tipitaka2500.github.io

21.1.1 Vaṅgīsattheragāthā

Mahānipāta

Paṭhamavagga

Vaṅgīsattheragāthā

1218.

1585 “Nikkhantaṃ vata maṃ santaṃ,
agārasmānagāriyaṃ;
Vitakkā upadhāvanti,
pagabbhā kaṇhato ime.

1219.

1586 Uggaputtā mahissāsā,
sikkhitā daḷhadhammino;
Samantā parikireyyuṃ,
sahassaṃ apalāyinaṃ.

1220.

1587 Sacepi ettakā bhiyyo,
āgamissanti itthiyo;
Neva maṃ byādhayissanti,
dhamme samhi patiṭṭhito.

1221.

1588 Sakkhī hi me sutaṃ etaṃ,
buddhassādiccabandhuno;
Nibbānagamanaṃ maggaṃ,
tattha me nirato mano.

1222.

1589 Evañce maṃ viharantaṃ,
pāpima upagacchasi;
Tathā maccu karissāmi,
na me maggampi dakkhasi.

1223.

1590 Aratiñca ratiñca pahāya,
Sabbaso gehasitañca vitakkaṃ;
Vanathaṃ na kareyya kuhiñci,
Nibbanatho avanatho sa bhikkhu.

1224.

1591 Yamidha pathaviñca vehāsaṃ,
Rūpagataṃ jagatogadhaṃ kiñci;
Parijīyati sabbamaniccaṃ,
Evaṃ samecca caranti mutattā.

1225.

1592 Upadhīsu janā gadhitāse,
Diṭṭhasute paṭighe ca mute ca;
Ettha vinodaya chandamanejo,
Yo hettha na limpati muni tamāhu.

1226.

1593 Atha saṭṭhisitā savitakkā,
Puthujjanatāya adhammā niviṭṭhā;
Na ca vaggagatassa kuhiñci,
No pana duṭṭhullagāhī sa bhikkhu.

1227.

1594 Dabbo cirarattasamāhito,
Akuhako nipako apihālu;
Santaṃ padaṃ ajjhagamā muni,
Paṭicca parinibbuto kaṅkhati kālaṃ.

1228.

1595 Mānaṃ pajahassu gotama,
Mānapathañca jahassu asesaṃ;
Mānapathamhi sa mucchito,
Vippaṭisārīhuvā cirarattaṃ.

1229.

1596 Makkhena makkhitā pajā,
Mānahatā nirayaṃ papatanti;
Socanti janā cirarattaṃ,
Mānahatā nirayaṃ upapannā.

1230.

1597 Na hi socati bhikkhu kadāci,
Maggajino sammā paṭipanno;
Kittiñca sukhañcānubhoti,
Dhammadasoti tamāhu tathattaṃ.

1231.

1598 Tasmā akhilo idha padhānavā,
Nīvaraṇāni pahāya visuddho;
Mānañca pahāya asesaṃ,
Vijjāyantakaro samitāvī”.

1232.

1599 “Kāmarāgena ḍayhāmi,
cittaṃ me pariḍayhati;
Sādhu nibbāpanaṃ brūhi,
anukampāya gotama”.

1233.

1600 “Saññāya vipariyesā,
cittaṃ te pariḍayhati;
Nimittaṃ parivajjehi,
subhaṃ rāgūpasaṃhitaṃ. ( )

1234.

1601 Asubhāya cittaṃ bhāvehi,
ekaggaṃ susamāhitaṃ;
Sati kāyagatā tyatthu,
nibbidābahulo bhava.

1235.

1602 Animittañca bhāvehi,
mānānusayamujjaha;
Tato mānābhisamayā,
upasanto carissasi”.

1236.

1603 “Tameva vācaṃ bhāseyya,
yāyattānaṃ na tāpaye;
Pare ca na vihiṃseyya,
sā ve vācā subhāsitā.

1237.

1604 Piyavācameva bhāseyya,
yā vācā paṭinanditā;
Yaṃ anādāya pāpāni,
paresaṃ bhāsate piyaṃ.

1238.

1605 Saccaṃ ve amatā vācā,
esa dhammo sanantano;
Sacce atthe ca dhamme ca,
āhu santo patiṭṭhitā.

1239.

1606 Yaṃ buddho bhāsati vācaṃ,
khemaṃ nibbānapattiyā;
Dukkhassantakiriyāya,
sā ve vācānamuttamā”.

1240.

1607 “Gambhīrapañño medhāvī,
maggāmaggassa kovido;
Sāriputto mahāpañño,
dhammaṃ deseti bhikkhunaṃ.

1241.

1608 Saṃkhittenapi deseti,
vitthārenapi bhāsati;
Sālikāyiva nigghoso,
paṭibhānaṃ udiyyati.

1242.

1609 Tassa taṃ desayantassa,
suṇanti madhuraṃ giraṃ;
Sarena rajanīyena,
savanīyena vaggunā;
Udaggacittā muditā,
sotaṃ odhenti bhikkhavo”.

1243.

1610 “Ajja pannarase visuddhiyā,
Bhikkhū pañcasatā samāgatā;
Saṃyojanabandhanacchidā,
Anīghā khīṇapunabbhavā isī.

