
- Itivuttakapāḷi
- Suttanipātapāḷi
- Vimānavatthupāḷi
- Petavatthupāḷi
- Theragāthāpāḷi
- Therīgāthāpāḷi
- Therāpadānapāḷi
- Therīapadānapāḷi
- Buddhavaṃsapāḷi
- Cariyāpiṭakapāḷi
- Jātakapāḷi
- Jātakapāḷi
- Mahāniddesapāḷi
- Cūḷaniddesapāḷi
- Paṭisambhidāmaggapāḷi
- Nettipāḷi
- Peṭakopadesapāḷi
- Milindapañhapāḷi
-
10.9 Upālisaṃghasāmaggīpucchā
Kosambakakkhandhaka
Upālisaṃghasāmaggīpucchā
476. 2021 Atha kho āyasmā upāli yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā upāli bhagavantaṃ etadavoca— “yasmiṃ, bhante, vatthusmiṃ hoti saṃghassa bhaṇḍanaṃ kalaho viggaho vivādo saṃghabhedo saṃgharāji saṃghavavatthānaṃ saṃghanānākaraṇaṃ, saṃgho taṃ vatthuṃ avinicchinitvā amūlā mūlaṃ gantvā saṃghasāmaggiṃ karoti, dhammikā nu kho sā, bhante, saṃghasāmaggī”ti? “Yasmiṃ, upāli, vatthusmiṃ hoti saṃghassa bhaṇḍanaṃ kalaho viggaho vivādo saṃghabhedo saṃgharāji saṃghavavatthānaṃ saṃghanānākaraṇaṃ, saṃgho taṃ vatthuṃ avinicchinitvā amūlā mūlaṃ gantvā saṃghasāmaggiṃ karoti, adhammikā sā, upāli, saṃghasāmaggī”ti.
2022 “Yasmiṃ pana, bhante, vatthusmiṃ hoti saṃghassa bhaṇḍanaṃ kalaho viggaho vivādo saṃghabhedo saṃgharāji saṃghavavatthānaṃ saṃghanānākaraṇaṃ, saṃgho taṃ vatthuṃ vinicchinitvā mūlā mūlaṃ gantvā saṃghasāmaggiṃ karoti, dhammikā nu kho sā, bhante, saṃghasāmaggī”ti? “Yasmiṃ, upāli, vatthusmiṃ hoti saṃghassa bhaṇḍanaṃ kalaho viggaho vivādo saṃghabhedo saṃgharāji saṃghavavatthānaṃ saṃghanānākaraṇaṃ, saṃgho taṃ vatthuṃ vinicchinitvā mūlā mūlaṃ gantvā saṃghasāmaggiṃ karoti, dhammikā sā, upāli, saṃghasāmaggī”ti.
2023 “Kati nu kho, bhante, saṃghasāmaggiyo”ti? “Dvemā, upāli, saṃghasāmaggiyo— atthupāli, saṃghasāmaggī atthāpetā byañjanupetā; atthupāli, saṃghasāmaggī atthupetā ca byañjanupetā ca. Katamā ca, upāli, saṃghasāmaggī atthāpetā byañjanupetā? Yasmiṃ, upāli, vatthusmiṃ hoti saṃghassa bhaṇḍanaṃ kalaho viggaho vivādo saṃghabhedo saṃgharāji saṃghavavatthānaṃ saṃghanānākaraṇaṃ, saṃgho taṃ vatthuṃ avinicchinitvā amūlā mūlaṃ gantvā saṃghasāmaggiṃ karoti, ayaṃ vuccati, upāli, saṃghasāmaggī atthāpetā byañjanupetā. Katamā ca, upāli, saṃghasāmaggī atthupetā ca byañjanupetā ca? Yasmiṃ, upāli, vatthusmiṃ hoti saṃghassa bhaṇḍanaṃ kalaho viggaho vivādo saṃghabhedo saṃgharāji saṃghavavatthānaṃ saṃghanānākaraṇaṃ, saṃgho taṃ vatthuṃ vinicchinitvā mūlā mūlaṃ gantvā saṃghasāmaggiṃ karoti, ayaṃ vuccati, upāli, saṃghasāmaggī atthupetā ca byañjanupetā ca. Imā kho, upāli, dve saṃghasāmaggiyo”ti.
