tipitaka2500.github.io

10.2 Abhidhammabhājanīya

Bojjhaṅgavibhaṅga

Abhidhammabhājanīya

472. 1574 Satta bojjhaṅgā—  satisambojjhaṅgo, dhammavicayasambojjhaṅgo, vīriyasambojjhaṅgo, pītisambojjhaṅgo, passaddhisambojjhaṅgo, samādhisambojjhaṅgo, upekkhāsambojjhaṅgo.

473. 1575 Tattha katame satta bojjhaṅgā? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi…pe…  paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, tasmiṃ samaye satta bojjhaṅgā honti—  satisambojjhaṅgo…pe…  upekkhāsambojjhaṅgo.

474. 1576 Tattha katamo satisambojjhaṅgo? Yā sati anussati…pe…  sammāsati satisambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ—  ayaṃ vuccati “satisambojjhaṅgo”. (1)

1577 Tattha katamo dhammavicayasambojjhaṅgo? Yā paññā pajānanā…pe…  amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi dhammavicayasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ—  ayaṃ vuccati “dhammavicayasambojjhaṅgo”. (2)

1578 Tattha katamo vīriyasambojjhaṅgo? Yo cetasiko vīriyārambho…pe…  sammāvāyāmo vīriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ—  ayaṃ vuccati “vīriyasambojjhaṅgo”. (3)

1579 Tattha katamo pītisambojjhaṅgo? Yā pīti pāmojjaṃ āmodanā pamodanā hāso pahāso vitti odagyaṃ attamanatā cittassa pītisambojjhaṅgo—  ayaṃ vuccati “pītisambojjhaṅgo”. (4)

1580 Tattha katamo passaddhisambojjhaṅgo? Yā vedanākkhandhassa saññākkhandhassa saṅkhārakkhandhassa viññāṇakkhandhassa passaddhi paṭippassaddhi passambhanā paṭippassambhanā paṭippassambhitattaṃ passaddhisambojjhaṅgo—  ayaṃ vuccati “passaddhisambojjhaṅgo”. (5)

1581 Tattha katamo samādhisambojjhaṅgo? Yā cittassa ṭhiti…pe…  sammāsamādhi samādhisambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ—  ayaṃ vuccati “samādhisambojjhaṅgo”. (6)

1582 Tattha katamo upekkhāsambojjhaṅgo? Yā upekkhā upekkhanā ajjhupekkhanā majjhattatā cittassa upekkhāsambojjhaṅgo—  ayaṃ vuccati “upekkhāsambojjhaṅgo”. Ime vuccanti satta bojjhaṅgā. Avasesā dhammā sattahi bojjhaṅgehi sampayuttā. (7)

475. 1583 Satta bojjhaṅgā—  satisambojjhaṅgo…pe…  upekkhāsambojjhaṅgo.

476. 1584 Tattha katamo satisambojjhaṅgo? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi…pe…  paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, yā tasmiṃ samaye sati anussati sammāsati satisambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ—  ayaṃ vuccati “satisambojjhaṅgo”. Avasesā dhammā satisambojjhaṅgasampayuttā…pe…  avasesā dhammā dhammavicayasambojjhaṅgasampayuttā…pe…  avasesā dhammā vīriyasambojjhaṅgasampayuttā…pe…  avasesā dhammā pītisambojjhaṅgasampayuttā…pe…  avasesā dhammā passaddhisambojjhaṅgasampayuttā…pe…  avasesā dhammā samādhisambojjhaṅgasampayuttā.

1585 Tattha katamo upekkhāsambojjhaṅgo? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi…pe…  paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, yā tasmiṃ samaye upekkhā upekkhanā ajjhupekkhanā majjhattatā cittassa upekkhāsambojjhaṅgo—  ayaṃ vuccati “upekkhāsambojjhaṅgo”. Avasesā dhammā upekkhāsambojjhaṅgasampayuttā.

477. 1586 Satta bojjhaṅgā—  satisambojjhaṅgo…pe…  upekkhāsambojjhaṅgo.

478. 1587 Tattha katame satta bojjhaṅgā? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi…pe…  paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, yo tasmiṃ samaye phasso hoti…pe…  avikkhepo hoti—  ime dhammā kusalā. Tasseva lokuttarassa kusalassa jhānassa katattā bhāvitattā vipākaṃ vivicceva kāmehi…pe…  paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ suññataṃ, tasmiṃ samaye satta bojjhaṅgā honti—  satisambojjhaṅgo…pe…  upekkhāsambojjhaṅgo.

479. 1588 Tattha katamo satisambojjhaṅgo? Yā sati anussati…pe…  sammāsati satisambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ—  ayaṃ vuccati “satisambojjhaṅgo” …pe… .

1589 Tattha katamo upekkhāsambojjhaṅgo? Yā upekkhā upekkhanā ajjhupekkhanā majjhattatā cittassa upekkhāsambojjhaṅgo—  ayaṃ vuccati “upekkhāsambojjhaṅgo”. Ime vuccanti “satta bojjhaṅgā”. Avasesā dhammā sattahi bojjhaṅgehi sampayuttā.

480. 1590 Satta bojjhaṅgā—  satisambojjhaṅgo…pe…  upekkhāsambojjhaṅgo.

481. 1591 Tattha katamo satisambojjhaṅgo? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi…pe…  paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, tasmiṃ samaye phasso hoti…pe…  avikkhepo hoti. Ime dhammā kusalā. Tasseva lokuttarassa kusalassa jhānassa katattā bhāvitattā vipākaṃ vivicceva kāmehi…pe…  paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, yā tasmiṃ samaye sati anussati sammāsati satisambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ—  ayaṃ vuccati “satisambojjhaṅgo”. Avasesā dhammā satisambojjhaṅgasampayuttā…pe…  avasesā dhammā dhammavicayasambojjhaṅgasampayuttā…pe…  avasesā dhammā vīriyasambojjhaṅgasampayuttā…pe…  avasesā dhammā pītisambojjhaṅgasampayuttā…pe…  avasesā dhammā passaddhisambojjhaṅgasampayuttā…pe…  avasesā dhammā samādhisambojjhaṅgasampayuttā.

1592 Tattha katamo upekkhāsambojjhaṅgo? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi…pe…  paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, tasmiṃ samaye phasso hoti…pe…  avikkhepo hoti. Ime dhammā kusalā. Tasseva lokuttarassa kusalassa jhānassa katattā bhāvitattā vipākaṃ vivicceva kāmehi…pe…  paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ suññataṃ, yā tasmiṃ samaye upekkhā upekkhanā ajjhupekkhanā majjhattatā cittassa upekkhāsambojjhaṅgo—  ayaṃ vuccati “upekkhāsambojjhaṅgo”. Avasesā dhammā upekkhāsambojjhaṅgasampayuttā.

1593 Abhidhammabhājanīyaṃ.