1244.

1611 Cakkavattī yathā rājā,
amaccaparivārito;
Samantā anupariyeti,
sāgarantaṃ mahiṃ imaṃ.

1245.

1612 Evaṃ vijitasaṅgāmaṃ,
satthavāhaṃ anuttaraṃ;
Sāvakā payirupāsanti,
tevijjā maccuhāyino.

1246.

1613 Sabbe bhagavato puttā,
palāpettha na vijjati;
Taṇhāsallassa hantāraṃ,
vande ādiccabandhunaṃ.

1247.

1614 Parosahassaṃ bhikkhūnaṃ,
sugataṃ payirupāsati;
Desentaṃ virajaṃ dhammaṃ,
nibbānaṃ akutobhayaṃ.

1248.

1615 Suṇanti dhammaṃ vimalaṃ,
sammāsambuddhadesitaṃ;
Sobhati vata sambuddho,
bhikkhusaṃghapurakkhato.

1249.

1616 ‘Nāganāmo’si bhagavā,
isīnaṃ isisattamo;
Mahāmeghova hutvāna,
sāvake abhivassasi.

1250.

1617 Divā vihārā nikkhamma,
satthudassanakamyatā;
Sāvako te mahāvīra,
pāde vandati vaṅgiso”.

1251.

1618 “Ummaggapathaṃ mārassa,
Abhibhuyya carati pabhijja khīlāni;
Taṃ passatha bandhapamuñcakaraṃ,
Asitaṃva bhāgaso pavibhajja.

1252.

1619 Oghassa hi nitaraṇatthaṃ,
Anekavihitaṃ maggaṃ akkhāsi;
Tasmiñca amate akkhāte,
Dhammadasā ṭhitā asaṃhīrā.

1253.

1620 Pajjotakaro ativijjha,
Sabbaṭhitīnaṃ atikkamamaddasa;
Ñatvā ca sacchikatvā ca,
Aggaṃ so desayi dasaddhānaṃ.

1254.

1621 Evaṃ sudesite dhamme,
Ko pamādo vijānataṃ dhammaṃ;
Tasmā hi tassa bhagavato sāsane,
Appamatto sadā namassamanusikkhe”.

1255.

1622 “Buddhānubuddho yo thero,
koṇḍañño tibbanikkamo;
Lābhī sukhavihārānaṃ,
vivekānaṃ abhiṇhaso.

1256.

1623 Yaṃ sāvakena pattabbaṃ,
satthu sāsanakārinā;
Sabbassa taṃ anuppattaṃ,
appamattassa sikkhato.

1257.

1624 Mahānubhāvo tevijjo,
cetopariyakovido;
Koṇḍañño buddhadāyādo,
pāde vandati satthuno”.

1258.

1625 “Nagassa passe āsīnaṃ,
muniṃ dukkhassa pāraguṃ;
Sāvakā payirupāsanti,
tevijjā maccuhāyino.

1259.

1626 Cetasā anupariyeti,
moggallāno mahiddhiko;
Cittaṃ nesaṃ samanvesaṃ,
vippamuttaṃ nirūpadhiṃ.

1260.

1627 Evaṃ sabbaṅgasampannaṃ,
muniṃ dukkhassa pāraguṃ;
Anekākārasampannaṃ,
payirupāsanti gotamaṃ”.

1261.

1628 “Cando yathā vigatavalāhake nabhe,
Virocati vītamalova bhāṇumā;
Evampi aṅgīrasa tvaṃ mahāmuni,
Atirocasi yasasā sabbalokaṃ”.

1262.

1629 “Kāveyyamattā vicarimha pubbe,
Gāmā gāmaṃ purā puraṃ;
Athaddasāma sambuddhaṃ,
Sabbadhammāna pāraguṃ.

1263.

1630 So me dhammamadesesi,
muni dukkhassa pāragū;
Dhammaṃ sutvā pasīdimha,
saddhā no udapajjatha.

1264.

1631 Tassāhaṃ vacanaṃ sutvā,
khandhe āyatanāni ca;
Dhātuyo ca viditvāna,
pabbajiṃ anagāriyaṃ.

1265.

1632 Bahūnaṃ vata atthāya,
uppajjanti tathāgatā;
Itthīnaṃ purisānañca,
ye te sāsanakārakā.

1266.

1633 Tesaṃ kho vata atthāya,
bodhimajjhagamā muni;
Bhikkhūnaṃ bhikkhunīnañca,
ye nirāmagataddasā.

1267.

1634 Sudesitā cakkhumatā,
buddhenādiccabandhunā;
Cattāri ariyasaccāni,
anukampāya pāṇinaṃ.

1268.

1635 Dukkhaṃ dukkhasamuppādaṃ,
Dukkhassa ca atikkamaṃ;
Ariyaṃ caṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ,
Dukkhūpasamagāminaṃ.

1269.

1636 Evamete tathā vuttā,
diṭṭhā me te yathā tathā;
Sadattho me anuppatto,
kataṃ buddhassa sāsanaṃ.

1270.

