tipitaka2500.github.io

6.2.11.1.1.4 Somanassantīraṇacitta

Paṭiccasamuppādavibhaṅga

Abhidhammabhājanīya

Abyākataniddesa

Kusalavipākacitta

Ahetukakusalavipākacitta

Somanassantīraṇacitta

315. 1250 Katame dhammā abyākatā? Yasmiṃ samaye kāmāvacarassa kusalassa kammassa katattā upacitattā vipākā manoviññāṇadhātu uppannā hoti somanassasahagatā rūpārammaṇā vā saddārammaṇā vā gandhārammaṇā vā rasārammaṇā vā phoṭṭhabbārammaṇā vā dhammārammaṇā vā yaṃ yaṃ vā panārabbha, tasmiṃ samaye saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ, viññāṇapaccayā nāmaṃ, nāmapaccayā chaṭṭhāyatanaṃ, chaṭṭhāyatanapaccayā phasso, phassapaccayā vedanā, vedanāpaccayā adhimokkho, adhimokkhapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

316. 1251 Tattha katamo saṅkhāro? Yā cetanā sañcetanā sañcetayitattaṃ—  ayaṃ vuccati “saṅkhāro”.

1252 Tattha katamaṃ saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe…  tajjāmanoviññāṇadhātu—  idaṃ vuccati “saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ” …pe…  ayaṃ vuccati “chaṭṭhāyatanapaccayā phasso”.

1253 Tattha katamā phassapaccayā vedanā? Yaṃ cetasikaṃ sātaṃ cetasikaṃ sukhaṃ cetosamphassajaṃ sātaṃ sukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā sātā sukhā vedanā—  ayaṃ vuccati “phassapaccayā vedanā”.

1254 Tattha katamo vedanāpaccayā adhimokkho? Yo cittassa adhimokkho adhimuccanā tadadhimuttatā—  ayaṃ vuccati “vedanāpaccayā adhimokkho”.

1255 Tattha katamo adhimokkhapaccayā bhavo? Ṭhapetvā adhimokkhaṃ, vedanākkhandho saññākkhandho saṅkhārakkhandho viññāṇakkhandho—  ayaṃ vuccati “adhimokkhapaccayā bhavo” …pe…  tena vuccati “evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hotī”ti.