477. 2024 Atha kho āyasmā upāli uṭṭhāyāsanā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā yena bhagavā tenañjaliṃ paṇāmetvā bhagavantaṃ gāthāya ajjhabhāsi—
2025 “Saṃghassa kiccesu ca mantanāsu ca, |
Atthesu jātesu vinicchayesu ca; |
Kathaṃpakārodha naro mahatthiko, |
Bhikkhu kathaṃ hotidha paggahāraho”ti. |
2026 “Anānuvajjo paṭhamena sīlato, |
Avekkhitācāro susaṃvutindriyo; |
Paccatthikā nūpavadanti dhammato, |
Na hissa taṃ hoti vadeyyu yena naṃ. |
2027 So tādiso sīlavisuddhiyā ṭhito, |
Visārado hoti visayha bhāsati; |
Nacchambhati parisagato na vedhati, |
Atthaṃ na hāpeti anuyyutaṃ bhaṇaṃ. |
2028 Tatheva pañhaṃ parisāsu pucchito, |
Na ceva pajjhāyati na maṅku hoti; |
So kālāgataṃ byākaraṇārahaṃ vaco, |
Rañjeti viññūparisaṃ vicakkhaṇo. |
2029 Sagāravo vuḍḍhataresu bhikkhusu, |
Ācerakamhi ca sake visārado; |
Alaṃ pametuṃ paguṇo kathetave, |
Paccatthikānañca viraddhikovido. |
2030 Paccatthikā yena vajanti niggahaṃ, |
Mahājano saññapanañca gacchati; |
Sakañca ādāyamayaṃ na riñcati, |
Viyākaraṃ pañhamanūpaghātikaṃ. |
2031 Dūteyyakammesu alaṃ samuggaho, |
Saṃghassa kiccesu ca āhu naṃ yathā; |
Karaṃ vaco bhikkhugaṇena pesito, |
Ahaṃ karomīti na tena maññati. |
2032 Āpajjati yāvatakesu vatthusu, |
Āpattiyā hoti yathā ca vuṭṭhiti; |
Ete vibhaṅgā ubhayassa svāgatā, |
Āpatti vuṭṭhānapadassa kovido. |
2033 Nissāraṇaṃ gacchati yāni cācaraṃ, |
Nissārito hoti yathā ca vattanā; |
Osāraṇaṃ taṃvusitassa jantuno, |
Etampi jānāti vibhaṅgakovido. |
2034 Sagāravo vuḍḍhataresu bhikkhusu, |
Navesu theresu ca majjhimesu ca; |
Mahājanassatthacarodha paṇḍito, |
So tādiso bhikkhu idha paggahāraho”ti. |
2035 Kosambakakkhandhako dasamo.
2036 Tassuddānaṃ
2037 Kosambiyaṃ jinavaro, |
vivādāpattidassane; |
Nukkhipeyya yasmiṃ tasmiṃ, |
saddhāyāpatti desaye. |
2038 Antosīmāyaṃ tattheva, |
bālakañceva vaṃsadā; |
Pālileyyā ca sāvatthi, |
sāriputto ca kolito. |
2039 Mahākassapakaccānā, |
koṭṭhiko kappinena ca; |
Mahācundo anuruddho, |
revato upāli cubho. |
2040 Ānando rāhulo ceva, |
gotamīnāthapiṇḍiko; |
Senāsanaṃ vivittañca, |
āmisaṃ samakampi ca. |
2041 Na kehi chando dātabbo, |
upāliparipucchito; |
Anānuvajjo sīlena, |
sāmaggī jinasāsaneti. |
2042 Kosambakakkhandhako niṭṭhito.
2043 Mahāvaggo niṭṭhito.
2044 Mahāvaggapāḷi niṭṭhitā.