1637 Svāgataṃ vata me āsi,
mama buddhassa santike;
Suvibhattesu dhammesu,
yaṃ seṭṭhaṃ tadupāgamiṃ.

1271.

1638 Abhiññāpāramippatto,
sotadhātu visodhitā;
Tevijjo iddhipattomhi,
cetopariyakovido”.

1272.

1639 “Pucchāmi satthāramanomapaññaṃ,
Diṭṭheva dhamme yo vicikicchānaṃ chettā;
Aggāḷave kālamakāsi bhikkhu,
Ñāto yasassī abhinibbutatto.

1273.

1640 Nigrodhakappo iti tassa nāmaṃ,
Tayā kataṃ bhagavā brāhmaṇassa;
So taṃ namassaṃ acari mutyapekho,
Āraddhavīriyo daḷhadhammadassī.

1274.

1641 Taṃ sāvakaṃ sakka mayampi sabbe,
Aññātumicchāma samantacakkhu;
Samavaṭṭhitā no savanāya sotā,
Tuvaṃ no satthā tvamanuttarosi.

1275.

1642 Chinda no vicikicchaṃ brūhi metaṃ,
Parinibbutaṃ vedaya bhūripañña;
Majjheva no bhāsa samantacakkhu,
Sakkova devāna sahassanetto.

1276.

1643 Ye keci ganthā idha mohamaggā,
Aññāṇapakkhā vicikicchaṭhānā;
Tathāgataṃ patvā na te bhavanti,
Cakkhuñhi etaṃ paramaṃ narānaṃ.

1277.

1644 No ce hi jātu puriso kilese,
Vāto yathā abbhaghanaṃ vihāne;
Tamovassa nivuto sabbaloko,
Jotimantopi na pabhāseyyuṃ.

1278.

1645 Dhīrā ca pajjotakarā bhavanti,
Taṃ taṃ ahaṃ vīra tatheva maññe;
Vipassinaṃ jānamupāgamimha,
Parisāsu no āvikarohi kappaṃ.

1279.

1646 Khippaṃ giraṃ eraya vaggu vagguṃ,
Haṃsova paggayha saṇikaṃ nikūja;
Bindussarena suvikappitena,
Sabbeva te ujjugatā suṇoma.

1280.

1647 Pahīnajātimaraṇaṃ asesaṃ,
Niggayha dhonaṃ vadessāmi dhammaṃ;
Na kāmakāro hi puthujjanānaṃ,
Saṅkheyyakāro ca tathāgatānaṃ.

1281.

1648 Sampannaveyyākaraṇaṃ tavedaṃ,
Samujjupaññassa samuggahītaṃ;
Ayamañjali pacchimo suppaṇāmito,
Mā mohayī jānamanomapañña.

1282.

1649 Paroparaṃ ariyadhammaṃ viditvā,
Mā mohayī jānamanomavīriya;
Vāriṃ yathā ghammani ghammatatto,
Vācābhikaṅkhāmi sutaṃ pavassa.

1283.

1650 Yadatthikaṃ brahmacariyaṃ acarī,
Kappāyano kaccissataṃ amoghaṃ;
Nibbāyi so ādu saupādiseso,
Yathā vimutto ahu taṃ suṇoma”.

1284.

1651 “Acchecchi taṇhaṃ idha nāmarūpe, (iti bhagavā)
Kaṇhassa sotaṃ dīgharattānusayitaṃ;
Atāri jātiṃ maraṇaṃ asesaṃ,
Iccabravi bhagavā pañcaseṭṭho”.

1285.

1652 “Esa sutvā pasīdāmi,
vaco te isisattama;
Amoghaṃ kira me puṭṭhaṃ,
na maṃ vañcesi brāhmaṇo.

1286.

1653 Yathā vādī tathā kārī,
ahu buddhassa sāvako;
Acchecchi maccuno jālaṃ,
tataṃ māyāvino daḷhaṃ.

1287.

1654 Addasa bhagavā ādiṃ,
upādānassa kappiyo;
Accagā vata kappāno,
maccudheyyaṃ suduttaraṃ.

1288.

1655 Taṃ devadevaṃ vandāmi,
puttaṃ te dvipaduttama;
Anujātaṃ mahāvīraṃ,
nāgaṃ nāgassa orasan”ti.

1656 Itthaṃ sudaṃ āyasmā vaṅgīso thero gāthāyo abhāsitthāti.

1657 Mahānipāto niṭṭhito.

1658 Tatruddānaṃ

1659 Sattatimhi nipātamhi,
vaṅgīso paṭibhāṇavā;
Ekova thero natthañño,
gāthāyo ekasattatīti.

1660 Niṭṭhitā theragāthāyo.

1661 Tatruddānaṃ

1662 Sahassaṃ honti tā gāthā,
tīṇi saṭṭhisatāni ca;
Therā ca dve satā saṭṭhi,
cattāro ca pakāsitā.

1663 Sīhanādaṃ naditvāna,
buddhaputtā anāsavā;
Khemantaṃ pāpuṇitvāna,
aggikhandhāva nibbutāti.

1664 Theragāthāpāḷi niṭṭhitā.